عرضه نان دولتی در شرایطی در بسیاری از نانواییها متوقف شده که دولت خود اعلام میکند تنها ۴۰ درصد نانواییها باید به سمت آزادپزی بروند و مابقی باید همچنان دولتی بمانند در حالی که به نظر میرسد تصمیم دولت درست برعکس در حال اجرا شدن است و در بسیاری از نانواییها، نان به قیمت آزاد به دست مردم میرسد. مردم هم که ناچار از خرید نان به قیمت دلخواه نانوایان هستند، چارهای ندارند که این روزها نان را گران به خانه خود ببرند.
این در شرایطی است که نان سنگک از جمله نانهایی است که بسیاری از مردم خرید آن را ترجیح میدهند، بنابراین برخی نانواییهای سنگکی آزادپز که از استقبال مردم نسبت به این نوع نان خبردار هستند، نان را به قیمت دلخواه خود میفروشند و برخی دیگر هم به بهانه کنجدی کردن نان، قیمت را بالا بردهاند. حتی گاه قیمت یک قرص نان سنگک، در برخی نانواییهای شمال شهر تهران به ۵ هزار تومان هم رسیده است. برخی نانواییها هم فقط نان کنجدی عرضه میکنند.
از سوی دیگر، مظنه دقیقی برای میزان کنجدی که بر روی نانها پاشیده میشود، وجود ندارد و هر نانوایی به دلخواه خود میزان کنجد را بر روی نان میپاشد و به واسطه همان هم، قیمت را بالا میبرد، این در حالی است که مردم هم ناچار به خرید همین نان هستند و اگر از نانوایی بخواهند که نان سنگک ساده داشته باشند، با جواب منفی مواجه میشوند و بنابراین کف خرید نان سنگک در برخی از نانواییها به جای ۱۳۰۰ تومان، به ۱۵۰۰ تومان برای نان کنجدی یک رو و ۲۰۰۰ تومان برای نان کنجدی دو رو میرسد.
در این میان، مجتبی خسروتاج، قائممقام وزیر صنعت، معدن و تجارت در رابطه با پخت نان آزادپز و تخلفات احتمالی که در این رابطه رخ میدهد، میگوید: نانواییهای آزادپز براساس دستورالعملها و ضوابطی که سازمان حمایت اعلام میکند، قیمت تمامشده خود را مشخص کرده و براساس یک سود عادلانه، نان خود را میفروشند، این در حالی است که این سازمان، براساس مصوبه هیات عالی نظارت، تعیین کرده که در بخشهای مختلف صنفی، هر واحد میتواند چه مقدار سود درنظر بگیرد.
وی میافزاید: آزادپزی نانواییها یک حرکت تدریجی بوده است، البته سایر نانواییها براساس تصمیم سال گذشته، حداکثر یکبار تا سقف ۳۰ درصد میتوانستند افزایش قیمت داشته باشند که این مسئله کاملا اجرایی شد، ولی به دلیل اینکه برخی از نانواییها آزادپز میشوند، مردم فکر میکنند که آنها افزایش قیمت داشتهاند.
به گفته خسروتاج، نانواییهایی که بر سر در واحد صنفی خود، تابلوی آزادپزی را نصب نکنند، با جریمه سختی رو به رو شده و سهمیه آنها قطع خواهد شد، ضمن اینکه سازمان تعزیرات بر روی آن نظارت خواهد داشت، البته در هر استان، هزینه کارگر، اجاره و سایر هزینهها با استان دیگر متفاوت است.
قائممقام وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه نانواییها حق ندارند به تولید نان کنجدی اولویت دهند، خاطرنشان کرد: هر نانوایی ابتدا موظف است نان بدون کنجد را که مورد نیاز مشتری است، تامین کند، سپس در مرحله بعد برای مشتریانی که نان کنجدی میخواهند، عملیات پخت را انجام دهد، ضمن اینکه بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ تومان بابت کنجد باید به قیمت نان اضافه شود، اما بیش از آن تخلف است.
این گفتهها در حالی مطرح میشود که تخلفات نانوایان از حد و مرزی که دولت تعیین کرده، فراتر رفته است و به همین دلیل، قیمت نان سنگک در برخی از مناطق تهران از ۱۳۰۰ تومان مصوب، جهش بالایی داشته و به نرخهای خیلی بیشتر از ۱۳۰۰ تومان و حتی ۵۰۰۰ تومان هم رسیده، این در حالی است که براساس نرخ مصوب، قیمت سنگک باید ۷۸۰ تومان باشد که البته دولت اجازه داده تا ۸۰۰ تومان هم به دلیل نبود پول خرد در نانواییها، قیمت افزایش یابد اما مشروط به اینکه وزن چانه نیز به تناسب افزایش یابد.
از سوی دیگر، قیمت هر قرص نان بربری ۶۵۰ تومان، نان لواش ۲۰۸ تومان و نان تافتون ۳۹۰ تومان است. پیش از این رئیس اتحادیه نانوایان سنگکی، اعلام کرده بود که قیمت هر قرص نان سنگک کنجدی ویژه ۲۰۰۰ تومان، نان سنگک کنجدی با وزن هر چانه ۴۶۰ گرم ۱۵۰۰ تومان است.