بیمه سلامت و راه هایی که نیمه کاره ماند

نرگس درودیان، خبرگزاری دانا، سرویس سلامت؛ شاید مهمترین طرح در زمینه بیمه همگانی که طی 40 سال انقلاب در ایران اجرا شده است طرح بیمه رایگان سلامت ایرانیان است که برای اولین بار در دولت محمود احمدی نژاد پیشنهاد شد و در نهایت در سال 1393 دولت تدبیر و امید آن را اجرا کرد.

طبق برنامه پنجم توسعه هدف از ایجاد این بیمه «تجمیع منابع مالی سلامت»، «رفع هم‌پوشانی بیمه‌های درمانی»، «برقراری عدالت اجتماعی در بخش سلامت»، «تامین پوشش کامل بیمه سلامت»، «یکسان‌سازی سیاست‌ها و روش‌های اجرایی حوزه بیمه سلامت»، «تشکیل امور مراکز طرف قرارداد»، «تشکیل پرونده سلامت»، «فعال‌سازی نظام ارجاع و پزشک خانواده» و «کاهش سهم مردم از هزینه‌های درمان به ۳۰%» می باشد.

از این رو در ابتدای مهر ۱۳۹۱ سازمان بیمه سلامت ایرانیان زیر نظر وزارت رفاه و تامین اجتماعی ایجاد شد. مهمترین ویژگی این طرح رایگان بودن این بیمه بود و افراد می توانستند بدون پرداخت کوچکترین هزینه ای به مدت یک سال از خدمات این دفترچه استفاده نمایند.

نصف جمعیت کشور زیر پوشش بیمه سلامت

طاهر موهبتی، مدیرعامل سازمان بیمه سلامت در گفتگو با خبرگزاری آنا گفته بیش از ۴۰ میلیون نفر از مردم ایران تحت پوشش این بیمه قرار دارند که‌ حدود ۹۰ درصد از هزینه‌های مردم در بیمارستان‌های دولتی و ۷۰ درصد از هزینه‌های سرپایی از سوی سازمان‌های بیمه‌ای پرداخت می‌شود.

موهبتی گفته طبق برنامه ششم هزینه درمان پرداختی مردم باید به ۲۵ درصد کاهش یابد و این موضوع به اعتبارات بسیار ویژه‌ای نیاز دارد. سازمان آمار کشور نیز اعلام کرده است حدود ۱۱ درصد مردم هیچ بیمه‌ای ندارند و وزارت بهداشت اعلام کرده است که ۶ میلیون نفر در ایران فاقد بیمه هستند.

پول مشکل اساسی بیمه سلامت

طبق برنامه ریزی ها انجام شده در سال 93 بودجه لازم برای اجرای بیمه سلامت ایرانیان مبلغ 1650 میلیارد تومان بود که دولت در این سال نتوانست تعهد خود را پرداخت نماید و در نهایت در پایان سال 93، این سازمان موفق به پرداخت مبلغ 1407 میلیارد تومان از مطالبات خود با موسسات خود نشد و در سال 94 و 95 نیز این موضوع تکرار شد.

سال 96 محمد جواد کبیر، مدیرعامل سازمان بیمه سلامت در همین زمینه گفته بود برای اینکه این سازمان بتواند فعالیت خود را ادامه دهد باید در سال 96 مبلغ 10 هزار میلیارد تومان به بیمه سلامت تخصیص داده شود و منابع یک درصد مالیات بر ارزش افزوده در ذیل منابع این سازمان تعریف شود و همچنین 4800 میلیارد تومان منابع حاصل از هدفمندی یارانه‌ها به وزارت بهداشت اختصاص یابد، البته این بودجه صرفاً برای سال 96 بوده و کسری های سال های گذشته پا برجا می باشد.

اما دولت در سال 96 باز هم نتوانست تعهدات خود را اجرا کند و در نهایت زیان انباشته این سازمان در این سال به 8500 میلیارد تومان رسید. 

در سال 97 هم با توجه به شرایط اقتصادی کشور و همچنین افزایش بدهی های انباشته، دولت نه تنها نتوانست بدهی خود را پرداخت نماید بلکه به ناچار 4 درصد از بودجه بیمه سلامت را در سال 97 کاهش داد و طی ابلاغیه ای اعلام کرد که بیمه سلامت ایرانیان در سال 97 تنها در بیمارستان ها پوشش داده می شود، همچنین دیگر این بیمه ثبت نام جدیدی از مردم به عمل نمی آورد.

راه حل مشکل چیست؟

دکتر سیامک مره ‌صدق عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی گفته تنها یک سوم از منابع مالی سازمان بیمه سلامت پرداخت شده است و این سازمان به همه مراکز طرف قراردادش حداقل چیزی حدود یک سال بدهکار است.

مره صدق معتقد است اختصاص یارانه ها به طرح تحول سلامت، راه حل اساسی حل مشکل منابع مالی این بیمه است.

وی معتقد است در هیچ کجای قانون اساسی چیزی به نام بیمه رایگان وجود ندارد اما در دولت یازدهم وزیر بهداشت و دولت با اجرای طرح بیمه سلامت حق بیمه افرادی را که توانایی پرداخت حق بیمه نداشتند را پرداخت کردند. یکسری منابع مالی برای پرداخت حق بیمه ها پیش بینی شده بود که متاسفانه بسیاری از این منابع به وزارت بهداشت پرداخت نشده است.

مره صدق گفته بیمه ها در حال حاضر با حجم بالایی از مطالبات روبرو هستند که باید پرداخت کنند. سازمان بیمه سلامت که امکان چاپ پول ندارد لذا باید منابع مالی این سازمان تامین شود.

وی معتقد است باید پرداخت یارانه های نقدی را به یکسری از افراد خاص محدود کنیم و بقیه یارانه ها را به حساب طرح هایی مثل طرح تحول سلامت و یا طرح کارآفرینی و طرح هایی اینچنینی واریز کنیم.

از نظر مره صدق راه حل اساسی حل مشکل منابع مالی بیمه سلامت این اقدام است پرداخت پول نقد به افرادی که نیاز چندانی به آن ندارند عملا می توانند مشکل تورم ایجاد کند.