کتاب" چشمهایش" از مشهورترین نوشته های این نویسنده ی نامدار است. این کتاب به علت جستارهای سیاسی ای که داشته است پس از انقلاب و در سال 1357 برای اولین بار به شکلی رسمی منتشر شد. کتاب چشمهایش از آثار فاخر و تاثیرگذار ایرانی است. با وجود گذشت چندین سال از نوشته شدن و انتشار این اثر، همچنان برای خوانندگان سنین مختلف خواندنی است و تجدید چاپ می شود. قلم بزرگ علوی شیوا و روان است و نه تنها خواننده را خسته نمی کند، بلکه آن را مشتاقانه به همراهی وامی دارد.
《 بعضی چیزها را نمی شود گفت. بعضی چیزها را احساس می کنید. رگ و پی شما را می تراشد، دل شما را آب می کند، اما وقتی می خواهید بیان کنید می بینید که بی رنگ و جلاست. مانند تابلو ئیست که شاگردی از روی کار استاد ساخته باشد. عینا همان تابلوست. اما آن روح، آن چیزی که دل شما را می فشارد، در آن نیست.》
این کتاب از نمونه های عالی برای نویسندگان مبتدی است. آمیخته شدن موضوعاتی چون عاشقانه، درام و معمایی در بتنی از مسائل سیاسی. متنی که شما را با فضای جامعه آشنا می کند، لذت یک قصه ی عاشقانه را به مخاطب می چشاند و در عین حال با پایانی غیرقابل پیش بینی، تا لحظه ی آخر جذابیت خود را حفظ می نماید.
داستان در برهه ی تاریخی ای از ایران رخ می دهد که سیاست و دیکتاتوری بر جامعه حاکم شده است. بزرگ علوی به شکلی هنرمندانه، نقد ظریف خود را از اوضاع خفقان آور جامعه در داستان به تصویر کشیده است. همان طور که در قسمتی از کتاب آورده شده است:
《 هیچ کس نفسش درنمی آمد. همه از هم می ترسیدند. خانواده ها از کسان شان می ترسیدند. بچه ها از معلمان شان؛ معلمان از فراش ها و فراش ها از سلمانی و دلاک؛ همه از خودشان می ترسیدند. از سایه شان باک داشتند. همه جا، در خانه، در اداره، در مسجد، پشت ترازو، در مدرسه و در دانشگاه و در حمام، مأمورانِ آگاهی را دنبال خودشان می دانستند. در سینما، موقع نواختن سرود شاهنشاهی، همه به دورو‌برشان می نگریستند مبادا دیوانه یا از‌جان گذشته ای برخیزد و موجب گرفتاری و دردسر همه را فراهم کند.》
همچنین در کنار خلق داستانی درام و عاشقانه که جذاب و خواندنی است، با بهره گیری از سبک داستان های پلیسی و معمایی، خواننده را مجاب می کند که سطر به سطر قلم او را پی بگیرد تا سر از راز تابلوی" چشمهایش" بردارد.
این تابلو توسط یکی از شخصیت های داستان با نام" استاد ماکان"، نقاش چیره دست، در اواخر عمرش کشیده شده است. چشم های داخل نقاشی متعلق به یک زن است که جاه طلب و مکار به نظر می رسد و رازی را در خود نهفته است.
《 زیر تابلو، زیر قاب عکس، استاد به خط خود نوشته بود: چشم هایش- یعنی چشم های زنی که او را خوشبخت کرده یا به روز سیاه نشانده. چشم های زنی که در هر حال، در زندگی استاد اثر سنگینی گذاشته و نقاش را برانگیخته است.》
این داستان از زبان یک ناظم مدرسه روایت می شود که به دنبال کشف شخصیت واقعی چشم ها است. در پی حضور مکرر یک زن در نمایشگاه نقاشی مدرسه که فقط به تماشای نقاشی" چشمهایش" می پرداخت، شک ناظم مدرسه به یقین مبدل می شود.
در ادامه، داستان به گذشته ها باز می گردد و از زبان شخصیت زن قصه، حقیقت ماجرا آشکار می شود. بزرگ علوی به توصیف عشق زن قصه یعنی فرنگیس و استاد ماکان، به شکلی واقعی و ملموس می پردازد.
《 چشم‌هاى تو مرا به این روز انداخت. این نگاه تو کار مرا به اینجا کشانده. تاب و تحمل نگاه‌هاى تو را نداشتم. نمى دیدى که چشم به زمین مى دوختم؟ 》
فرنگیس واقعیت پشت چشم های داخل نقاشی را برملا می کند و سبب شگفتی خواننده می شود. با ورود فرنگیس و صحبت های او، داستان همچون پازلی، آرام آرام تکمیل می شود.
کتاب تاثیرگذار چشمهایش به زبان های انگلیسی، آلمانی، فرانسوی، عربی و کردی نیز منتشر شده است. همچنین گفتنی است که منتقدان بر این باورند که این کتاب برگرفته از زندگی استاد کمال الملک است. و البته برخی نیز آن را برداشتی از زندگی تقی ارانی می دانند.
از جمله دیگر آثار ارزشمند بزرگ علوی می توان به گیله مرد، چمدان، سالاری ها، میرزا و آخرین اثر او یعنی روایت، اشاره کرد.
