افسردگی در کودکان علائم و نشانه های متفاوتی نسبت به بزرگسالان دارد. ضروری است والدینی که این مشکل روحی را در کودکشان تشخیص می دهند، برای درمان آن اقدام کنند.
نرگس درودیان، خبرگزاری دانا، سرویس سبک زندگی؛ نشانه های بسیاری از افسردگی در کودکان وجود دارد، که به سن کودک، شرایط زندگی و دلایل دیگر مربوط می شود. افسردگی در کودکان با چند نشانه اولیه مانند ناراحتی غیر قابل توضیح، نوسانات خلقی و احساس ناامیدی آغاز می شود.
ترس و تشویش، شیوع اضطراب در کودکان را پایه‌ریزی می‌کند و در صورتی‌که این ترس‌ها، بیمارگونه نباشد، به‌صورت طبیعی خود را نشان‌می‌دهد. خجالتی و گوشه‌گیر بودن، جزو شایع‌ترین اضطراب‌های اجتماعی کودکان است که می‌تواند زندگی آنان را مختل کند. کودکان، ترس و اضطراب را از راه شرطی‌‌شدن فرامی‌گیرند. بروز ترس‌ها در کودکان، قابل پیش‌بینی نبوده و در تمام سنین، یکسان نیست.
خانواده به‌عنوان عاملی در ایجاد اختلال اضطراب کودکان، همیشه مورد توجه بوده است و انتقال اضطراب از پدر و مادر به کودک، بر اثر مشاهده و الگوسازی رفتارها صورت‌می‌گیرد.
تجربه افسردگی در کمتر از 7درصد کودکان زیر 12 سال
دکتر بهروز قلائی روانشناس تربیتی در گفتگو با ایسنا با اشاره به اینکه اخیرا شاهد تغییر سبک زندگی کودکان هستیم، گفته گوشه گیری و فاصله گرفتن از جمع، کم طاقتی، گریه های بیش از 3 الی 4 بار در روز همراه با انزوا و گوشه گیری، از نشانه های افسردگی در کودکان است.
دکتر بهروز قلائی گفته طبق آمار ثبت شده، 5 تا 7 درصد کودکان زیر 12 سال، دچار افسردگی می شوند؛ البته این افسردگی در سه نوع خفیف، متوسط و شدید بروز پیدا می کند.
وی سه عامل ژنتیک، محیط و امکانات در دسترس کودکان را در بروز و شدت افسردگی کودکان، دخیل دانست و افزود: خانواده به عنوان بخش مهمی از محیطی که کودک در آن سروکار دارد بسیار مهم و تاثیرگذار است، برای مثال اگر سبک تربیتی خانواده ها از نوع بی قیدی و بدون اصول باشد، معمولا کودک در چنین خانواده هایی دچار افسردگی می شود.
ناراحتی کودکان را جدی بگیرید
صبا اسدی روان‌درمانگر کودک و نوجوان در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان گفته بیشتر افراد فکر می‌کنند که ناراحتی کودکان گذرا است، اما باید بدانیم که کودک هم مانند بزرگسالان دچار افسردگی می‌شود؛ وقتی در دنیای کودکی اتفاقی ناراحت کننده مانند گم کردن عروسک یا نقل مکان کردن از جایی به جای دیگر اتفاق می‌افتد یا از دست دادن پرستار مورد علاقه و جدایی پدر و مادر برای کودکی رخ دهد، کودک احساس افسردگی می‌کند و تمام این موارد در آزار و فروپاشی نظم روحی او موثر است و باید مدتی بگذرد تا اوضاع به حال عادی بازگردد.
به عقیده اسدی کودکان در طول دوره زندگی، ممکن است افسردگی را تجربه کنند که این اختلال با افزایش سن در دختران، بیشتر از پسران دیده می‌شود؛ افسردگی، زمانی در کودک ایجاد می‌شود که تصور بدی از خود داشته باشد و این احساس، زمانی‌که به اوج خود برسد به عنوان یک بیماری تلقی می شود.
نشانه های افسردگی در کودکان
1- نشانه‌های عاطفی: ناامیدی، خشم، درماندگی، اضطراب، نوسانات خلقی، احساس گناه و غمگین بودن
2- نشانه‌های جسمی: به‌هم خوردن ساعات خواب، بی‌اشتهایی و یا خوردن افراطی، یبوست، افزایش و کاهش وزن
3- نشانه‌های رفتاری: بدون دلیل گریه‌کردن، کناره‌گیری از دوستان، سریع خشمگین شدن و کاهش انگیزه
4- نشانه‌های تخریب‌گرایانه: خود را سرزنش‌کردن، احساس بازنده بودن، امیدوار نبودن به آینده و بلاتکلیفی
راهکار چیست؟
مرجان انصاری کارشناس ارشد روانشناسی در گفتگو با ایسنا گفته درمان کودکان افسرده به دلیل سن پایین با دشواری و پیچیدگی بیشتری نسبت به درمان بزرگسالان روبروست.
وی معتقد است: " خانواده درمانی" و "دارو درمانی" اغلب در کنار هم پاسخ مناسبی برای بهبود حال بیمار است.
این پژوهشگر روانشناسی و امور اجتماعی گفته نکته بسیار مهم در تربیت کودک شاد و سالم این است که والدین هرگز و به هیچ عنوان با کودک خود درد دل نکنند.
به عقیده انصاری کودکان قادر به درک و هضم مشکلات و دنیای بزرگسالان نیستند و این امر بواقع نوعی کودک آزاری محسوب می شود، زیرا آنها نمی توانند در برابر تشویش و اضطراب از روح و روان خود دفاع کنند.
درمان افسردگی به دنبال تشخیص می‌آید پس ابتدا باید علت اصلی افسردگی تشخیص داده شود از آنجا که تشخیص کودکان افسرده کار آسانی نیست؛ پس بهتر است برای کمک به فرزندتان در صورت دیدن علائم، کار تشخیص را به متخصص واگذار کنید.
