آیا حسادت کودکان طبیعی است؟

اگر والدین به درستی از احساس حسادت کودکشان آگاهی داشته باشند به سهولت می‌توانند از بروز آن پیشگیری و جلوگیری کنند و احساس حسادت فرزند خود را به حداقل برسانند. شدیدترین مرحله حسادت، در دوران پیش از ۵ سالگی است و به اعتقاد روانشناسان، حسادت از ۱/۵ سالگی در کودکان نمایان می‌شود و در ۲ تا ۴ سالگی به اوج خود می‌رسد. زیرا دراین دوران کودک کاملا به والدین خود وابسته است و همه نیازهای او بویژه نیازهای عاطفی و روانی توسط آنها ارضا می‌شود و والدین تنها افراد مورد علاقه کودکان هستند.

روشن است که عوامل متعددی هستند که در تحریک حسادت کودک نقش دارند و شناختن ریشه حسادت کمک می‌کند تا از عواملی که ممکن است این حسادت را در آینده تشدید کند، جلوگیری کرد. از پررنگ‌ترین علت‌هایی که منجر به حسادت می‌شود می‌توان به اشتباهات والدین اشاره کرد.

والدین چگونه سبب احساس حسادت در کودک خود می‌شوند ؟

۱- لوس کردن کودک در بروز احساس حسادت موثر است.
لوس کردن کودک، رابطه‌ی مستقیمی با احساس حسادت و دیگر احساسات نامطلوب دارد. زمانی‌که والدین امکانات لازم را برای فرزند خود فراهم آورند و به عبارتی آن‌ها را نازپرورده بار بیاورند به صورتیکه کودک احساس کند که همه چیز متعلق به او می‌باشد و رقیبی ندارد با ورود فرزند دیگری به خانواده، احساس ناامنی و حسادت می‌کند. حتی اگر تک فرزند باشد این مسئله در هنگام ورود به اجتماع خود را نشان می‌دهد و اگر کودک به آنچه که تمایل دارد دست نیابد احساس حقارت می‌کند.

۲-از توجه بیش از اندازه به فرزند خود پرهیز کنید.
هنگامی که بیش از اندازه به کودک خود توجه می‌کنید در واقع به نحوی در تشکیل احساس حسادت او نقش دارید.
به این صورت که وقتی کودک متوجه می‌شود که دیگران چیزی را که او دارند، ندارد. سبب احساس حسادت در وی می‌شود.

۳- رفتارهای مستبدانه را کنار بگذارید.
کنترل بیش‌ از اندازه نیز یکی دیگر از اشتباهات بزرگ والدین است که باعث حسادت در کودکان می‌شود.
والدینی استبدادی والدینی هستند که قوانین و محدودیت‌هایی را در خانه بدون ذکر دلیل، وضع می‌کنند.
بنابراین کودکانی که دارای والدینی سخت‌گیر هستند، بیشتر از دیگران احساس حسادت را تجربه می‌کنند زیرا کودکی که در محیطی استبداد گونه رشد کند اعتماد به نفس پایینی خواهد داشت و هنگامی که وارد اجتماع می‌شود نسبت به همسالان خود احساس بی ارزش می‌کند و در نهایت سبب بروز احساس حسادت می‌شود.

۴- از هر گونه مقایسه‌ی کودک خود با دیگران پرهیز کنید.
یکی از مهمترین و پر آسیب‌ترین علل حسادت، مقایسه‌ی کودک با همسالان خود و دعوت آن‌ها به رقابتی ناسالم است.
هیچگاه نباید فرزند خود را با دیگران مقایسه کنید. از یاد نبرید که توانایی و استعداد‌های کودکان با یکدیگر متفاوت است و مقایسه کردن آن‌ها نه تنها باعث پیشرفت نمی‌شود بلکه سبب کاهش اعتماد به نفس، حسادت و ... می‌شود.

۵- تولد فرزند عامل دیگری است که در احساس حسادت کودک نقش بسزایی دارد.

برای درمان احساس حسادت کودک چه راهکارهایی وجود دارد؟

۱- برای کودک خود وقت بگذارید و با او هم‌صحبت شوید.
همانطور که اشاره شد حسادت، ریشه در عوامل بسیاری دارد و احساسی گذرا نمی‌باشد. بنابراین اگر احساس کردید که فرزندتان از حسادتی رنج می‌برد با او صحبت کنید و به دلایلی که سبب حسادت کودک شده گوش دهید. گوش دادن به ترس‌ها، نگرانی‌ها و دل‌مشغولی‌های کودک می‌تواند به او برای غلبه به احساس حسادت کمک کند.


۲- به فرزند خود کمک کنید تا احساسات مثبتی را جایگزین احساسات منفی و حسادت نماید.
اگر افکار کودک خود را از منفی بینی و حسادت به سوی مثبت بینی جهت دهید شاهد کاهش احساس حسادت او خواهید بود.

۳- با کودک همدلی کنید.
همدلی کردن با کودک نقش بسزایی در کاهش حسادت او دارد. اگر فرزندتان دچار این احساس شده است از تنبیه و سرزنش وی خودداری کنید. کودک تمایل دارد تا با او همدلی داشته باشید. از مقایسه کردن کودک خود با دیگران بپرهیزید و به او در شکوفا کردن استعدادهایش کمک کنید.

۴- به کودک آموزش دهید که آنچه را که دارد با دیگران سهیم شود.
گاهی اوقات کودکان نسبت به کودکان دیگر عقده و کینه‌ی بی‌دلیل دارند. اگر فرزندتان چنین مشکلی دارد، باید اهمیت توجه و مشارکت با دیگران را به او یادآور شوید. به او بیاموزید که آنچه را که دارد را با دیگران تقسیم کند. شکل‌گیری چنین رفتارهایی در کودک احساس ناامنی را از او دور می‌کند و دیر یا زود با کسی که نسبت به او حس حسادت داشت، دوست و رفیق می‌شود.


۵- از بیش از حد تشویق کردن کودک پرهیز کنید.
تشویق کردن و پاداش دادن به کودک، امری پسندیده است اما اگر از اندازه‌ی خود فراتر رود سبب می‌شود تا کودک حس خود برتری داشته باشد پس بهتر است از انجام این کار خودداری کنید.


۶- الگوی خوبی باشید.
کودکان، رفتار شما را تقلید می‌کنند بنابراین لازم است که الگوی خوبی برای فرزندتان باشید و رفتارهایی پسندیده داشته باشید و احساسات و رفتارهایی مثبت را به فرزند خود منتقل کنید تا او از هرگونه احساس حسادت و احساسات منفی دیگر دور بماند.