یادداشتی از دکتر عباس کاظمی
گسترش ویروس کرونا همان‌طور که بسیاری از واحدها را به تعطیلی کشانده است، مراکز آموزشی را نیز مجبور به تغییر و دگردیسی شیوه‌های تعلیم و اداره بحران کرده است.
به گزارش خبرگزاری دانا، اگرچه چارچوب‌هایی برای آموزش در دوران قرنطینه توسط دو وزارتخانه آموزش‌وپرورش و آموزش عالی تدوین شده است و اکنون مراکز ذی‌ربط، مدارس و دانشگاه‌ها، کارهای آموزشی خود را آغاز کرده‌اند اما آموزش آنلاین تا کنون مسائل متعددی را موجب شده‌است: مانند عدم همگرایی در استفاده از نرم‌افزارها و رویه‌های مناسب آموزشی، فقدان زیرساخت‌های اینترنتی برای استفاده بلندمدت و با کیفیت بالا، عدم آموزش کافی استادان برای ارائه درس به شیوه آنلاین که کلاس‌ها را بیش از پیش کسالت بار کرده است، همه این‌ها اعتراضات زیادی را درون متن جامعه دانشجویی موجب شده است که تاکنون جدی گرفته نشده است و صدای آنان شنیده نشده است.
جدای از مسائلی که بیان شد، موضوعات مغفول مانده و مشکلات نادیده زیادی باقی مانده است که من صرفاً در اینجا به یکی از آن‌ها اشاره می‌کنم؛ درحالی‌که مساله اولیه مراکز آموزشی برگزاری دوره‌های آنلاین است، موضوع مهم برای ما هزینه‌هایی است که دانشجویان و دانش‌آموزان باید بابت کلاس‌های آنلاین پرداخت کنند. این موضوع در برخی کشورها چون امریکا و کانادا مورد بحث قرار گرفته است اما زیر سایه پزشکی‌زده جامعه ما تاکنون دیده نشده است و در برخی خبرگزاری‌های داخلی در حد خبر و تکذیب خبر به فراموشی سپرده شده است.
پرسش من این است چرا باید دانش‌آموزان و دانشجویان از جیب خود هزینه خرید بسته‌های اینترنتی کلاس‌های آنلاین را بدهند؟ بگذارید اینگونه بگویم که بعد از تعطیلی دانشگاه‌ها، دانشجویان با خانه‌های خود بازگشتند و بخش قابل توجهی از آن‌ها که در خوابگاه‌ها سکونت داشتند به شهرها و روستاهای خود رفتند و همین طور برخی از آنان که به نقاط دورافتاده رفتند با عدم دسترسی به دکل‌های مخابراتی برای اتصال به اینترنت روبه‌رو شدند.
نتایج نظرسنجی ملی ایسپا در سال ۱۳۹۸ نشان داد که تنها، ۶۹درصد کسانی که موبایل دارند، از گوشی هوشمند استفاده می‌کنند. وزیر آموزش‌وپرورش نیز چندی پیش اعلام کرده بود که حدود ۷درصد دانش‌آموزان کشور به اینترنت دسترسی ندارند و تقریبا همین تعداد را برای دانشجویان می‌توان انتظار داشت.
پس مساله اول، عدم دسترسی به گوشی‌های هوشمند یا کامپیوترهای شخصی مناسب برای دسترسی به کلاس‌های آنلاین است. مسئله دوم، فقدان منابع مالی برای خرید بسته‌های اینترنتی یا اینترنت وای فای خانگی برای بخشی از جامعه آموزشی کشور است.
پیشنهاد می‌کنم مخابرات و ایرانسل و… در جهت مسئولیت اخلاقی لازم است تا رفع کامل بحران اپیدمی کرونا اینترنت رایگان برای دانش‌آموزان و دانشجویان فراهم کنند، دانشگاه‌ها و مجموعه‌های خوابگاهی که به اینترنت وای‌فای دسترسی دارند با خالی شدن از دانشجویان و کارکنان امکانات اینترنتی را برای ساکنان اطراف و محلی به شکل رایگان ارائه دهند. شرکت‌هایی که اینترنت وای‌فای عرضه می‌کنند در طول این مدت به دلیل استقبال مردم سود بالایی کسب کرده‌اند و به منظور مسئولیت اخلاقی برای طبقات محروم اجتماعی تسهیلات ویژه‌ای قائل شوند. این پیشنهاد، تنها بخش کوچکی از مشکلات آن‌ها را حل خواهد کرد اما مسائل بزرگتری که ناشی از عدم دسترسی سخت‌افزاری مناسب (عدم دسترسی به گوشی هوشمند و کامپیوتر مناسب) برای استفاده از کلاس‌های آنلاین است برای اقشار ضعیف‌تر کماکان پابرجا می‌ماند.
