کتاب لهوف یک منبع و مرجع مهم و معتبر از واقعه عاشورا و زندگی امام حسین علیه السلام است.
به گزارش خبرگزاری دانا، گروه فرهنگ؛ کتاب لُهوف که با نام مَلهوف علی قَتلی الطُفوف نیز شناخته می شود، اثر ابوالقاسم رضی الدین علی بن موسی معروف به سید بن طاووس است که به زبان عربی نگاشته شده و توسط مترجم های متعددی به فارسی برگردانده شده است.
کتاب لهوف یک منبع و مرجع مهم و معتبر از واقعه عاشورا و زندگی امام حسین علیه السلام است. سید بن طاووس انگیزه خود را از نگارش این کتاب اینطور بیان می کند:
" از اصلی ترین دلایلی که سبب شد دست به تألیف و نوشتن این کتاب بزنم این بود که پس از تألیف و نوشتن مصباح الزائر و جناح المسافر دیدم کتابی است شامل معرفی و توضیح بهترین مکان و جاهای زیارتی و بهترین نمونه از زیارات موجود برای افراد و کسانی که این کتاب را با خود داشته باشند نیاز به کتاب های زیارتی دیگری ندارند، بنده که دوست داشتم کتابی همراه آن بیاورم که زائر امام حسین علیه السلام هم نیاز به همراه بردن کتاب مقتل دیگری نداشته باشد، کتاب لهوف را ضمیمه مصباح کردم."
بر اساس همین توضیح نویسنده، گفتنی است که به علت نگارش کتاب برای مسافرین و زائرین، سلسله اسناد روایات در این کتاب حذف شده و از اغراق ها و بیان مطالب تکراری پرهیز شده است. با این وجود در درستی و صحت این کتاب هیچ شکی نیست و لهوفِ سید بن طاووس از معتبرین و قابل اعتمادترین اثرها شناخته می شود که در دیگر آثار او نیز نام برده شده است.
شروع کتاب با پیشگفتار مترجم و مطالبی چون زندگی نویسنده، گریه آدم و جبرئیل بر مصائب امام حسین علیه السلام، دیگر تالیف های نویسنده، سفرهای سید بن طاووس، فرزندان نویسنده و همچنین سفارش های رهبر انقلاب در اهمیت بالای این کتاب است.
در بخش مقدمه کتاب لهوف، صحبت هایی درباره واقعه عاشورا، ارزش و اهمیت بالای عزاداری برای امام حسین آورده شده است. همچنین بخش های بعدی کتاب به شرح زیر است:
مسلک اول: حوادث و اتفاقات از زمان ولادت امام حسین، تعبیر خواب مادر حضرت عباس، گریه پیامبر، تسلیت فرشتگان به پیامبر، حضور امام حسین در مکه، نامه های مردم کوفه، سفیر شدن مسلم بن عقیل از سوی امام حسین به سوی کوفه، شهادت مسلم، حرکت امام به سوی کوفه، خطبه های امام حسین علیه السلام و فرارسیدن روز عاشورا.
مسلک دوم: دربردارنده حوادث روز عاشورا تا شهادت امام حسین علیه السلام می باشد.
مسلک سوم: در این بخش درباره حوادث و اتفاقات پس از واقعه عاشورا است که شامل فرستادن سر امام و یارانش به کوفه و اسیر شدن همراهان امام است. این بخش با بازگشت اسیران به مدینه به پایان می رسد. نویسنده همچنین پس از آن به توصیف حالات و گریه های امام سجاد بر پدر بزرگوارشان می پردازد.
سید بن طاووس این کتاب را به شکلی منسجم روایت کرده و از تکرار مکررات پرهیز نموده است. از جمله ترجمه های معتبر این کتاب می توان ترجمه های سید محمد صحفی قمی، علیرضا رجالی تهرانی و عباس عزیزی را نام برد.
من باب اهمیت و اعتبار کتاب لهوف می توان به این مورد اشاره کرد که رهبر انقلاب، چندین بار در خطبه های نماز جمعه از کتاب لهوف ذکر مصیبت خوانده اند. در نماز جمعه هجدهم اردیبهشت سال 1377 که مصادف بود با یازدهم محرم، ایشان اینطور فرمودند: « من امروز می خواهم از روی مقتل ابن طاووس که کتاب «لهوف» است چند جمله ذکر مصیبت کنم و چند صحنه از این صحنه های عظیم را برای شما عزیزان بخوانم، البته این مقتلِ بسیار معتبری است. ابن طاووس، که به علی بن طاووس نیز شناخته می شود، یک فقیه بزرگ، عارفی واقعی، صدوق و بزرگ و مورد احترام در میان همه و همچنین استاد فقهای بزرگی است. خود ایشان ادیب، شاعر و همچنین شخصیت بسیار برجسته ای هستند. ایشان نخستین مقتلِ بسیار معتبر و قابل اعتماد را نوشتند. البته قبل از سید بن طاووس نیز مقتل های بسیاری موجود بود، استادشان «ابن نما» مقتل تالیف کرده اند، شیخ طوسی و بسیاری از دیگران نیز تالیف کرده اند، مقتل های زیادی قبل از او نوشته اند؛ امّا هنگامی که « لهوف » آمد، تقریبا همه مقاتل را تحت الشعاع قرار گرفت. این مقتلِ بسیار عالی ای است؛ چرا که عبارات و توضیحات بسیار عالی و دقیق و مختصر و مفید انتخاب شده است.»
از دیگر کتاب های گرانبهای سید بن طاووس می توان به کتاب هایی چون المهمات و التتمات، کشف المحجه لثمره المهجه، مصباح الزائر و جناح المسافر و مهج الدعوات اشاره کرد.
سید بن طاووس در سن هفتاد و پنج سالگی و در سال 664 قمری در بغداد دار فانی را وداع گفت. مقبره او هم اکنون در نجف و حرم امام علی علیه السلام قرار دارد. از استادان این مرد بزرگ و باتقوا می توان به جناب موسی بن جعر( که پدر او است)، ورام بن ابی فراس( جد ایشان هستند)، ابن نماحلی و فخار بن معد موسوی اشاره نمود.
