در عصر دانایی با دانا خبر      دانایی؛ توانایی است      دانا خبر گزارشگر هر تحول علمی در ایران و جهان      دانایی کلید موفقیت در هزاره سوم      
کد خبر: ۱۲۰۲۹۹۰
تاریخ انتشار: ۱۷ بهمن ۱۳۹۴ - ۰۸:۲۵
رئیس دانشکده فناوری های نوین دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینکه در حال حاضر شاهد رشد شدید تولید علم سلول های بنیادی در کشور هستیم،‌ گفت: تا ۱۰ سال آینده جزء ۱۰ کشور اول در این علم می شویم.
به گزارش خبرگزاری دانا، دکتر حسن نیک نژاد، درخصوص تحولات سلول های بنیادی در کشور به خبرنگار مهر گفت: سلول های بنیادی، یکی از مباحثی است که مقام معظم رهبری به آن تاکید فراوانی داشته اند؛ به همین دلیل علم سلول های بنیادی به عنوان یکی از علومی در کشور به شمار می رود که تا کنون خوب پیشرفت کرده است.

وی با بیان اینکه بوجود آمدن یک انسان از ۱۶ عدد سلول بنیادی شروع می شود، افزود: اهمیت سلول های بنیادی در این است که توانایی تشکیل یک انسان کامل را دارد؛ کشف سلول های بنیادی همانند کشف ژن یا دی ان ای توانست تحول عظیمی در دنیا ایجاد کند از این رو توجه به سلول های بنیادی در کشور ضروری است.

نیک نژاد با بیان اینکه قدمت کشف سلول های بنیادی در دنیا برابر با ۴۵ سال است، خاطر نشان کرد: سلول های بنیادی برای اولین بار در ۱۹۷۰ میلادی از سلولهای سرطان  خون و در سال ۱۹۹۸  از سلول های جنینی از انسان جداسازی شد.

به گفته وی، این تحولات و ظهور علم سلول های بنیادی در کشورهای دیگر مربوط به  قبل از انقلاب است و در این زمان هنوز در کشور ما به این موضوع پرداخته نشده بود.

وی با اشاره به پیشرفت علم سلول های بنیادی در کشور بعد از انقلاب گفت: تقریبا از سال  ۱۳۷۷ به طور همزمان در ۴ مرکز به موضوع سلول های بنیادی در کشور پرداخته شد. دانشگاه تربیت مدرس، پژوهشگاه رویان، دانشگاه شهید بهشتی و دانشگاه تهران  از جمله مراکزی بودند که از همان دهه ۷۰ در زمینه سلول های بنیادی مطالعه و تحقیق خود را آغاز کردند. این باعث شد که همزمان با کشورهای دیگر گام به گام پیشرفت کنیم.

به گفته وی، اکنون با وجود اینکه بعد از انقلاب و کمتر از ۲۰ سال است که مبحث سلول های بنیادی مورد مطالعه قرار گرفته، ولی با این وجود پیشرفت خوبی در زمینه نتیجه تحقیقاتی و درمانی حاصل شده است .

رتبه ایران در سلولهای بنیادی

نیک نژاد عنوان کرد: در حال  حاضر، طبق آمار جهانی اسکوپوس در سال ۲۰۱۵، ایران  رتبه ۱۵ را در زمینه تولید علم سلول های بنیادی در دنیا به خود اختصاص داده است.

وی با تاکید بر اینکه آهنگ رشد ما خیلی سریع تر از کشور های دیگر است، گفت: ایران در سال ۲۰۱۲ رتبه ۲۳، در سال ۲۰۱۳ رتبه ۲۲، در سال ۲۰۱۴ رتبه ۱۷ و سال گذشته رتبه پانزدهم را کسب کرده است؛ این نشان می دهد که ما می توانیم در مدت زمان ۵ الی ۱۰ ساله به رتبه زیر ۱۰ در تولید علم حوزه سلول های بنیادی برسیم.

به گفته نیک نژاد، قرار بوده که طبق چشم انداز ۱۴۰۴ از نظر علمی رتبه بالایی در دنیا داشته باشیم و قدرت برتر منطقه از نظر تولید علم در حوزه سلول های بنیادی شویم که هم اکنون در منطقه رتبه اول را داریم و امیدواریم این موضوع در دنیا نیز امکان پذیر شود.

وی اظهار داشت: در حال حاضر ترکیه، عربستان، فلسطین اشغالی، حتی روسیه  و برخی از کشورهای اروپایی مانند سوئد و اتریش بعد از ما از نظر تولید علمی در این حوزه قرار دارند. همچنین تنها ۴ کشور آسیایی ژاپن، کره جنوبی، چین و هند از ایران جلوتر هستند که ما امیدوار هستیم بتوانیم تا ۵ الی ۱۰ سال آینده جایگاه در خور نام جمهوری اسلامی کسب کنیم.

به گفته رئیس دانشکده فناوری های نوین دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در حال حاضر کمتر از دو درصد از تولید علم در سلول های بنیادی توسط محققان ایرانی انجام می گیرد و این در حالی است که کشور آمریکا  به تنهایی حدود ۳۳ درصد از این سهم را به خود اختصاص داده است. از سوی دیگر چین، آلمان، انگلستان و ژاپن به ترتیب بیشترین تولید علم را در این حوزه بر عهده داشته اند.

وی اظهار داشت: به نظر می رسد در برنامه ۱۰ سال آینده جز ۱۰ کشور در زمینه تولید علم و به کارگیری سلول های بنیادی باشیم ولی این هدف نیاز به سرمایه گذاری زیادی دارد.

وی افزود: ستاد توسعه سلول های بنیادی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تا کنون گام های خوبی در راستای حمایت از تحقیقات در این حوزه انجام داده است ولی باید این حمایت ها گسترده تر شود.

وی گفت: در واقع عددی که برای انجام پژوهش توسط محققان در نظر گرفته شده کاهش پیدا کرده و این عامل خطری برای کشور و توسعه رشته سلول های بنیادی به شمار می رود. ذاتا تحقیقات روی سلول های بنیادی هزینه های زیادی می طلبد و اگر بخواهیم رتبه برتر را در دنیا کسب کنیم  باید بیش از گذشته سرمایه گذاری در این حوزه صورت گیرد. در واقع هدف گذاری خوبی شده ولی باید سرمایه گذاری خوبی هم صورت گیرد تا نتیجه مطلوبی حاصل شود.

نیک نژاد عنوان کرد: در حال حاضر تحقیقات پایه روی درمان بیماری های عصبی مانند پارکینسون و آلزایمر، دیابت، نارسایی کبدی و کلیوی، و بی اختیاری ادراری انجام گرفته است. همچنین در مورد بیماری قلبی، پوستی، پوکی استخوان و سرطان در کل کشور در مرحله کار آزمایی بالینی هستیم.

وی با بیان اینکه کشور ما در حوزه مطالعه سرطان با سلول های بنیادی پیشتاز بوده است، گفت: زمینه درمان با سلول های بنیادی، مبحثی جدید است از این رو به نظر می رسد ایران، می تواند کشوری برنده باشد که درمانهای جدید تر با سلول های بنیادی را کشف کند.

ضرورت گذراندن درس سلول های بنیادی در دانشگاهها

وی با اشاره به یکی از مشکلات این حوزه  در دانشگاهها گفت: لازم است که برای دانشجویان پزشکی درس سلول های بنیادی را به عنوان یک درس اختصاصی قرار بدهیم که متاسفانه هنوز به عنوان یک درس اختیاری در تعداد اندکی از دانشگاه ها برای دانشجویان پزشکی تدریس می شود.

وی افزود: اگر این درس اختصاصی باشد دانشجویان پزشکی عملا با سلول های بنیادی آشنا می شوند تا در پروسه درمان از آن بهره بگیرند. ما اگر خواهان پیشرفت در حوزه سلول های بنیادی هستیم و می خواهیم درحوزه درمان وارد شویم باید در روند آموزشی دانشگاهها این رشته وجود داشته باشد.

توریسم درمانی با سلول های بنیادی عامل توسعه

نیک نژاد افزود: خلق ثروت یکی از مباحثی است که باید از علم داشته باشیم.

وی با بیان اینکه خیلی افراد هستند که از کشورهای دیگر برای درمان با سلول های بنیادی به ایران می آیند، گفت: باید مبحث توریسم درمانی را در این رشته مهم ببینیم؛ اکنون موردهایی برای درمان بیماری ها از کشورهای دیگر داریم  و باید بتوانیم با توریسم درمانی راه را برای توسعه این علم و خلق ثروت در کشور باز کنیم.

رئیس دانشکده فناوری های نوین دانشگاه شهید بهشتی افزود: توسعه رشته سلول های بنیادی و خلق ثروت در این حوزه باید هدف باشد بنابراین باید برنامه جامعی در حوزه سلول درمانی داشته باشیم.

وی با تاکید بر اینکه نباید توقع مردم را برای درمان بالا ببریم، گفت: پیش بینی می کنیم ۵ الی ۱۰ سال آینده به پروسه درمانی به واسطه سلول های درمانی بیشتر نزدیک شویم  تا بتوانیم انتظار مردم را برآورده کنیم.

به گفته وی، با سرعتی که در علم داریم در خیلی از کشورهای دنیا در سال ۲۰۲۰  و در برخی کشورها تا ۲۰۲۵ درمان بیماری ها با سلول های بنیادی هدف گذاری شده است. به نظر می رسد که ما هم می توانیم در همین بازه زمانی  روی درمان با سلول های بنیادی حساب باز کنیم.

   

ارسال نظر