اهمیت اهدای پلاسما بهبود یافتگان در درمان بیماری کرونا

نرگس درودیان، خبرگزاری دانا، سرویس سلامت؛ پلاسمای بهبود یافتگان کرونا با مراجعه به مراکز درمانی و پس از بررسی داده‌های فرد به دست بیماران می‌رسد. تنها کسانی می‌توانند به اهدای پلاسمای خون خود اقدام کنند که از زمان بهبود بیماری کرونای آنها حداقل ۲۵ الی ۳۰ روز گذشته باشد.

متخصصان عقیده دارند که تقویت سیستم ایمنی بدن یا رسیدن ایمنی دفاعی بدن به حد قابل قبول یک روش بسیار مهم برای اهدای پلاسما است، اما زنان باردار یا مادرانی که در گذشته جنین خود را از دست داده اند به هیچ عنوان نباید برای اهدای پلاسمای خون حاضر شوند و گزینه مناسبی در این خصوص نخواهند بود.

کم خونی و ضعف بدنی موضوعی کاملا بی ربط برای اهدای پلاسما است و به هیچ عنوان حجم قابل توجهی از خون در زمان اهدای پلاسما از بدن خارج نخواهد شد در حقیقت متخصصان تمام روند اهدای خون حتی روش جداسازی پلاسمای خون را تحت نظر خود قرار می‌دهند.

شرایط عمومی اهدای پلاسما

شرایط عمومی اهدای این پلاسما مانند اهدای خون است و شخص اهدا کننده باید کارت ملی همراه داشته و محدوده سنی وی ۱۸ تا ۶۰ سال باشد. کلیه مراحل و شرایط ثبت نام و پذیرش اهدا کننده دقیقاً مانند اهدای خون کامل است.

شرایط اختصاصی اهدای پلاسما

شرایط اختصاصی اهدای پلاسمای کوید ۱۹ عبارت است از: ارائه مستندات مربوط به ابتلای بیماری از جمله نتیجه آزمایش PCR، نتیجه آزمایش های سرولوژیک، مستندات بستری در بیمارستان و یا عکس سی تی اسکن ریه که توسط اهدا کننده ارائه می شود.

- حین اهدا ابتدا پزشک مسوول در محیطی محرمانه در ارتباط با سابقه تندرستی اهداکننده سوال می پرسد.

- طبق ضوابط سازمان انتقال خون مصرف داروهای ضد فشار خون مشروط بر کنترل شدن فشار خون و عدم وجود عوارض این بیماری مانند عوارض قلبی، بلامانع است.

- بیماران مبتلا به دیابت در صورتیکه قند خون شان کنترل شده باشد، طی یک ماه اخیر تغییر دوز دارو نداشته باشند و عوارض دیابت به وجود نیامده باشد می توانند پلاسمای خود را اهدا کنند.

- مصرف آسپرین سبب منع اهدای پلاسما نمی شود و کسی که حین بستری آنتی بیوتیک مصرف می‌کرده نیز می تواند پلاسمای کووید خود را اهدا کند.

- طبق استانداردهای سازمان انتقال خون ایران میزان هموگلوبین قابل قبول در آقایان ۱۳ تا ۱۷.۵ و میزان قابل قبول هموگلوبین در خانم ها حداقل ۱۲.۵ است.

- طبق دستور العمل ها تمامی اهداکنندگان در ابتدا و انتهای فرآیند توسط پزشک از نظر ضربان قلب، فشار خون، تعداد تنفس و دمای بدن کنترل می شوند.

- برای دریافت پلاسما ابتدا محل رگ در بازوی اهداکننده ضدعفونی می شود و نمونه خون اهدا کننده برای انجام آزمایشات لازم جمع آوری می شود و بر روی آن تمام آزمایش های غربالگری که بر روی اهدا کنندگان خون کامل صورت می گیرد از قبیل آزمایش هپاتیت B ، C و ایدز و بیماری سیفلیس انجام می شود.

- پس از ضد عفونی سطح پوست، سوزن متصل به ست یک بار مصرف وارد رگ اهدا کننده می شود و از این طریق خون وارد ست می شود و پس از جدا سازی پلاسما از طریق همان رگ، خون و سایر اجزای آن غیر از پلاسمای حاوی آنتی بادی، به بدن برمی گردد.

- حجم پلاسمای جمع آوری شده ۵۰۰ سی سی است و با توجه به اینکه بیشتر آن آب است در عرض ۴۸ ساعت در بدن جایگزین می شود.

- طبق دستور العمل های استاندارد هر اهداکننده می تواند بعد از یک ماه و تازمانی که میزان آنتی بادی در بدنش مناسب است و اگر سابقه اهدای خون کامل داشته باشد پس از ۸ هفته برای اهدای مجدد اقدام کند.

توصیه هایی برای اهدای پلاسما و خون

متخصصان انتقال خون توصیه می کنند برای اینکه هنگام اهدای خون وضعیت مناسبی داشته باشید شب قبل از اهدا استحمام کنید و مقدار زیادی مایعات بدون الکل مصرف کنید.همچنین از ۲۴ ساعت قبل از اهدای پلاسما از مصرف تخم مرغ و غذاهای چرب بپرهیزید.

به شما توصیه خواهد شد که حتماً ۱۵ دقیقه در محل خونگیری استراحت کنید و نوشیدنی و مواد خوراکی که در اختیارتان قرار می گیرد مصرف کنید و بعد از پایان اهدای پلاسما برای جبران مایعات بدن ۸ لیوان نوشیدنی بنوشید و البته بهتر است این نوشیدنی چای، قهوه یا نوشابه های تحریک کننده نباشد.

یک ساعت قبل ازاهدای پلاسما از استعمال دخانیات پرهیز کنید و تا ۴ ساعت بار سنگین حمل نکنید و تا ۲۴ ساعت فعالیت های غیر معمول و استرس زا انجام ندهید و روز خود را به آرامی بگذرانید.

طلائی ترین زمان اهدای پلاسمای خون

بشیر حاجی بیگی سخنگوی سازمان انتقال خون سه روز نخست ابتلای فرد به کرونا را طلایی‌ترین و حیاتی‌ترین زمان برای تزریق و دریافت پلاسمای اهدایی توسط بهبودیافتگان کرونایی دانسته و از بهبودیافته‌های کرونا درخواست کرده تا پلاسمای خون خود را اهداء کنند.

به گفته وی درخواست پلاسما بهبودیافتگان کرونا برای بیماران مبتلا به کرونای بستری شده در بیمارستان ها با درخواست پزشک معالج انجام می شود و دریافت پلاسما در سه روز نخست ابتلاء برای این بیماران حیاتی است.

وی با بیان اینکه پلاسمای بهبود یافتگان کرونا اکنون به عنوان یک درمان در دنیا مورد استفاده قرار می گیرد، گفت: با گذشت چند ماه از شیوع کرونا و با توجه به افزایش میزان شیوع ویروس در ماه‌های اخیر، تقاضا از سوی بیمارستان ها برای دریافت پلاسمای بهبود یافتگان افزایش یافته و باید تامین این تقاضا محقق شود.

حاجی بیگی تاکید کرد: گاهی اوقات تقاضا و درخواست بیمارستان ها برای دریافت پلاسمای بهبودیافته ها آنقدر زیاد است که خیلی سریع پلاسمای گرفته شده در کمترین زمان ممکن برای آنها ارسال می شود.

سخنگوی سازمان انتقال خون گفت: اکنون در ۲۵ استان کشور در مراکز انتقال خون پلاسمای بهبودیافتگان کرونا دریافت می شود و هنوز در ۶ استان مرکز دریافت پلاسمای بهبودیافتگان کرونا شامل استان های لرستان، ایلام، کردستان، بوشهر، کهگیلویه و بویراحمدو چهارمحال بختیاری نداریم.

حاجی بیگی اعلام کرد: متاسفانه آمار اهدا کنند گان پلاسما بهبودیافتگان در مقایسه با آمار مبتلایان بسیار پایین تر از حد انتظار است و فقط دو درصد از بهبودیافته ها پلاسما اهدا می کنند و بیشترین میزان مراجعه بهبود یافتگان کووید ۱۹ برای اهدای پلاسما مربوط به استان‌های تهران، اصفهان، خوزستان، آذربایجان غربی، خراسان رضوی و مازندران است.

به گفته وی از ابتدای اردیبهشت تا هشتم آبان سال جاری ۱۲ هزار بهبودیافته کرونا برای اهدای پلاسما به ۲۵ مرکز انتقال خون در سراسر کشور مراجعه کردند که از این تعداد ۱۰ هزار واحد پلاسما اهدا شده است.

سخنگوی سازمان انتقال خون تاکید کرد: بهبود یافتگان کرونا اطمینان خاطر داشته باشند که اهدای پلاسما بعد از بهبودی به هیچ عنوان سیستم ایمنی بدن آنها را تضعیف نخواهد کرد و با اطمینان خاطر برای نجات بیماران و اهدای پلاسما اقدام کنند.

حاجی بیگی تاکید کرد: اهداکنندگان خون و همین طور پلاسما اطمینان داشته باشند که سازمان انتقال خون بر اساس آخرین استانداردهای سازمان بهداشت جهانی و سازمان‌های انتقال خون جهان، همه نکات ایمنی و بهداشتی را رعایت می کند. همه مراکز انتقال و اهدای خون و تمام تجهیزات این مراکز در کشور در حال حاضر و همیشه، ضد عفونی و استریل می شوند. اهدا کنندگان با اطمینان خاطر خون و پلاسما اهدا کنند.

وی افزود: در تهران بهبود یافتگان کرونا برای اهدای پلاسما می توانند به مرکز انتقال خون استان تهران واقع در خیابان وصال شیرازی و مرکز نوآوری سازمان انتقال خون جنب برج میلاد و در سراسر کشور به مراکز انتقال خون مراجعه کنند و به کمک مبتلایان به کرونا بشتابند.