به گزارش گروه راهبرد خبرگزاری دانا، محمود سالم، طی یادداشتی در المانیتور به برنده ها و بازنده های جریان های سیاسی در مصر پرداخته است که این یادداشت توسط هفته نامه پنجره در شماره 199 ترجمه و منتشر شده است:
بازنده ها
1.اخوانالمسلمین: محمد مرسی از رهبران اخوانالمسلمین و رییسجمهور سابق مصر بههمراه دیگر رهبران اخوانی در زندان است. اخوانالمسلمین پس از کشته شدن بیش از 2500 نفر از حامیانش و زندانی شدن 16 هزار عضوش در نهایت بهعنوان یک سازمان تروریستی در مصر ممنوع الفعالیت شد. اخوانیهای تونس هم با دیدن سقوط اخوانالمسلمین مصر از اوج عزت به حضیض ذلت، قدرت را تحویل دادند و در این شرایط همپیمانان منطقهای اخوان یعنی قطر و ترکیه دچار یک انزوای بیسابقه شدهاند. امروز جهان چنان به اخوانالمسلمین پشت کرده که دیگر باور اینکه اخوانیها در سال گذشته چه مراکز قدرتی را در دست داشتند مشکل شده است. در واقع همین یک سال پیش بود که کنترل اداره های اجرایی و قضایی مصر و هیات دولت در راستای ایجاد نظمی نوین در منطقه خاورمیانه در دست اخوانالمسلمین بود.
2. انقلابیون جوان: دو ماه پس از ائتلاف دشوار و از سر بیمیلی با ارتش مصر و محافظهکاران در 30 ژوئن و دنباله روی از محمد البرادعی، شرایط برای انقلابیون مصر تبدیل به وحشتناکترین کابوس عمرشان شد. سرکوبهای خشن و مرگبار در میدان رابعه العدویه این طیف را وحشت زده ساخت. در همین روز البرادعی با استعفای خود و ترک مصر، انقلابیون جوان را تنها گذاشت و مصر و انقلابش را در تاریکترین روزهای خود رها کرد. ائتلاف 30 ژوئن در اوضاع نابسامان مصر و بدون هیچ پشتیبانی سیاسی با هجمه رسانهای بیسابقهای روبهرو شد و شخصیت هایش همزمان با بازگشت حکومت سرکوبگرانه ارتش به مصر، ترور یا بازداشت شدند. سیاستمدارانی که ادعا میشد نمایندگان این انقلابیون جوان هستند یا ساکت شدند یا به ائتلاف با ارتش پیوستند و همان اندک حقوق و آزادیهایی را که توانسته بودند در این 3 سال به دست آورند بر باد رفته دیدند. خبر بدتر برای این دسته، کاندیداتوری سیسی برای ریاستجمهوری بود که معنایی جز شکست اهدافشان در پایان دادن به حکومت نظامیان بر مصر نداشت. این انقلابیون جوان اکنون در اثر فشارهای روانی سنگین به تندروی و بیتفاوتی گرویدهاند یا قصد مهاجرت از کشورشان دارند.
3. احزاب سیاسی: احزاب سیاسی مصر که در برابر اخوانالمسلمین اتحادی تحت عنوان جبهه نجات ملی تشکیل داده بودند، امروز کاملا به حاشیه رانده شدهاند. این جبهه دچار چند دستگی شده و دولت موقت که این جبهه در آن تاثیرگذار بود امروز جایش را به یک دولت فن سالار داده است. احزاب جبهه نجات ملی چند شاخه شده و بین حامیان حمدین صباحی و ژنرال سیسی تقسیم شدهاند و همان اعتبار کمی را هم که داشتند از دست دادهاند و حتی آنهایی که از سیسی حمایت کردند نیز شاهد هیچ دستاورد و پیشرفتی برای موقعیت سیاسیشان نبودهاند. هیچ تضمینی وجود ندارد که این احزاب بتوانند در دولت آینده سیسی صاحب کرسی باشند. قانون جدید انتخابات پارلمانی بهشدت قدرت رقابت و توانایی احزاب برای تشکیل یک ائتلاف قوی سیاسی در پارلمان بعدی را محدود میکند. همه آن چیزی که این احزاب میخواستند فقط یک تکه از کیک قدرت بود اما بسیاری بهتدریج به این نتیجه رسیدهاند که اصلا کیکی برای تقسیم کردن وجود ندارد.
4. رسانه ها: اجازه دهید یک فهرست بازبینی درست کنیم؛ ساکت کردن کانالهای تلویزیونی؟ تیک. کشته شدن روزنامهنگاران بدون محاکمه؟ تیک. برنامه تلویزیونی بسام یوسف که تنها صدای مخالف و طنزپرداز در افق سیاسی مصر بود برای همیشه ساکت شد؟ تیک. بقیه رسانههایی که بهطور کامل از خط رسمی حکومت حمایت کردند و پس از حمایتهای مسخره از سیسی اعتبارشان را نزد مخاطبانشان از دست دادند؟ تیک. پاداش: شخصیتهای رسانهای که خودشان را دشمن خونی جوانان اسلامگرا و انقلابیون جوان نشان دادند، اوقات خوشی در انتظارشان است.
برنده ها
1. ارتش: امروز ارتش در جایگاهی بالاتر و فراتر از انتقاد قرار دارد، چه انتقادات اجتماعی و چه انتقادات قانونی. ارتش در حال حفظ و گسترش امپراتوری اقتصادیاش است چراکه رییسجمهور مصر امروز یک نظامی است. همچنین ارتش توانسته مخالفان لیبرال و اسلامگرای خود را در هم بکوبد. نهایتا وضعیت برای بلندپایگان نظامی تحت کنترل است.
2. دستگاه قضایی: به برکت شرایط جدید، دستگاه قضایی مصر امروز کاملا آزاد است هر کاری خواست انجام دهد. هیچ سازوکاری برای نظارت بر اعضای آن وجود ندارد و طبق قانون اساسی اجازه دارند پارتی بازی کرده و هر حکمی که خواستند صادر کنند و مهم نیست که این حکم چقدر ضد قانون اساسی باشد.
3. مرکزنشینان مصر: مرکز نشینان مصری بهترین روزهایشان را میگذرانند. دولت اسلامی به تاریخ پیوسته و رهبر محبوبشان امروز رییسجمهور مصر شده و فکر میکنند بیثباتی اقتصادی و اعتراضات 3 سال گذشته دیگر بازنخواهد گشت. این دسته معتقدند که موفقیت سیسی در انتخابات، مصر را به وضعیت اقتصادی، ثبات و امنیت قبل از انقلاب باز میگرداند. این همه آن چیزی است که میخواهند اما زمان نشان خواهد داد که آیا به خواستهشان میرسند یا نه.
4. حقوق بگیران حکومت: اگر فقط یک گروه باشد که بهطور مستمر از اتفاقات 3 سال گذشته سود برده باشد، باید گفت این دسته حقوق بگیران حکومتی مصر هستند. جناح چپ جنبش انقلابی درخواست حداقل دستمزد برای این کارمندان کرد و در برابر هرگونه بحثی جهت اصلاح قانون کار و اجازه اخراج کارکنان مقاومت کرد. هر دولت موقتی که به حمایت شورای عالی نیروهای مسلح به قدرت رسید حقوق این دسته را افزایش داد. این کارکنان طی این 3 سال شاهد روزهای بیسابقهای در زندگیشان بودند و در این مدت مگر در مواردی که همه با هم کار را تعطیل میکردند، هیچ فشاری برای افزایش و بهبود تولید و بهره وری پایینشان احساس نکردند. هیچ یک از دولتهای پس از انقلاب تلاش نکرد شبکه فساد گسترده دولتی در مصر را جمع یا حداقل مهار کند. علیرغم همه صحبتهای حکومت درباره سیاست ریاضت، هیچ یک از 6 میلیون حقوقبگیر حکومتی اخراج نشدند. حتی به ایشان وعده داده شد که از حداقل دستمزد بالاتری برخوردار باشند. برای حقوقبگیران حکومت این انقلاب یک هدیه الهی بود