'ناس' ماده مخدر جویدنی است که ذهنیت نادرستی در میان برخی افراد درباره بی ضرر بودن آن وجود دارد، اما به گفته متخصصان، سبب ابتلا به سرطان بسیار خطرناک، دردناک و صعب العلاج کف دهان می شود که عوارض بسیار سنگینی به همراه دارد.
به گزارش خبرگزاری دانا، ماده مخدر ناس مخلوطی از برگ خشک شده تنباکو و آهک است که بوی و طعم بسیار تندی دارد و زادگاه آن کشورهایی مانند هند، پاکستان و افغانستان است، اما در مناطق جنوب شرقی ایران نیز به صورت سنتی مصرف می شود و آنچه نگرانی ها را بیش از پیش کرده، مشاهده ردپای آن در سایر استان ها حتی پایتخت کشور است.
این تنباکوی جویدنی که در بین جوانان بیشتر با نام 'پان' شناخته می شود، جزو مواد مخدر تعریف شده در مفاد قانونی نیست و بیشتر در قالب مواد خوشبوکننده دهان به فروش می رسد و نام های دیگری نیز مانند راجا، ویتامی، ملوان زبل، نیسوار، پان اسفناج، گوتکا، تایتانیک و آدامسی دارد که به گفته دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات کشور، شاید برای جذب بیشتر جوانان بر آن نهاده شده است.
محمدرضا مسجدی در این خصوص می گوید: این ماده مخدر در اشکال مختلف به صورت پودر، آدامس، پاستیل، قرص‌های مکیدنی یا جویدنی و با قیمت بسیار ارزان عرضه می‌شود و به همین دلیل شمار زیادی از دانشجویان و حتی دانش آموزان به مصرف آن روی آورده اند؛ به طوری که 23.7 درصد دانشجویانی که سال 1392 از آنها تحقیق شد، در شهر زاهدان اعلام کردند که تجربه مصرف ناس را دارند و تحقیقی از 504 دانش‌آموز در مدارس این شهر نیز نشان داد که 10.4 درصد آنان این ماده مخدر را مصرف می کنند.
دکتر زهرا رحمانی متخصص گوش، حلق و بینی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در خصوص افزایش خطر ابتلا به سرطان کف دهان به واسطه مصرف مواد مخدر جویدنی گفت: این ماده مخدر جویدنی که مصرف آن در برخی مناطق کشور رواج دارد (ناس)، در داخل دهان و زیر زبان گذاشته می شود تا به تدریج حل شود و برخی نیز آن را می جوند.
وی اظهار کرد: این ماده تاثیر بسیار زیادی در ابتلا به سرطان کف دهان دارد که یکی از سرطان های پیشرفته و خطرناک است و از نظر درمان و بازتوانی بیماران، کاری بسیار مشکل برای پزشکان و جراحان به شمار می رود.
متخصص گوش، حلق و بینی گفت: هرگونه لکه قرمز یا سفید رنگ یا زخم های داخل دهان که با انجام روش های درمانی بیش از سه هفته درمان نشوند، می تواند از علائم بروز سرطان کف دهان باشد.
رحمانی با تاکید بر پرهیز از مصرف این گونه مواد گفت: کنترلی روی این مواد مخدر نیست و به صورت برگ یا اشکال دیگر مانند پودر مصرف می شود و مشخص نیست که چه مقدار غلظت دارد و دارای چه آلودگی هایی است.
وی در خصوص آمار ابتلا به سرطان کف دهان در کشور اظهار کرد: آمار دقیقی در این زمینه نداریم اما بروز بیشتر این بیماری در مناطق جنوب شرقی کشور دلیل محکمی در اثبات رابطه بین مصرف مواد مخدر جویدنی با ابتلا به این سرطان است.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان این که تومورهای مرتبط با این سرطان در کف دهان یا در ناحیه لپ و لثه ها بروز می کند، افزود: تاثیر ابتلا به سرطان کف دهان با مصرف موادمخدر جویدنی کاملا ثابت شده است.
**سرطان کف دهان
سرطان کف دهان بافت زیر زبان را درگیر می‌کند و اساسا ۲۸ تا ۳۵ درصد کل سرطان‌های دهان را شامل می‌شود.
این نوع سرطان اغلب از سلولهای نازک و صاف داخل دهان (سلولهای سنگفرشی یا فلسی) آغاز می‌شود و تغییرات در احساس و ظاهر بافت کف دهان – به‌عنوان مثال توده یا دردی که علائم بهبودی از خود نشان نمی‌دهد، عموماً از نخستین نشانه‌های آن هستند.
پروسۀ درمان این بیماری شامل جراحی، پرتودرمانی و شیمی‌درمانی است.
