استادیار دانشگاه علوم بهزیستی گفت: ما در زمینه استرسهای کنکور با دو موضوع مواجه هستیم. ابتدا رقابت سنگینی به نام کنکور بین داوطلبان وجود دارد که این امر فشار روانی زیادی را به دانش آموزان وارد میکند و دیگری ترس از ماحصل تلاش این رقابت سنگین است که ماهیت استرس آوری دارد. ضمن اینکه طی روزهای اخیر در کنار استرسهای ناشی از آزمونی که خود یک میدان رقابت خیلی مهم است، ما استرس زمان برگزاری کنکور را نیز به آن اضافه کردیم که میتواند استرسهای داوطلبان را افزایش دهد.
این روانشناس بالینی خاطر نشان کرد: استرس زمان کنکور به مراتب ممکن است آسیبهای جدی برای داوطلبان ایجاد کند. در این زمینه ما نظریه پردازی با نام "مارتین سلیگمن" در علم روانشناسی داریم که معتقد است وقتی ما توانایی پیش بینی یک رویداد را نداریم و نمیتوانیم مسائل را پیش بینی کنیم بنابراین دچار نوعی درماندگی میشویم یعنی برای تغییر دادن شرایط هیچ تلاشی نمیکنیم چرا که تصور میکنیم تلاش ما به نتیجه مطلوب نخواهد رسید.
وی با بیان اینکه یکی از بدترین تبعات شرایط فعلی برای داوطلبان کنکور درماندگی است، خاطر نشان کرد: در وضعیت درماندگی داوطلبان کنکور نیز با این حالت مواجه می شوند در واقع این افراد برای کسب جایگاه یا رتبههای خوب برنامه ریزی میکنند، وقتی این برنامه درسی آنها از پیش بینی خارج میشود در نتیجه ممکن است احساس کنترل آنها کاهش پیدا کند و دچار نوعی درماندگی شوند. بنابراین وقتی هم احساس درماندگی در افراد افزایش پیدا کند، معمولا آنها دچار افسردگی و ناتوانی خواهند شد که این افسردگی در نهایت اقدامات بعدی افراد را تحت تاثیر قرار میدهد در نهایت به افرادی بی انگیزه و ناامید تبدیل خواهند شد که بر عملکرد آزمون آنها تاثیرگذار خواهد بود.
علی بیگی در ادامه خاطر نشان کرد: موضوع دیگری که ممکن است تهدیدکننده سلامت روان داوطلبان کنکور باشد، اشکال در جنبههای دیگر زندگی افراد است به گونه ای که فرد نمی تواند امور دیگر زندگی خود را کنترل کند و در موقعیتهای مختلف به جای استناد به عوامل درونی ایجاد اضطراب، به عوامل بیرونی استناد میشود.
به گفته این روانشناس بالینی، در این شرایط، احساس توانمندی فرد زیر سوال می رود، فرد در جنبههای دیگر زندگی دست از تلاش بر می دارد و همواره منتظر این است که در بیرون چه اتفاقاتی خواهد افتاد ضمن اینکه با کاهش تلاشهای فردی، مسائل به "شانس" تعبیر خواهد شد و عزت نفس افراد به دلیل پیوند علل وقع آن به سایر مسائل از دست می رود.
این استاد دانشگاه در پایان تاکیدکرد: از نظر روانشناسی اضطراب تا حدی قابل تحمل است و کنکور نیز ذاتا ماهیت اضطراب زا دارد. بنابراین وقتی اضطراب از یک سطحی بالاتر میرود و طولانی میشود موجب رنج روانی افراد خواهد شد و این رنج روانی آنها را در معرض ابتلا به آسیبهای روانی مثل افسردگی، اضطراب و یا سایر اختلالات روانی قرار میدهد. در نتیجه زمینه ورود مشکلات بعدی در افراد را فراهم می شود. ضمن این که اضطراب طولانی مدت سیستم ایمنی بدن را ضعیف و فرد را در برابر بیماری آسیب پذیرتر می کند. بنابراین نباید با اظهارنظرهای تشویش برانگیز، استرس های داوطلبان را افزایش دهیم.