در سال 1828 میلادی شخصی پا به این جهان گذاشت که در سن 34 سالگی با نوشتن کتابی توانست بنیانگذار مکتبی باشد که بعدها نام صلیب سرخ را بر آن نهادند. آن شخص کسی نبود جز "ژان هانری دونان”
همه چیز از یک جنگ آغاز شد. دهکدهای واقع در شمال ایتالیا در سال 1859 شاهد صحنه خونینی بین قوای اتریش و متحدان فرانسوی و ساردنی بود و جمعا حدود 50 هزار نفر در این جنگ جان خود را از دست دادند. دونان در سال 1862 براساس مشاهدات عینی خود از این جنگ کتاب خاطراتی را منتشر کرد و در پایان کتاب خواستار تشکیل جمعیتهای امدادی داوطلب برای کمک به آسیبدیدگان اینگونه حوادث شد.
یک سال بعد یعنی سال 1863 اولین تشکیلات پیشنهادی دونان در "ژنو” تشکیل شد که طی آن 16 کشور در ژنو طی کنفرانسی بینالمللی اولین کمیته دائمی بینالمللی برای کمک به مجروحان جنگی را شکل دادند،که بعدها به کمیته بینالمللی صلیب سرخ تغییر نام یافت.
دونان کمی پیش از مرگش به پاس تفکرات سازندهاش جایزه "صلح نوبل” را دریافت کرد. پاداش دونان به همین جا ختم نشد و نهایتا روز "هشتم ماه می” برای اولین بار در سال 1984 به افتخار روز تولد دونان، روز جهانی صلیب سرخ نامگذاری شد.
تاریخچه هلال احمر و صلیب سرخ
در سال 1301 شمسی کشور ایران به دنبال جوی که صلیب سرخ جهانی در کشورهای اسلامی پدید آورده بود تصمیم گرفت که جمعیت ملی خود را تاسیس کند ولی به جای استفاده از نشان صلیب سرخ که نشان دولتهای مسیحی بهشمار میرفت بنابرزیرکی و تدبیر سیاسی نماینده وقت ایران بهنام «ممتازالسلطنه» از پرچم شیر و خورشید سرخ که در آن زمان معنای آن تلاش برای تداوم حیات ایران در جامعه بینالمللی بوده است استفاده کرد.
این تصمیم که عملی شدن آن به کنفرانس صلیب سرخ جهانی در سال 1956 ژنو برمیگردد در شرایطی انجام شد که در آن زمان تنها دو کشور مسلمان عثمانی و ایران اجازه حضور در این کنفرانس را داشتند. از طرفی بهدلیل آنکه کشور عثمانی در 1904 در کنفرانس قبلی صلیب سرخ شرکت نکرده بود، در سال 1956 از حضور در این کنفرانس محروم ماند و بنابراین ایران تنها کشور مسلمان حاضر در این کنفرانس بود.
نکته جالب اینجاست که دلیل انتخاب نشان شیروخورشید در آن سال برای جمعیت صلیب سرخ در ایران به این دلیل بود که نماینده ایرانی بر آن عقیده بود که نشان صلیب سرخ یک نشان مسیحیت است و یک کشور اسلامی نمیتواند پرچم امدادرسانی خود را در سایه نشان مسیحیت برپا کند.
نشان شیروخورشید سرخ همچنان تا سال 1359 شمسی وجود داشت. اما به دنبال پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی در کشورمان دولت جمهوری اسلامی با ارسال نامهای به دولت سوئیس به عنوان امین و نگهدارنده قراردادهای چهارگانه ژنو اعلام کرد که خواستار تغییرنشان شیر و خورشید سرخبه هلال احمر است و به این ترتیب جمعیت ملی هلال احمر جمهوری اسلامی ایران با نام جدید شکل گرفت.