پریسا تاج ، خبرگزاری دانا ؛ گروه ترجمه تشویق، یک امر به ظاهر ساده اما بسیار موثر در
حوزه تربیت و افزایش رفتارهای مثبت کودکان است. حتما خودتان هم با این مساله مواجه
شده اید ، زمانی که به کار و رفتار مثبت فرزندتان اشاره و یا قدردانی و تشویق می
کنید، انگیزه مضاعفی در او ایجاد می شود.
توجه به رفتارهای مثبت یا منفی؟
تصور کنید در یک
اتاق همراه سه بچه حضور دارید. یک کودک به طرز فاجعه باری درحال دویدن است، روی
مبل ها می پرد و جیغ می زند. و دو کودک دیگر به آرامی مشغول بازی با اسباب بازی
هایشان هستتد .کدام کودک توجه شما را بیشتر جلب می کند؟ احتمالا توجه شما معطوف
کودکی خواهد بود که شیطنت بیشتری دارد.
اما اگر بتوانید
توجهتان را به سمت کودکانی که آرام نشسته اند جلب کنید، می توانید وضعیت را به کلی
تغییر دهید. با گفتن جملاتی مانند:" وااای ،من چقدر عاشق بازی های نشستنی
هستم." می توانید کودک اول را ترغیب کنید تا به جمع شما ملحق شود. اما
متاسفانه حقیقت این است که رفتارهای درست تشویق نمی شوند. زمانی که کودکان توجه
کافی را دریافت نمی کنند، ناچارا مجبورند دست به کارهایی بزنند که جلب توجه می
کنند. حتی اگر کارهای نادرستی باشند.
هنگامی که به
رفتارهای صحیح کودک خود توجه می کنید و او را تشویق می کنید، در واقع راه رفتارهای
نادرست را تاحدودی برای او محدود می کنید.
چه زمانی تشویق کنیم؟
تشویق می تواند
رفتارهای صحیح را تقویت کند . رفتارهای خوب فرزندتان را پررنگ کنید و آنها را
تشویق کنید.
در ادامه این مطلب
به چند نمونه از رفتارهایی که می توانید فرزندتان را به این دلایل تشویق کنید،
اشاره می کنیم:
رفتارهای اجتماعی:
کودکتان را به خاطر تقسیم خوراکی هایش، استفاده از واژه های صحیح، و رفتار مناسب
با دیگران تشویق کنید.
سازگاری با محیط :
فراموش نکنید زمانی که از او می خواهید با صدای آرام تری بازی کند و او موافقت می
کند، حتما از او تشکر کنید.
تلاش : زمانی که
فرزندتان مهارت جدیدی را یاد می گیرد، تشویق می تواند او را برای یادگیری بیشتر
ترغیب کند.
چگونه تشویق موثری
داشته باشیم؟
تشویق و توجه وقتی
در جای درست و مناسب مورداستفاده قرار می گیرند، موثر واقع می شوند. در ادامه چند
نمونه تشویق موثر را عنوان می کنیم:
واکنش سریع نشان
دهید:
اگر فرزندتان به
درخواست شما بی سر و صدا و آرام بازی می کند، یا تمام بعدازظهرش را به انجام
تکالیف و پروژه اش اختصاص داده، حتما او را تشویق کنید.
مشخصا رفتار صحیح را
تشویق کنید:
به جای گفتن "
چه کار خوبی انجام دادی"، بگویید:" از اینکه بشقابت رو تو سینک قراردادی
ازت ممنونم"
تشویق را در قالب
جملات مثبت بیان کنید:
به جای اینکه
بگویید:" جیغ زدن رفتار صحیحی نیست. " بگویید: "ازت ممنونم وقتی
بهت گفتم نمیتونی از خونه بیرون بری، آرامش خودت رو حفظ کردی." به رفتارهایی
که می خواهید بیشتر ببینید اشاره کنید، نه رفتارهایی که می خواهید کمتر اتفاق
بیفتند. هرگز سعی نکنید انتقاد و تشویق را باهم بیان کنید، چرا که هردو، کارآیی
خود را از دست خواهند داد.
تلاش را تشویق کنید،
نه نتیجه را.
تشویق می تواند باعث
اعتماد به نفس فرزندتان شود. اما همیشه تلاش فرزندتان را مورد تشویق قرار دهید،
نه نتیجه را. به جای اینکه او را تشویق کنید تا در امتحان نمره کامل را کسب کند،
او را برای مطالعه بیشتر برای آزمون تشویق کنید.
به هیچ عنوان به
فرزندتان برچسب نزنید.
برچسب زدن حتی اگر
در قالب مثبت باشد، باز هم توصیه نمی شود. اشاره به فرزندتان به عنوان "ستاره
فوتبال" یا " نابغه کوچک" و عناوینی از این قبیل، ممکن است به کودک
این حس را القا کند که شما او را به خاطر داشتن این خصلت ها
دوست دارید.
هرگز تشویق را فراموش نکنید.
شما با تشویق به
موقع فرزندتان می توانید مانع بروز بسیاری از رفتارهای نادرست شوید. اما این به
این معنا نیست که اگر خطایی از او سر زد، نتیجه و پیامد رفتار نادرستش را به او
گوشزد نکنید. اگر فرزندتان با یک مشکل رفتاری مواجه است، حتما برای تشویق از
رفتارهای مثبتش برنامه داشته باشید.