براساس اطلاعات سازمان جهانی بهداشت، کرونا لامبدا جهشهای زیادی را در مفاهیم ژنی شامل میشود که میتواند به افزایش قابلیت سرایت پذیری و همچنین افزایش مقاومت آن در مقابل آنتی بادیها منجر شود و همین مسئله باعث شده بسیاری از متخصصان سلامت، گونه اصلی کرونا و حتی گونه پلاس را فراموش کرده و هم اکنون تمام تمرکز خود را روی گونه لامبدا قرار دهند.
لامبدا یا C.۳۷ نوع جهش یافته ویروس کرونا بوده که نسبت به نوع اصلی کرونا بیشتر مسری است، در حال حاضر، علائم کرونا لامبدا با انواع دیگر ویروس متفاوت گزارش نشده اما تحقیقات بیشتری در این زمینه در حال انجام است.
این نوع ویروس خطرناک در ایالات متحده و آمریکای جنوبی رو به گسترش است اما بر اساس اطلاعات تا کنون هیچ موردی از این نوع جدید در داخل کشور شاهده نشده، سویه های کرونا چموش بوده و لامبدا می تواند مانند دلتا غافلگیرمان کند، ضروریت تسریع در واکسیناسیون عمومی و رعایت شیوه نامه های بهداشت بیش از پیش لازم و اجرایی است.
شدت انتقال پذیری لامبدا آنقدر بالا و خطرناک است که قرارگاه عملیاتی مقابله با کرونا هفته گذشته درباره ابلاغیه جدید وزیر کشور به استانداران اعلام کرد: دستور وزیر کشور برای برقراری تمهیدات لازم از سوی استانهای مرزی و دستگاههای ذیربط، در راستای پیشگیری از ورود سویه کرونای لامبدا از کشورهای مبداء جهش و یا دیگر کشورها صورت میپذیرد.
پیش بینی تمهیدات مراقبتی، کنترلی و پیشگیرانه، آمادگیهای لازم در راستای تشدید کنترلهای مرزی در مبادی قانونی (فرودگاهها، پایانهها، بنادر، مناطق آزاد، بازارچههای مشترک مرزی) و همچنین در مرزهای زمینی و دریایی کشورمان با کشورهای همسایه، اتخاذ شود.
گسترش لامبدا در جهان
بر اساس گزارش محققان، تب بالا، سرفه غیرعادی و از دست دادن حس بویایی و چشایی بهعنوان علائم سویه لامبدا ویروس کرونا در نظر گرفته شدهاند. به علاوه سه جهش نسبتا عمده دیگر ویروس کرونا با نامهای اتا (در چندین کشور)، آیوتا (در ایالاتمتحده آمریکا) و کاپا (در هند) نیز در فهرست جهشهای قابلتوجه دستهبندیشدهاند.
موضوع نگرانکننده در حال حاضر خطرناکتر بودن یا نبودن لامبدا نسبت به سویههای قبلی نیست بلکه نگرانی این است که سویه غالب کرونا در کشور پرو لامبدا است. کشور پرو با جمعیتی حدود ۳۲ میلیون نفر تابهحال حدود ۲۰۰ هزار جانباخته کرونایی را به ثبت رسانده است که ازنظر میزان سرانه مرگ و میر حدود سه برابر ایالاتمتحده آمریکا است.
به نظر میرسد سرعت سرایت سویه لامبدا بیش از گونههای قبلی باشد. لامبدا تابهحال کشورهایی همچون شیلی، آرژانتین، برزیل، کلمبیا، اکوادور و مکزیک در قاره آمریکا را درنوردیده و حضور آن در هلند، اسپانیا، فرانسه و پرتغال هم گزارششده است. اما بر اساس دادههای سازمان بهداشت عمومی انگلستان در ۲۴ ژوئن، نوع لامبدا در ۲۶ کشور شامل شیلی، آرژانتین، پرو، اکوادور، برزیل و کلمبیا و همچنین ایالاتمتحده، کانادا، آلمان، اسپانیا، اراضی اشغالی فلسطین، فرانسه، بریتانیا و زیمبابوه و چند کشور دیگر شناسایی شده است.
در اواسط ماه ژوئن سال جاری، سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد: "لامبدا حامل تعدادی جهش با مفاهیم فنوتیپی مشکوک مانند افزایش قابلیت انتقال بالقوه یا افزایش مقاومت احتمالی در برابر خنثیسازی آنتیبادیها است."
با توجه به تلفات حدود یک و نیم میلیون نفری براثر ابتلا به کرونا در آمریکای لاتین این منطقه که در صف اول تهاجم سویه لامبدا قرارگرفته، ممکن است این منطقه به مرکز جدید ابتلا به کرونا در جهان بدل شود و نیز جهشهای بیشتری در ساختار اسپایک ویروس در این منطقه به وقوع بپیوندد.
ضرورت تشدید کنترل مرزها
تشدید کنترلهای مرزی با هدف جلوگیری از ترددهای غیرمجاز، نظارت دقیق و مستمر در جهت رعایت کامل پروتکلهای بهداشتی مصوب و ابلاغی از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، پیرامون تردد مسافرین، زائرین، رانندگان ترانزیت، ملوانان، اتباع و مهاجرین خارجی و سایر تردد کنندگان از مبادی مرزی، (اعم از مرزهای زمینی، هوایی، ریلی ودریایی) و پیش بینی های لازم درجهت انجام تست کرونا ازمسافرین درمبادی مرزی و در بدو ورود، قرنطینه افراد مشکوک در نقطه صفرمرزی از مواردی هستند که باید اجرا شوند.
علیرضا زالی فرمانده ستاد عملیات مقابله با کرونا در تهران نیز در این زمینه می گوید: تاکنون هیچ گونه شواهد آزمایشگاهی، بالینی و بیمارستانی از کشف ویروس لامبدا در تهران و سایر استان های کشور گزارش نشده و گرچه این ویروس به مرزهای اطراف کشور ما نیز سرایت کرده اما نه از نظر تظاهرات بالینی و نه از نظر بررسی های آزمایشگاهی شواهدی دال بر وجود این ویروس جهش یافته در کشورمان مشاهده نشده است.
وی اظهار می دارد: انتشار لامبدا یا لاندا کرونا از طریق مرزها گسترش می یابد و کنترل مرزها و ترددها مهمترین موضوع در پیشگیری از ورود این سویه جدید است. بنابراین اعمال محدودیت های جدی تر در مرزهای کشور و بخصوص انجام قرنطینه های هوشمند در مبادی ورودی مرزهای زمینی و هوایی بسیار اهمیت دارد.
زالی خاطرنشان می کند: در ستاد ملی کرونا نیز این هفته موضوع کنترل مرزها مورد تاکید ریاست جمهوری قرار گرفت و مقرر شد که اقدامات حفاظتی بیشتری در مرزهای هوایی و زمینی اعمال شود.
این استاد دانشگاه ضمن آرزوی سلامتی و شفای عاجل برای تمامی بیماران مبتلا به کرونا ابراز امیدواری می کند که با اعمال محدودیت های بیشتر و فراهم سازی قرنطینه ها در مبادی ورودی کشور بتوانیم با ورود این سویه جدید مقابله کنیم و هموطنان با رعایت شیوه نامه های بهداشتی و محدودیت ها به کاهش شیوع بیماری کمک کنند.