از دیر باز تا کنون، روستاها پر بازدیدترین جاذبه‌های شهرهای مختلف به شمار می‌روند. خرانق، روستایی در شهر کویری یزد است که از قدمت بالایی برخوردار است و از حیث تاریخی بسیار ارزشمند می‌باشد.
پردیس تاج، خبرگزاری دانا، گروه ایران شناسی و استان ها؛ اگر چه این روستای تاریخی از چشم گردشگران دور مانده است اما شاید جالب باشد بدانید که در میان گردشگران خارجی از محبوبیت خاصی برخوردار است.
روستای تاریخی خرانق در ۶۰ کیلومتری اردکان واقع شده است و با معماری متفاوت خود توانسته است بسیاری از گردشگران را به سوی خود بکشاند.
در واقع روستای خرانق از دو بخش قدیم و جدید تشکیل شده است. بخش قدیم که به عنوان قلعه خرانق شناخته می‌شود به دلیل فرسودگی، اهالی روستا به بخش جدید نقل مکان کردند اما ساختمان‌های قدیمی و آثاری تاریخی که در بخش قدیم وجود دارند مورد توجه گردشگران قرار‌گرفته است. بخش قدیم، یکی از بزرگترین سازه‌های خشتی ایران را در خود جای داده است.
روستای خرانق به معنای چیست؟
خرانق در زمان‌های قدیم به خورانق یا خورنق معروف بوده است و حتی امروزه هم مردم محلی به آن خورانق می‌گویند. این نام، در حقیقت از «هورنه» که از واژه‌های پارسی کهن و به معنی محل بالا آمدن خورشید یا زادگاه خورشید است، گرفته شده و در گذر زمان به خورانق، خورنق و در نهایت خرانق تغییر یافته است.
دیدنی‌ها و جاذبه‌های تاریخی روستای خرانق:
۱- قلعه‌ی خرانق، قلعه‌ای ۱۸۰۰ ساله می‌باشد.
قلعه خرانق که همان بخش قدیم روستا است از مهمترین جاذبه‌های تاریخی روستای خرانق به شمار می‌رود. قلعه خرانق قدمتی دیرینه دارد و متعلق به دوران ساسانیان است. قلعه خرانق قلعه‌ای بنا شده از خشت و گل است و به عنوان بزرگترین قلعه در ایران شناخته می‌شود. قلعه‌ی تاریخی خرانق در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
۲- منارجنبان، مناره‌ای در دل قلعه است.
منارجنبان، سازه‌ای خشتی است که در دل قلعه دارد و از دیدنی‌های روستا محسوب می‌شود. این مناره، از بلندترین سازه‌های موجود در قلعه است و در گذشته‌های دور از آن به عنوان برج دیده بانی و فانوس خانه استفاده می‌شده است.
۳- حمام تاریخی، یادگاری دیگر از زمان‌های گذشته است.
حمام روستای خرانق یادگاری بر جای مانده از دوران قاجار است.
این حمام تاریخی از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است و از دسگر آثار تاریخی روستای خرانق می‌باشد. و همچین حمام خرانق، در فهرست میراث ملی ایران به ثبت رسیده است.
۴- پل خرانق، پلی متفاوت در روستای خرانق است.
شاید تصور کنید که پل خرانق، برای عبور افراد بوده است اما این پل تاریخی از دیگر پل‌ها متفاوت است. در گذشته‌ها این پل برای انتقال آب از یک ساحل به ساحل دیگر بنا شد اما امروزه به دلیل نبود آب و تخریب قسمتی از پل مورد استفاده‌ی افراد قرار گرفته است.
۵- کارونسرای خرانق در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
کارونسرای تاریخی خرانق متعلق به دوره‌ی ساسانیان است. این کارونسرا از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است و امروزه تبدیل به اقامتگاهی مناسب برای گردشگران وکویر گردان شده است.
۶- مزار باباخادم، مزاری متعلق به خادم امام رضا می‌باشد.
مردم محلی بر این باور هستند که امام رضا(ع) در سفر خود به مرو، با کاروانی از روستای خرانق اردکان گذشته است. روایت است که یکی از خادمان در مسیر سفر بیمار می‌شود و از دنیا رفته است بنابراین او را در این قسمت به خاک می‌سپارند.
۷- بقعه‌ی مشهدک، یکی دیگر از جاذبه‌های تاریخی و مذهبی روستای خرانق اردکان است.
بقعه‌ی مشهدک، بنایی از خشت و گل است و از دیگر جاذبه‌های دیدنی خرانق محسوب می‌شود. روایت است که امام رضا(ع) در این مکان توقف داشته اند و نماز خوانده‌اند. بقعه مشهدک با نام قدمگاه نیز شناخته می‌شود.
۸- مسجد جامع، آب انبار، گورستان تاریخی، آینه‌های خرانق نما از دیگر جاذبه‌های تاریخی روستای خرانق اردکان می‌باشند.
۹- کوهنوردی از فعالیت‌های تفریحی خرانق به شمار می‌رود.
وجود کوه در اطراف روستای خرانق فرصت را برای مشتاقان به کوهنوردی فراهم کرده است. کوهنوردی، علاوه بر اینکه نوعی ورزش محسوب می‌شود. تفریحی لذت بخش می‌باشد. وجود کوه‌های اطراف خرانق به گردشگران این امکان را می‌دهد تا کوهنوردی لذت بخشی را تجربه کنند.
۱۰- جاذبه‌های دیدنی به روستای خرانق محدود نمی‌شود.
شترگلو، بوکن‌ها، آسیاب‌های قدیمی از جمله جاذبه‌های دیدنی و تاریخی اطراف روستای خرانق می‌باشند که بازدید از آنها خالی از لطف نیست.
بهترین زمان سفر به روستای خرانق چه زمانی است؟
خرانق، روستایی کویری است بنابراین فصل‌های بهار و پاییز بهترین زمان برای گشت و گذار در این روستای تاریخی می‌باشند.
