به گزارش خبرگزاری دانا، در حالت عادی، استخوان پاتلا به صورت هموار حرکت میکند و در یک محل به نام بریدگی زند زبرین باقی مانده و به این ترتیب جمع شدن (خم شدن) و باز شدن (صاف شدن) مفصل زانو امکان پذیر می شود. کشکک زانوی ناپایدار حالتی است که بخشی از استخوان یا کل آن در هنگام خم شدن زانو از حفره قرارگیری صحیح آن خارج می شود.
اصطلاح «ناپایداری زانو» ممکن است نشان دهنده قرارگیری نامناسب و خارج شدن کامل استخوان کشکک از محل صحیح آن یا در رفتگی محدود آن است که بخشی از کشکک زانو از محل قرارگیری خود خارج شده و سپس به موقعیت صحیح خود باز میگردد. در عمل بسیاری از دلایل می تواند باعث ناپایداری استخوان پاتلا شود که از آسیب دیدگی به خاطر وارد شدن ضربه تا مشکلات مادرزادی مربوط به آناتومی بدن بیمار را در بر می گیرد و باعث می شود فرد در معرض اسیب دیدگی قرار بگیرد.
موارد نا پایداری زانو را می توان به دو نوع اصلی به شرح زیر طبقه بندی کرد: ناپایداری جانبی کشکک زانو که زمانی رخ میدهد که استخوان کشکک از محل خود خارج شده و به سمت خارج پا حرکت میکند و شما دچار نا پایداری جانبی کشکک زانو میشوید. این مورد بیشتر از حالت ناپایداری میانی کشکک زانو در بین افراد مشاهده می شود.
بنابراین ناپایداری کشکک زانو یکی از رایج ترین مشکلاتی است که کوهنوردان برای درمان آن در کلینیک طب ارتفاع و پزشکی کوهستان ایران مراجعه میکنند. به گزارش انجمن پزشکی کوهستان ایران؛ همچنین ناپایداری میانی کشکک زانو نیز هنگامی که استخوان کشکک از محل خود خارج شده و به سمت داخل پا حرکت میکند، باعث میشود شما دچار ناپایداری میانی کشکک زانو شوید، البته این مشکل کمتر از حالت ناپایداری جانبی کشکک زانو در بین افراد مشاهده میشود.
علت و دلایل
در این رابطه هومن ابراهیمی - فیزیوتراپیست و آسیب شناس ورزشی خارج شدن یکباره استخوان کشکک از محل آن به خاطر وارد شدن ضربه یک مشکل عادی در بین کودکان و نوجوانان است. حداقل یک دوم این موارد در هنگام انجام فعالیتهای ورزشی مثل بسکتبال و فوتبال مشاهده میشود. ناپایداری مزمن یا تکرار شونده استخوان کشکک میتواند دلایل بسیاری داشته باشد و میتواند به آسیب دیدگی قبلی ایجاد شده در این رابطه مربوط بوده یا به آسیب دیدگیهای قبلی ارتباطی نداشته باشد.
همچنین فاکتورهای متعدد تاثیرگذار بر انحراف کشکک زانو نیز عبارتند از زاویه خم شدن زانو (در هنگام اجرای برنامههای کوهنوردی)، شکل هندسی استخوانهای مفصل زانو (بریدگی زند زبرین و کوندیل جانبی استخوان ران)، بافتهایی که در اصطلاح به آنها تثبیت کنندههای استاتیک کشکک زانو گفته میشود، و بافتهایی که در اصطلاح به آنها تثبیت کنندههای دینامیک استخوان کشکک زانو میگویند. بنابراین یک ناهنجاری، ضعیف شدن، یا عدم توازن بین این فاکتورها میتواند باعث خارج شدن مکرر کشکک از محل یا قرارگیری نامناسب جزئی آن شود.
در این رابطه چرخش زانو ، وارد شدن ضربه شدید به زانو ، راست کردن زانو با فشار بیش از حد، پریدن یا افتادن روی زمین با زانوی خمیده، از حرکت ایستادن ناگهانی در هنگام دویدن، انتقال وزن ناگهانی از یک پا به پای دیگر علل پارگی رباط صلیبی است.