به گزارش خبرگزاری دانا به نقل از ایسنا، اینکه دستگاه‌های فعال در عرصه قرآن در سال 93 چقدر توانسته‌اند قرآن را از مهجوریت خارج کنند و به نوعی سبب شوند که مردم به سمت عمل به قرآن بروند، در این گزارش مورد بررسی ما قرار گرفته است.
ابتدا به چکیده‌ای از فعالیت‌های قرآنی این نهادها و سازمان‌ها اشاره می‌کنیم.
از جمله سازمان‌ها و نهادها که در راستای فعالیت‌های قرآنی فعال هستند سازمان دارالقرآن کریم است. این سازمان در سالی که گذشت "مرحله اول نهمین دوره طرح اعطای مدرک تخصصی به حافظان قرآن کریم" را برگزار کرد.
همچنین در سال گذشته این سازمان با توجه به لزوم تربیت داوران قرآن کریم اقدام به برگزاری طرح تربیت داوران قرآن کریم کرد که این طرح حدود 700 شرکت کننده داشت.
همچنین دومین دوره مسابقات تلاوت و سومین دوره مسابقات تسنیم را در بهمن ماه سال 93 برگزار کرد که حدود 5 هزار نفر در این آزمون‌ها شرکت کردند.
برگزاری مسابقه تفسیر قرآنی" نورالهدی" از دیگر برنامه‌های این سازمان بود که آن را به اتحادیه موسسات قرآنی مردمی کشور واگذار کرد و در سال 93 در این طرح حدود 10 هزار نفر شرکت کردند. طرح استعدادهای درخشان از دیگر برنامه‌های این سازمان بود که چهارمین دوره آن برای سنین 12 تا 17 سال برگزار شد و حدود 70 نفر در این طرح شرکت کردند که گزینش آن‌ها دو سال قبل انجام شده بود.
اجرایی شدن طرح "نورباران" از دیگر فعالیت‌های سازمان بود که در این طرح اقدام به جمع آوری کمک‌های مردمی برای چاپ و اهدای قرآن به مناطق محروم را انجام دادند.
یکی دیگر از نهادهایی که در سال گذشته در حوزه قرآن فعالیت داشت سازمان فعالیت‌های قرآنی دانشگاهیان کشور زیر نظر جهاد دانشگاهی است که پنجمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن دانشجویان مسلمان را برگزار کرد و در این دوره از مسابقات دانشجویی 66 شرکت کننده از هفتاد و چهار کشور جهان حضور داشتند که در 11 تا 14 دی ماه این مسابقه قرآنی را برگزار کردند. همچنین تجلیل از بانوان قرآنی در اسفندماه از سوی این نهاد انجام شد و برگزاری چندین جشنواره قرآنی از دیگر فعالیت‌های این نهاد بود.
یکی دیگر از سازمان‌ها و نهادهایی که در حوزه فعالیت‌های قرآنی فعال هستند معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که سکان آن را در سال 93 حجت‌الاسلام والمسلمین حشمتی بر عهده داشت و از جمله برنامه‌های این سازمان برپایی نمایشگاه قرآن در بخش داخلی و بین المللی بود که برای اولین بار در باغ موزه دفاع مقدس برگزار شد و با وجود استقبال از این نمایشگاه همراه با فراز و نشیب‌هایی بود. همچنین از دیگر برنامه‌های این سازمان برگزاری اولین دوره تکریم از خادمان قرآن کریم بود که در مشهد مقدس انجام شد و از دیگر اقدامات این سازمان تولید فیلم‌های کوتاه قرآنی بود که برای اولین بار در معاونت قرآن و عترت، این طرح برگزار شد و برگزاری آن به دلیل این بود که باید از ابزار هنر در فعالیت‌های قرآنی بهره ببریم. حمایت از موسسات قرآنی از دیگر عملکردهای این سازمان بود و برگزاری جشنواره "محمد (ص) پیامبر صلح" از دیگر اقدامات در حوزه فعالیت‌های قرآنی بود که در راستایی توهینی که نسبت به ساحت مقدس پیامبر اکرم (ص) در سال گذشته صورت گرفت، برگزار شد.
شورای توسعه فرهنگ قرآنی یکی دیگر از نهادهای قرآنی کشور است، این شورا در سال 88 زیرنظر شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل شد و دبیری این شورا بر عهده حجت‌الاسلام والمسلمین حمید محمدی است که از جمله فعالیت‌های این سازمان در سال 93 پایش فعالیت‌های قرآنی دستگاه‌های کشوری و لشکری، تدوین سند توسعه برنامه پنج ساله قرآنی، تصویب طرح کلیات طرح ملی حفظ قرآن کریم، پیگیری طرح تحصیل رایگان نخبگان ایرانی، طرح بیمه شدن فعالان قرآنی از جمله اقدامات مهم این نهاد فعال قرآنی است.
همچنین می‌توان به سازمان اوقاف و امور خیریه به عنوان یکی دیگر از سازمان‌ها و نهادهای فعال در حوزه قرآن اشاره کرد. این سازمان در اوایل سال (اردیبهشت ماه)اقدام به برگزاری هجدهمین دوره مسابقات سراسری همخوانی، اذان و ابتهال شور در آبادان کرد که با حضور 500 نفر از متسابقین برگزار شد.
همچنین سی‌ویکمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن کریم از پنجم تا 12 خرداد ماه با حضور نمایندگان 70 کشور جهان در سالن اجلاس سران کشورهای اسلامی برگزار شد. در این دوره در هیات داوران 10 داور خارجی و 5 داور ایرانی و همچنین سه نفر به عنوان هیأت رئیسه فنی حضور داشتند و در نهایت جعفر فردی در رشته قرائت و بهزاد هژبری در رشته حفظ کل هر دو از جمهوری اسلامی ایران رتبه های برتر را بدست آوردند.
در مرحله شهرستانی هم سی و هفتمین دوره مسابقات سراسری قرآن امسال با حضور هزار و 920 مسابقه در 386 شهرستان برگزار شد که در مجموع یک میلیون و 920 هزار نفر شرکت کردند و در مرحله استانی نیز 280 مسابقه در 31 استان با شرکت 6 هزار متسابق که برگزیدگان مرحله شهرستانی بودند، برگزار شد.
یکی دیگر از برنامه‌های این سازمان برگزاری سی و ششمین دوره مسابقات سراسری حفظ ، قرائت و ترتیل در مقطع شکوفه‌ها با شرکت 241 متسابق در شهریورماه در دو بخش خواهران و برادران برگزار شد. این دوره از مسابقات قرآن کریم در سطح کشوری و برای نوجوانان زیر 16 سال برگزار شد.
برگزاری سی و هفتمین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم در تبریز از دیگر برنامه‌هایی است که در رشته‌های حفظ، قرائت، ترتیل و مفاهیم قرآن کریم از ششم تا یازدهم اسفندماه در شهر تبریز برگزار شد. در مجموع در این دوره از مسابقات 470 نخبه قرآنی در 5 رشته حفظ 20 جزء، حفظ کل، قرائت، ترتیل و مفاهیم قرآن کریم رقابت کردند و در دو بخش خواهران و برادران نفرات برگزیده انتخاب شدند.
همچنین سومین مرحله طرح ملی تربیت حافظان قرآن کریم امسال با هدف گذاری تربیت 317 هزار حافظ قرآن در امامزادگان و بقاع متبرکه کشور برگزار شد که آزمون این دوره اسفندماه با شرکت 300 هزار حافظ قرآن در سراسر کشور برگزار شد.
این آمارها نشان می‌دهد حجمی از کارها و فعالیت‌های قرآنی در کشور توسط نهادها انجام می‌شود ولی تمام این کارها باید مقدمه‌ای باشد برای تدبر در آیات قرآنی. همان‌گونه که مقام معظم رهبری در محفل انس با قرآن که در تاریخ نوزدهم تیر ماه سال 92 برگزار شد با بیان این فرمایش که " ما معتقدیم همه‌ی آحاد جامعه باید با قرآن ارتباط برقرار کنند، بتوانند قرآن را بخوانند، بتوانند قرآن را بفهمند، بتوانند در قرآن تدبر کنند. آنچه که ما را به حقایق نورانی می‌رساند، تدبر در قرآن است؛ و این حفظ قرآن که بحمدالله امروز در بین شما جوان‌ها، در بین جوان‌ها‌ی کشور، در سرتاسر کشور رواج پیدا کرده است، یک مقدمه‌ی خوبی است برای تدبر."
حجت‌الاسلام والمسلمین شرفخانی معاون فرهنگی اجتماعی سازمان اوقاف و امور خیریه در این رابطه در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه «در عرصه قرآنی نهادها و سازمان‌ها و موسسات در سال 93 تلاش‌های خوب و ارزشمندی داشته‌اند» اظهار کرد: این تلاش‌ها نسبت به سال گذشته(92) ارتقای خیلی چشمگیری داشته و تلاش‌های خوبی هم انجام شده است. یعنی سازمان‌ها به طور جدی در هدف‌گذاری‌هایی که در تدابیر ارزشمند مقام معظم رهبری بود ورود پیدا کردند. مثلا در بحث تربیت حافظان قرآن کارهای خیلی خوبی انجام شد و سازمان اوقاف هم که یکی از نهادهای فعال در عرصه قرآن است در 15 اسفندماه بزرگترین رویداد حفظ قرآن را برگزار کرد.
وی ادامه داد: این فعالیت‌ها نشان از آن دارد که اقدام جدی درعرصه تربیت حفظ انجام شده است و بیش از 30 هزار نفر در این آزمون شرکت کردند. مسابقات قرانی ما هم امسال ارتقای خوبی داشت و نزدیک دو میلیون نفر شرکت کردند که نسبت به سال‌های قبل تعداد بیشتری بود. در کل فعالیت‌های قرآنی هم از نظر کیفی و هم از نظر کمیت به سطح بالاتری رسیده است و درعرصه تربیت مربی و محافل انس با قرآن هم کارهای بسیار خوبی انجام شده است.
معاون فرهنگی و اجتماعی سازمان اوقاف و امور خیریه گفت: شأن قرآن یک شأن ویژه و جایگاهی بسیار بالا است. اما متاسفانه ما هنوز نتوانسته‌ایم نسبت به شأن قرآن اقدامات ویژه‌ای را در کل کشور انجام بدهیم. اگر بخواهم واقعیت را بگویم قدم‌های خوب و ارزشمندی در عرصه فعالیت‌های قرآنی برداشته شده اما این قدم‌ها کفایت نمی‌کند چرا که ما هنوز در مقدمات گیر کرده‌ایم.
شرفخانی افزود: مقدمات ما بحث آموزش‌های عمومی، مسابقات، تربیت حافظان و قاریان قرآن است و تمام این‌ها مقدمه است. ما وقتی می‌توانیم بگوییم در عرصه قرآنی یک کاری انجام داده‌ایم و قرآن را از مهجوریت خارج کرده‌ایم آن موقعی است که جامعه ما به سمت جامعه قرآنی حرکت کند. چرا که هدف ما از فعالیت‌های قرآنی این است که مردم با قرآن انس بگیرند و با قرآن ارتباط داشته و مفاهیم و محتوای قرآن را به تعبیری در زندگی خود ساری و جاری کنند.
وی گفت: ما باید بتوانیم با این فعالیت‌ها یک خانواده و جامعه قرآنی داشته باشیم. اما اگر فقط فعالیت و مقدمات صرف باشد گرچه این فعالیت‌ها هم در آینده تاثیرگذار است و نتیجه می‌دهد ولی کافی نیست. ما هنوز با عرصه تدبر و اجرایی کردن مفاهیم قرآن فاصله زیادی داریم و به نظر می‌رسد که هنوز نتوانسته‌ایم برای رسیدن به آن جایگاه اصلی و شأن و منزلت قرآن قدم‌هایی را برداریم.
معاون فرهنگی و اجتماعی سازمان اوقاف و امور خیریه گفت: ان‌شاءالله که همه مسئولین دست به دست هم بدهند و یک کار جدی در عرصه فعالیت‌های قرآنی انجام شود و این کارها اثرگذار باشد و نه به تعبیری کارهای ویترینی و همایشی صرف انجام بدهیم. ما باید برویم به سمت فعالیت‌های بنیادین و اثرگذار قرآنی تا تاثیر آن را در جوانان و نوجوانان و خانواده‌ها ببینیم.
شرفخانی در پایان گفت: جامعه ما باید با قرآن انس بگیرد وقرآن صرفا قرائت نیست، قرائت لازم و ضروری است و باید انجام شود اما باید از این مرحله بگذریم و برویم به سمت عمل به قرآن.
همچنین حجت‌الاسلام والمسلمین حشمتی معاون قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه «باید از تمام خادمان قرانی، پیشکسوتان و فعالان قرآنی موسسات و نیروهای دولتی و غیر دولتی که با نهایت کوشش خود در سال 93 خدماتی را در راستای فعالیت‌های قرآنی داشته‌اند تشکر کنیم» اظهار کرد: ما باید در این فعالیت‌های خود نکاتی را مورد توجه قرار دهیم. برخی از بزرگان ما مثل مقام معظم رهبری گرایش‌ها و فعالیت‌هایی را برای اهداف قرآنی ترسیم می‌کنند که ما باید در راستای این اهداف گام برداریم. یکی از این فرمایشات رهبر موضوع حفظ قران بود که خوشبختانه هم به آن توجهی ویژه شده است.
وی یادآور شد: یکی دیگر از بیانات رهبری و سایر مراجع و علما که بسیار بر آن تاکید داشته‌اند توجه بر مفاهیم قرانی است که باید از ظاهر قرآن و یادگیری آن عبور کنیم و به آموزش قرآن عمق ببخشیم و به سمت تدبر و فهم در قرآن برویم چرا که فهم قرآن مقدمه‌ای است برای عمل به آن. آن چیزی که در جامعه امروز شدیدا نیاز داریم تربیت افرادی است که عامل به مضامین قرآنی باشند.
معاون قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: جامعه قرآنی باید بری از تهمت، دروغ، غیبت، دنیادوستی، حب جاه و مقام و ... باشد. یکی از دستورات ویژه قرآن که باید در جامعه به آن توجه کنیم و قرآن را از مهجوریت خارج کنیم تکریم انسان‌ها است، چراکه قرآن بارها به این امر تاکید کرده است. برای خارج شدن قرآن از مهجوریت باید نمادهای عمل به قرآن را در جامعه پررنگ کنیم. صرف اینکه خواسته ما باشد کار زیادی نمی‌توانیم انجام دهیم. لازم است علماء، مسئولین و هر کسی که دست‌اندرکار است در عملکرد به مفاهیم قرانی فعال باشد.
حشمتی گفت: مراکز قرانی باید اهتمام به تولیدات فاخر قرآنی داشته باشند، تولیداتی که از جهت علمی پشتوانه‌ای داشته باشند و در راستای ترویج مفاهیم قران از ابزار هنر بهره ببریم چرا که کارهای هنری و رسانه‌ای در دنیای امروز جایگاه ویژه‌ای دارد و حرف اول را می‌زنند. به اعتقاد من برای ترویج مفاهیم قرآنی در سال 94 باید انجام این کارها را رویکرد خود قرار بدهیم.
وی ادامه داد: موسسات قرآنی و سایر مجموعه‌هایی که در حوزه قرآن فعال هستند باید اولویت گذاری کنند. من به عنوان یک خادم قرآن مقداری هم از خودمان گله دارم. چرا که برخی از دستگاه‌ها هم افزایی ندارند و ما دستگاه‌های قرآنی دولتی و غیر دولتی باید هم افزایی داشته باشیم نه اینکه عملکردهای یکدیگر را خنثی کنیم.
معاون قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان گفت: ما باید بدانیم که همه یک ید واحد برای تعالیم و ترویج مفاهیم قرآن هستیم و انتظار می‌رود در سال 94 با هماهنگی‌ها و هم افزایی‌های بیشتری که داریم کارهای بهتری را در خدمت رسانی به قرآن انجام بدهیم.
