رییس سازمان حفاظت محیط زیست با ابراز تاسف از اتفاقاتی که طی هشت سال گذشته در حوزه محیط زیست کشور رخ داده، اظهار کرد: متاسفانه بسیاری از طرح های پژوهشی و اطلاعات موجود در حوزه پژوهش و آموزش سازمان بر اثر مدیریت سو هشت سال گذشته از بین رفته یا ناپدید شده است و کسی هم در قبال ناپدید شدن 30 سال دستاورد سازمان در حوزه پژوهش پاسخگو نیست.
به گزارش گروه ایرانشناسی خبرگزاری دانا، معصومه ابتکار در نخستین جلسه شورای راهبردی پژوهش و فناوری سازمان حفاظت محیط زیست، با اشاره به نگاه دولت یازدهم و شخص رییس جمهور به محیط زیست و اهمیت حفظ و حراست از آن، گفت: هم به دلیل نگاه دولت و هم به دلیل بحران های حاد و آشکار موجود در این حوزه، تمام تلاش سازمان بر این اصل است که با ارایه راهکارها و برنامه های علمی و عملی از شدت بحران های موجود بکاهد.وی با یادآوری این موضوع که بخش اعظمی از مشکلات موجود به دلیل بی توجهی و مغفول ماندن محیط زیست در دوره گذشته است، اظهار کرد: حل معضلات موجود نیازمند مدیریت مبتنی بر دانش روز و بهره گیری از تجربه و خرد بشر در کشور و خارج از کشور است.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر این موضوع که با در نظر گرفتن جمیع شرایط موجود، نیاز سازمان به پژوهش های کاربردی محرز است، تصریح کرد: تنها پژوهش های کاربردی می تواند حرکت بر پایه دانش، سیاست گذاری و برنامه ریزی اجرایی بر اساس راه حل های علمی و پژوهشی را شکل دهد.
معاون رییس جمهور چالش ها و مسایل محیط زیست را به دلیل پیچیدگی بسیار زیاد، تغییر سریع آمار و اطلاعات و تعدد مسایل شبیه به معادله مجهول بسیار وسیعی دانست که پژوهش در این حوزه را با بازه زمانی کوتاه محدود می کند. زیرا پژوهش هایی که در بازه زمانی طولانی مدت انجام می شوند به دلیل تغییر سریع و مداوم در حوزه محیط زیست نمی توانند داده های دقیق و قابل اتکایی به برنامه ریزان ارائه دهند.
وی مهم ترین نیاز پژوهش های محیط زیست را به روز و کاربردی بودن و ارتباط مداوم پژوهشگر و مجری دانست که لازمه آن انجام پژوهش در مدت زمان کوتاه دانست.
احیای طرح جامع مطالعات مناطق
ابتکار ضمن اشاره به موفقیت پژوهش صورت گرفته در مورد مطالعات مناطق که منجر به طرح جامع مطالعات مناطق در سال های 1379 تا 1384 شد، گفت: خوشبختانه در دوره جدید در حال احیای طرح جامع مطالعات مناطق هستیم.
معاون رییس جمهور با بیان اینکه یکی از دلایل موفقیت طرح جامع مطالعات مناطق، اتصال پژوهش و اجرا به یکدیگر بود، افزود: اگرچه این طرح که برای 72 منطقه تهیه شده بود در حال حاضر نیاز به بازنگری و هماهنگی با شرایط روز منطقه برای اجرایی شدن دارد اما پس از بازنگری که در حال حاضر با نظارت و پیگیری معاونت محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان در حال انجام است و دستیابی به هدف نخستین خود که تدوین طرح مدیریت مناطق بوده است، می تواند کمک بسیار بزرگی جهت مدیریت صحیح مناطق حفاظت شده باشد.
ناپدید شدن 30 سال دستاورد سازمان در حوزه پژوهش
وی با ابراز تاسف از اتفاقاتی که طی هشت سال گذشته در حوزه محیط زیست کشور رخ داده، اظهار داشت: متاسفانه بسیاری از طرح های پژوهشی و اطلاعات موجود در حوزه پژوهش و آموزش سازمان بر اثر مدیریت سوء هشت سال گذشته از بین رفته یا ناپدید شده است و کسی هم در قبال ناپدید شدن 30 سال دستاورد سازمان در حوزه پژوهش پاسخگو نیست.
ابتکار تاکید کرد: انجام پژوهش کاربردی و پیوند اجرا و پژوهش به منظور دستیابی به برنامه های اجرایی علمی _ پژوهشی برای حل معضلات حوزه محیط زیست باید به رویکرد اصلی شورای پژوهشی سازمان حفاظت محیط زیست مبدل گردد و در کنار آن جذب وسیع اساتید دانشگاه ها در کل کشور، ایجاد جریان های فکری در دانشگاه ها و جلب مشارکت انجمن های دانشجویی و دانشجویان برای حل چالش های محیط زیست کشور در دستور کار شورا قرار گیرد.
معاون رییس جمهور افزود: در واقع شورای پژوهشی سازمان حفاظت محیط زیست باید متولی جذب مشارکت دانشگاه ها، مراکز علمی و تحقیقاتی و پژوهشکده ها درحوزه محیط زیست باشد.
با نگاه انحصاری، ظرفیت ملی نادیده گرفته نشود
رییس سازمان حفاظت محیط زیست همکاری معاونت محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با دانشگاه ها در حوزه ریزگردها و آغاز فعالیت های اجرایی در این حوزه بر اساس پژوهش های موجود را یکی از نمونه های خوب همکاری بین دانشگاهیان و سازمان حفاظت محیط زیست دانست و ادامه داد: باید سعی شود در این همکاری ها توان ملی کشور، دانشگاه های سراسر کشور و توان علمی شهرستان ها و استان ها نیز به کار گرفته شود و با نگاه انحصاری، ظرفیت ملی نادیده گرفته نشود.
وی با اشاره به تفاهم نامه امضا شده میان سازمان حفاظت محیط زیست و معاونت علمی و فنآوری رییس جمهور و همکاری معاونت آموزش و پژوهش سازمان حفاظت محیط زیست با صندوق پژوهشگران کشور، همچنین تفاهم نامه ای که به زودی میان سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت علوم، تحقیقات و فنآوری به امضا خواهد رسید، گفت: نگرانی من از بابت تأمین منابع نیست، بلکه من نگران تنظیم جهت گیری درست و مناسب در بحث پژوهش های سازمان و حتی فراتر از سازمان، ارائه مشاوره به دانشگاه ها برای جهت دهی پایان نامه ها و طرح های پژوهشی در حوزه محیط زیست هستم.
ابتکار ضمن اشاره به فعالیت خود به عنوان استاد دانشگاه، اظهار کرد: به عنوان فردی از بدنه دانشگاهی متعجبم که چرا با وجود سرمایه عظیم اجتماعی و انسانی که در دانشگاه ها وجود دارد و علی رغم انجام طرح های پژوهشی بسیار زیاد و صرف بودجه های کلان، با این حجم از چالش ها و مشکلات محیط زیستی مواجه هستیم.
وی با ابراز تاسف از انجام بسیاری پروژه ها در کشور که علی رغم حضور اساتید و دانشگاهیان در مراحل مختلف پروژه، نتیجه بیانگر تخریب های وسیعی در حوزه محیط زیست است همچون بسیاری از پروژه های سد سازی، گفت: سازمان باید پژوهش ها را به سمت نگاه حفظ محیط زیست و توسعه پایدار به ویژه ای در پروژه های توسعه ای کشور هدایت کند و نگرش زیست محیطی را چنان در طرح های توسعه ای بگنجاند که منجر به اصلاح اشتباهات گذشته شود.
معاون رییس جمهور یکی از فعالیت های شورای پژوهشی سازمان حفاظت محیط زیست را هدایت پژوهش و دانایی به سمت اصلاح رویکردها و عملکردها و حتی رفع اشکالات موجود در نظام آموزشی _ پژوهشی کشور دانست و افزود: تا زمانی که چنین اقدامی صورت نگیرد، چرخه معیوب همکاری ها اصلاح نخواهد شد.
