اهمیت تاثیر تغذیه بر سلامت روح و روان

نازنین دادور، خبرگزاری دانا، دستگاه گوارش دارای تعداد زیادی سلول عصبی می باشد به طوری که به آن مغز دوم نیز می گویند.

همان طور که عوامل روحی و روانی زمان انتقال مواد در لوله گوارش را تحت تاثیر قرار می دهند. باکتری هایی که در لوله گوارش نیز زندگی می کنند به وسیله مواد تولیدیشان می توانند بر عملکرد مغز و رفتار اثر بگذارند.

عفونت های دستگاه گوارش همراه با میکروارگانسیم های مضر می توانند با افزایش نفوذپذیری غشای دستگاه گوارش به عوامل بیماری زا عملکرد مغز را تخت تاثیر قرار دهند.

بنابراین مصرف پرو بیوتیک ها و پربیوتیک ها جهت تامین سلامت دستگاه گوارش و سیستم عصبی می تواند مفید واقع شود.

کرونا و تغیر ذائقه غذایی در جهان

سرویس سلامت و سبک زندگی؛ همنشینی با کرونا در سال گذشته مردم سراسر جهان با سطوح بالاتری از استرس، افسردگی و اضطراب دست و پنجه نرم می‌کردند، بسیاری به غذاهای مورد علاقه خود روی آوردند: بستنی، شیرینی، پیتزا و همبرگر. اما مطالعات انجام شده در سال‌های اخیر حاکی از آن است که غذاهای مملو از قند و چربی که اغلب هنگام استرس یا افسردگی هوس می‌کنیم، کمترین فایده را برای سلامت روان ما دارند. در عوض، غذاهای کامل مانند سبزیجات، میوه، ماهی، تخم مرغ، آجیل و دانه‌ها، لوبیا و حبوبات و غذاهای تخمیر شده مانند ماست ممکن است بهتر باشند.

این یافته‌ها حاصل یک زمینۀ در حال ظهور است که به روانپزشکی تغذیه‌ای معروف است که رابطۀ بین رژیم غذایی و سلامت روان را بررسی می‌کنند. این ایده که خوردن برخی غذاها می تواند باعث سلامت مغز شود. اما طی سال‌های اخیر پژوهش‌های مهمی دربارۀ نسبت تغذیه و سلامت روان انجام شده‌اند. یک رژیم غذایی سالم با سلامت روده در ارتباط است و سلامت روده اثر جالب‌توجهی بر مغز دارد. میکروب‌های روده انتقال دهنده‌های عصبی مانند سروتونین و دوپامین تولید می‌کنند که باعث تنظیم خلق‌وخو و احساسات ما می‌شوند.

مطالعات گسترده جمعیتی نیز نشان داده است افرادی که غذاهای مغذی مصرف می‌کنند، افسردگی کمتری دارند و میزان شادی و بهزیستی ذهنی بیشتری دارند. یکی از این تحقیقات در این حوزه که در سال ۲۰۱۶ انجام شد حدود ۱۲ هزار و ۴۰۰ نفر را به مدت هفت سال مورد مطالعه قرار داد. نتایج نشان داد افرادی که در طول دورۀ مورد مطالعه مصرف میوه و سبزیجات خود را افزایش داده‌اند، سطح عمومی شادی و رضایت از زندگی خود را به طور قابل توجهی بالاتر ارزیابی کرده‌اند.

نقش سبک تغذیه بر سلامت روان

مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، گفت: یک رژیم غذایی متعادل در طول زمان، به افزایش تمرکز، هوشیاری، انرژی بالا و کاهش استرس کمک می کند.

زهرا عبداللهی درخصوص نقش تغذیه در کاهش استرس، اظهار کرد: تغذیه سالم نقش حیاتی در افزایش توانایی بدن برای مقابله با بار استرس اضافی دارد.

وی با بیان اینکه کربوهیدرات‌ها، پروتئین، چربی، ویتامین‌ها و مواد معدنی برای تولید انرژی، تمرکز ذهنی و ثبات عاطفی نقش مهمی دارند، افزود: استرس و اضطراب یکی از مواردی است که اگر کنترل نشود، سلامت روان را به خطر می‌اندازد. زیرا استرس و اضطراب می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف و نیاز بدن به مواد مغذی خاص را افزایش دهد. یک رژیم غذایی متعادل در طول زمان، به افزایش تمرکز، هوشیاری، انرژی بالا و کاهش استرس کمک می‌کند.

مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت بیان کرد: با مصرف زیاد و بی رویه فست فودها و یا تنقلات تجارتی که معمولاً ارزش غذایی کمی داشته و جایگزین شدن آنها با وعده‌های اصلی غذایی، احتمال بروز سو تغذیه و کمبود ریزمغذی‌هایی مانند آهن، روی و ویتامین‌ها، افزایش پیدا کرده است و به علت کاهش این ریزمغذی‌ها، سیستم ایمنی بدن انسان تضعیف شده و بیشتر در معرض ابتلاء به بیماری‌ها و مخاطرات روانی قرار می‌گیرد. تغییرات خلق وخو نیز تا حد زیادی به کمبودهای تغذیه‌ای مربوط می‌شود.

وی در خصوص مصرف مکمل‌های مولتی ویتامین گفت: مصرف مواد معدنی می‌تواند مفید باشد، اما باید توجه شود که ویتامین‌ها و مواد معدنی، از طریق رعایت یک برنامه غذایی مناسب تأمین شود. همچنین، مواد غذایی که حاوی موادی مانند فیتوکمیکال ها و فیبر هستند، در تقویت سیستم ایمنی و حفظ سلامت بدن نقش دارند.

عبداللهی اظهار کرد: بسیاری از مردم در مواقع بروز استرس و خستگی، از کافئین و مواد قندی زیاد استفاده می‌کنند، مصرف زیاد کافئین، موجب بروز اختلال در خواب و تشدید اثرات منفی استرس بر بدن می‌شود.

وی ادامه داد: رعایت نکردن وعده‌های غذایی و عدم تأمین انرژی لازم برای کار و فعالیت های روزانه کاهش قند خون را به دنبال دارد، ثابت ماندن قند خون در حد معینی برای عملکرد طبیعی مغز لازم است.