به گزارش خبرگزاری دانا، مهدی تقدیری عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور مرکز اردکان در یک طرح تحقیقاتی با همکاری دکتر سید مهدی پورمرتضوی عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی مالک اشتر، دکتر مهدی رحیمی نصرآبادی عضو هیأت علمی دانشگاه امام حسین (ع) و وجیهه مکاری کارشناس ارشد شیمی شرکت کرد. نتایج این کار در مجله Spectrochimica Acta Part به چاپ رسید.
محققان این طرح موفق شدند با استفاده از عصاره گیاه اکالیپتوس، نانو ذرات نقره تولید کنند. با توجه به استفاده از بافت گیاهی، کاهش هزینه تولید نانو ذرات از دستاوردهای مهم این محققان است.
محصول به دست آمده به دلیل منشاء زیستی و روش تولید سبز، عاری از ایجاد آلودگیهای شیمیایی و مضرات ناشی از آن است. پیوند علوم زیستی با فناوری نانو منجر به توسعه روشهای دوستدار محیط زیست در تولید مواد مختلف خواهد شد.
به عنوان مثال، مواد کاهنده با منشاء طبیعی همانند گیاهان، عسل یا باکتریها را میتوان برای ساخت نانو ذرات طلا و نقره به کار برد. هدف این کار تهیه نانو ذرات نقره از بافت گیاهی گونه خاصی از گیاه اکالیپتوس و بررسی تأثیر شرایط فرایند بر اندازه ذرات بوده است.
گیاه اکالیپتوس با بیش از ۷۰۰ گونه مختلف در سراسر دنیا رویش دارد. در این میان عصاره گونه اوله اوزا، که در کشور به فراوانی یافت می‌شود، حاوی ترکیبات آلدهید و کتون بوده و میتواند به عنوان ماده کاهنده در فرایند تولید نانو ذرات نقره استفاده شود.
به گفته دکتر سید مهدی پورمرتضوی روش پیشنهادی، ارزان، ساده و دوستدار محیط زیست است که نانو ذرات نقره را بدون استفاده از هیچ گونه کاتالیست یا مواد فعال سطحی (سورفکتانت) تولید کرده است.
این روش که از دسته روشهای شیمی سبز به شمار میرود، علاوه بر سنتز ذراتی با خواص فیزیکی و شیمیایی مطلوب، نیاز به صرف دما، فشار و انرژی بالایی نداشته و از به کارگیری مواد شیمیایی سمی نیز بی نیاز است.
پورمرتضوی در توضیح روند مطالعات گفت: در طرح حاضر، امکان تولید نانو ذرات نقره از محلول نیترات نقره با استفاده از عصاره گیاه اکالیپتوس اوله اوزا بررسی شد.
همچنین با استفاده از روش طراحی آزمایش تاگوچی، تأثیر عوامل مختلف بر فرایند تولید، نظیر غلظت عصاره، غلظت نیترات نقره، دمای عصاره گیری و زمان واکنش بررسی و بهینه سازی شدند تا نانو ذرات نقره با حداقل اندازه تولید شود. ضمن آن که طیف سنجی مادون قرمز برای بررسی خصوصیات نقره تهیه شده استفاده شد.
وی در ادامه افزود: همان طور که انتظار میرفت نتایج حاکی از حضور مقادیر اندکی از ترکیبات موجود در عصاره گیاه بر سطح نانو ذرات نقره حاصله بود. این نانو ذرات با منشاء زیستی دارای متوسط قطر ۲۱ نانومتر بوده و در صنایع نساجی، پزشکی و دارویی قابل کاربرد خواهند بود.
