نرگس درودیان، خبرگزاری دانا، سرویس سلامت؛ با پدیداری موج سهمگین پنجم همهگیری، به نظر میرسد این روند تا هفتههای آینده نیز ادامه خواهد داشت و متاسفانه تعداد بیشتری از هموطنان را به مبتلا و کام مرگ خواهد کشاند.
اما چه شد که به این نقطه رسیدیم و چه عواملی باعث شد ۱۸ ماه پس از آغاز ورود این ویروس منحوس، کشور درگیر این بحران بهداشتی شود؟
در درجه نخست باید توجه داشت، این روند حداقل از نظر میزان مبتلایان در کشورهای دیگر نیز روندی مشابه دارد و آمارهای جهانی در این رابطه همچنان رو به افزایش است؛ سویه دلتای کروناویروس چنان قدرت سرایت و مقاومت بالایی دارد که تقریبا هیچ کشوری از همهگیری آن در امان نیست و از این منظر تبدیل به یک نگرانی جهانی شده است.
با این حال اگر از آمار مرگومیر در کشورهایی مانند اندونزی و روسیه بگذریم، به نظر میرسد در بسیاری از کشورهای ثروتمند جهان، با وجود میزان ابتلا، روند مرگ افراد رشد صعودی ندارد که عمدهترین دلیل آن واکسیناسیون گسترده در موجهای قبلی بوده است.
به این ترتیب مهمترین دلایل آمار رکوردشکن در ایران را میتوان حول دو محور تعلل در واکسیناسیون و سهلانگاری عمومی در رعایت شیوهنامههای بهداشتی دانست.
تا زمانی که ویروس کرونا میچرخد میتواند همه کشورها را در انتشار آن غافلگیر کند و در مدت کوتاهی در شرایط ناپایدار قرار دهد.
ویروس جهشیافته فعلی نسبت به ویروسهای قبلی، قابلیت سرعت انتشار و ابتلای آن بیشتر است و هیچ کس نمیتواند با سادهانگاری در رعایت پروتکلهای بهداشتی در امان باشد.
واکسن و دستورالعمل های بهداشتی دو موضوع مهم اما مغفول در کشور
از ابتدای کشف واکسن کرونا در جهان، روند واردات، تولید، تزریق و عملکرد مسئولان بهداشتی کشور بهگونهای تاسفبار و درسآموز مورد انتقاد طیفهای گستردهای از مردم و نهادهای مختلف بوده است.
در ابتدای بحث واردات، مشکلاتی همچون تحریمهای ظالمانه غرب بویژه در بحث انتقال پول و تامین مالی واکسن بهگونهای جدی خودنمایی کرد. همان زمان با عدم تحقق واردات واکسنهای وعده داده شده، بسیاری از مسئولان، دلیل آن را محدودیتهای تبادلات مالی و بانکی و قفل منابع پولی کشور در بانکهای خارجی بیان کردند.
موضوع اما وقتی بغرنجتر شد که صحبت از خلف وعده برخی کشورها مانند روسیه در تامین و اختصاص واکسن وعده داده شده به میان آمد و کشور تا چند ماه درگیر این تعللها بود و «زمان طلایی» مهمی برای واکسیتاسیون از دست رفت.
نباید فراموش کرد که برخی تولیدکنندگان داخلی نیز با وجود وعدههای فراوان اولیه که حتی صحبت از صادرات واکسن و امکان انتخاب آن در میان مردم داشتند، نتوانستند به قولهای خود عمل کنند و حداقل تا کنون از برنامه اعلامی عقبتر هستند.
با این حال مهمترین حلقه ناکامی در این فرایند را باید متعلق به عملکرد تعللآمیز و مدیریت نامناسب ارگانهای مسئول در برنامه تزریقی دانست. از بهمن سال گذشته که نخستین فاز تزریق واکسن عملیاتی شد، بارها رسانهها از بینظمی، بیبرنامگی، نبود مدیریت درست و اصولی و سهلانگاریها گزارش دادند و در مقابل گاه حتی با درشتگویی و الفاظ زشت برخی مسئولان بهداشتی مواجه شدند.
مساله مهم دیگر در افزایش همهگیری، سهلانگاری بخشهای بزرگی از جامعه در رعایت شیوهنامههای بهداشتی است که نباید به راحتی از کنار آن گذشت؛ طبق آمارها اکنون میزان رعایتها به زیر ۳۰ درصد رسیده و هر کس که اندک توجهی به اوضاع رهگذران و حاضران در اماکن عمومی کرده باشد، متوجه غیبت ماسک و فاصلهگذاری اجتماعی شده است.
اگرچه بخشی از این سهلانگاری ناشی از خستگی و ملالت ناشی از طولانیشدن روند کروناست، اما نمیتوان از سهم آحاد مختلف جامعه در این سادهانگاری غافل ماند. در این بحث نیز البته همچنان ضعف نهادهای متولی در نظارت، ضمانت و اجرای مقتدرانه شوهنامههای بهداشتی مشهود است. با گذشت ۱۸ ماه از آغاز همهگیری این ویروس، مسئولان و نهادهای متولی هرگز تجربه موفق برخی کشورها در اجرای سفت و سخت پروتکلها را در پیش نگرفتند و به طور غیرمستقیم این پیام به جامعه ارسال شد که رعایتنکردن شیوهنامهها، برخورد قانونی در پی نخواهد داشت.
اگر در بحث قرنطینه و محدودیتهای ادامه مشاغل، با معیشت مردم مرتبط دانسته شد و امکان برخی تعطیلیها وجود نداشت، اما میشد با اجرای سختگیرانهترین دستورالعملها و مجازات واقعی خاطیانی که با جان خود و دیگران بازی میکردند (و میکنند)، تا حد زیادی مقابل شیوع و گسترش این ویروس ایستاد و جامعه را ملزم به رعایت شیوهنامهها کرد.
فشار سنگین پیک پنجم کرونا به کادر درمان
معاون درمان وزارت بهداشت با اشاره به افزایش بیماران کرونایی در پیک پنجم گفت: آمارها نشان میدهد بستریهای بخش کرونایی بیمارستانها در پیک پنجم نسبت به موج قبلی ۲برابر افزایش یافته است.
قاسم جانبابایی ظهر امروز در جلسه ستاد مدیریت بیماری کرونا استان بوشهر پیک پنجم این بیماری را یک اتفاق جهانی دانست و اظهار داشت: تا زمانی که ویروس کرونا میچرخد میتواند همه کشورها را در انتشار آن غافلگیر کند و در مدت کوتاهی در شرایط ناپایدار قرار دهد.
وی افزایش مبتلایان به بیماری کرونا را ناشی از قابلیت ویروس جهشیافته دانست و بیان کرد: ویروس جهشیافته فعلی نسبت به ویروسهای قبلی، قابلیت سرعت انتشار و ابتلای آن بیشتر است و هیچ کس نمیتواند با سادهانگاری در رعایت پروتکلهای بهداشتی در امان باشد.
معاون درمان وزارت بهداشت با تأکید بر توجه به آرامش جامعه تصریح کرد: با تلاش شبانهروزی و تأمین زیرساختها در بخشهای مختلف درمان و پذیرش بیماران باید آرامش جامعه مورد توجه قرار بگیرد.
جانبابایی با بیان اینکه فشار سنگینی در ابتلا به بیماری کرونا در جامعه وارد شده است تأکید کرد: هر مقدار تجهیزات در بخش درمان، تشخیص و امکانات بستری در استان بوشهر لازم باشد تهیه و تأمین میشود و هیچ نگرانی در این عرصه وجود ندارد.
وی با اشاره به اینکه از همه ظرفیتها برای پذیرش بیماران درمانی استفاده میشود خاطرنشان کرد: در بخش تجهیزات درمانی و نیروی انسانی از همه ظرفیتها از جمله دانشکدههای پزشکی، پیراپزشکی، مامایی و پرستاری برای تأمین نیروی بیمارستانها و مراکز درمانی استفاده میشود.
معاون درمان وزارت بهداشت ایجاد آرامش در جامعه را یک ضرورت دانست و تصریح کرد: مردم نباید هیچ نگرانی داشته باشند چراکه از همه ظرفیتها برای درمان و پذیرش بیماران کرونایی استفاده میشود.
جانبابایی استفاده از ظرفیتهای درمانی دولتی، عمومی، غیردولتی، نیروهای مسلح و تأمین اجتماعی را یک ضرورت دانست و خاطرنشان کرد: نباید در خدماترسانی به بیماران کرونایی تأخیر ایجاد شود چراکه سبب افزایش بستریها و فوتیها میشود.