ناآگاهی، جهل به موضوع و سوء ظن از دلایل عمده پیشداوری درباره دیگران است.
به گزارش خبرگزاری دانا،پروانه درویشیان کارشناس مذهبی در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره قضاوت نادرست در مورد دیگران اظهار داشت: قضاوت کردن درباره دیگران می تواند دلایل متعددی داشته باشد ازجمله ناآگاهی ما به آن موضوع یا اتفاق خاص. وقتی اطلاعات ما درباره رویدادی کم باشد ناخوداگاه در ذهن خود موضوع را آنطور که دلمان می خواهد تجزیه و تحلیل می کنیم و در نتیجه دچار اشتباه و قضاوت نادرست می شویم.
وی افزود: سوء ظن داشتن به دیگران نیز ممکن است به پیش داوری نادرست بیانجامد. در بخشی از آیه 12 سوره حجرات خداوند می فرماید: "یا ایهاالذین امنو اجتنبوا کثیرا من الظن، ان بعض ظن اثم لاتجسسوا و لایغتب بعضکم من بعضا ــــــ ای کسانی که ایمان آورده اید بپرهیزید از بسیاری گمان ها چرا که بعضی گمان ها گناه است در امور یکدیگر تجسس نکنید و بعضی از شما از بعضی دیگر بدگویی نکنند." این آیه به وضوح به ما گوشزد می کند که بدگمانی درباره دیگران فعلی حرام است و اینگونه پیشداوری ها منجر به غیبت و بدگویی از دیگران می شود. سوء ظن و قضاوت می توانند علت و معلول یکدیگر باشند.
این کارشناس ادامه داد: از دلایل دیگر پیش داوری این است که امکان دارد رفتار کسی مورد قبول ما نباشد مثلاً ظاهر، چهره و پوشش فردی از نظر ما قابل پذیرش نبوده و در نتیجه به او برچسب بی اخلاقی بزنیم، در صورتیکه ممکن است این طرز فکر ما اصلاً درست نباشد و ما به اشتباه و تنها از روی ظاهر فردی او را مورد قضاوت قرار داده باشیم.
درویشیان تصریح کرد: بهتر است اگر درباره رفتار و کردار کسی نقطه تاریکی در ذهن ما وجود دارد، با خود فرد صحبت کنیم تا جهلمان نسبت به آن موضوع برطرف شود، و سعی کنیم تا وقتی که اشراف کامل به مسئله ای پیدا نکرده ایم هرگز از روی شنیده ها، نسبت به فرد، موضع نگیریم چرا که این کار چیزی جز پشیمانی و عذاب وجدان در پی نخواهد داشت.
وی در پایان گفت: علم انسان نسبی و ناقص است و خداوند است که عالم مطلق است و بر همه چیز آگاهی دارد و داوری از صفات خاص خداوند است، خوب است در مورد کاری که به ما مربوط نمی شود اظهار نظر نکنیم چون اگر درست نظر بدهیم، در امور دیگران دخالت کرده ایم و اگر قضاوت ناصحیح انجام دهیم راه خطا پیش گرفته ایم.
وی افزود: سوء ظن داشتن به دیگران نیز ممکن است به پیش داوری نادرست بیانجامد. در بخشی از آیه 12 سوره حجرات خداوند می فرماید: "یا ایهاالذین امنو اجتنبوا کثیرا من الظن، ان بعض ظن اثم لاتجسسوا و لایغتب بعضکم من بعضا ــــــ ای کسانی که ایمان آورده اید بپرهیزید از بسیاری گمان ها چرا که بعضی گمان ها گناه است در امور یکدیگر تجسس نکنید و بعضی از شما از بعضی دیگر بدگویی نکنند." این آیه به وضوح به ما گوشزد می کند که بدگمانی درباره دیگران فعلی حرام است و اینگونه پیشداوری ها منجر به غیبت و بدگویی از دیگران می شود. سوء ظن و قضاوت می توانند علت و معلول یکدیگر باشند.
این کارشناس ادامه داد: از دلایل دیگر پیش داوری این است که امکان دارد رفتار کسی مورد قبول ما نباشد مثلاً ظاهر، چهره و پوشش فردی از نظر ما قابل پذیرش نبوده و در نتیجه به او برچسب بی اخلاقی بزنیم، در صورتیکه ممکن است این طرز فکر ما اصلاً درست نباشد و ما به اشتباه و تنها از روی ظاهر فردی او را مورد قضاوت قرار داده باشیم.
درویشیان تصریح کرد: بهتر است اگر درباره رفتار و کردار کسی نقطه تاریکی در ذهن ما وجود دارد، با خود فرد صحبت کنیم تا جهلمان نسبت به آن موضوع برطرف شود، و سعی کنیم تا وقتی که اشراف کامل به مسئله ای پیدا نکرده ایم هرگز از روی شنیده ها، نسبت به فرد، موضع نگیریم چرا که این کار چیزی جز پشیمانی و عذاب وجدان در پی نخواهد داشت.
وی در پایان گفت: علم انسان نسبی و ناقص است و خداوند است که عالم مطلق است و بر همه چیز آگاهی دارد و داوری از صفات خاص خداوند است، خوب است در مورد کاری که به ما مربوط نمی شود اظهار نظر نکنیم چون اگر درست نظر بدهیم، در امور دیگران دخالت کرده ایم و اگر قضاوت ناصحیح انجام دهیم راه خطا پیش گرفته ایم.
