به گزارش خبرگزاری دانا از یزد، هنر سنگ تراشی یا حجاری روی سنگ یکی از قدیمی‌ترین هنر‌ها است ، این هنر نقش اساسی در تهیه و ساخت سازه‌ها و بنا‌ها از قدیم الایام داشته است.
سنگ‌های متنوعی در ایران می‌توان یافت که هر کدام با توجه به شکل و جنس خود در جای مخصوصی و برای کار مخصوصی استفاده می‌شود.
استاد غلامرضا آزادی هنرمند سنگتراش مهریزی از سنگ‌های سخت کوه، هنرمندانه محصولات ماندگاری را خلق می‌کند.
او که ۸۰ سال دارد می‌گوید: ۷۰سال است که به هنر سنگتراشی مشغول است و این هنر را از پدران خود آموزش دیده و جوانان را هم به هنر جذب کرده است.
استاد غلامرضا گفت: از دوران نوجوانی هر روز از طلوع دل به کوه می‌زند و با وسایلی مانند: (نعل و پارس، گاز، تیشه و کلنگ) به روش کاملا سنتی از کوه استخراج می‌کند.
استاد تقی فرزند استاد غلامرضا تنها هنرمند سنگ تراش که نسل هشتم سنگتراشان مهریزی است، می‌گوید: بعد از ماه‌ها تلاش سنگ‌ها به کارگاه می‌رسد و با توجه به ابعاد، سنگ‌ها به سنگ ارده گیری، مازاری، هاون، دساس و سنگ آسیاب آبی تولید می‌شود.
این هنرمند ادامه داد: تا به حال محصولات علاوه بر استان‌های همجوار کرمان، سیرجان، هرمزگان، شیراز، سیستان و بلو چستان، کازرون، اهواز، بهبهان، بوشهر، تهران تبریز و... به کشور‌های خارجی مانند عراق و سوئد صادر شده است.
هنری بومی با قدمتی بیش از ۴۰۰ سال قدمت
کرباسی رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان مهریز گفت: هنر سنگتراشی از صنایع بومی شهرستان مهریز که بیش از ۴۰۰ سال قدمت دارد و در فهرست آثار ملی کشور به ۱۳۰۸ به ثبت رسیده است.
خلق آثار با سنگ
ناصر بابایی ندوشن کارشناس مسئول ثبت آثار تاریخی میراث فرهنگی استان یزد گفت: سنگ معدن کوه سرخ شهرستان مهریز از استحکام ویژه‌ای برخوردار است و به روش سنتی استخراج می‌شود.
او افزود: هنرمندان از سنگ کوه سرخ این شهرستان هاونگ، سنگ دساس، سنگ‌های مازاری و سنگ ارده گیری تولید می‌کنند.
کارشناس مسئول ثبت آثار تاریخی میراث فرهنگی استان یزد گفت: در حال حاضر ۱۲۰ کارگاه عصاری در استان یزد فعالیت دارند که از سنگ کوه سرخ این شهرستان تولید شده است.
رئیس میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان مهریز بیان داشت: در حال حاضر یک کارگاه سنگتراشی در شهرستان مهریز با ۸ نیرو فعال است.
خام فروشی و نبود نظارت بر برداشت مشکل هنرمند سنگتراش مهریزی
استاد تقی آزادی که تنها سنگتراش مهریزی است مشکل خود را اینگونه بیان می‌کند: برای برداشت از معدن سنگ، محدوده هر هنرمند توانمند باید مشخص شود.
چرا میراث فرهنگی و دیگر مسئولان استان نظارت کافی را ندارد؟ چرا موقع صدور مجوز بازرسی انجام نمی‌شود که چه کسی هنر سنگتراشی دارد؟ مجوز برداشت را باید به چه کسی داد؟ هنرمند یا خام فروش؟
او می‌گوید: در سال‌های اخیر به دور از چشم میراث فرهنگی عده‌ای ناشناس با برداشت غیرمجاز از سنگ‌ها به صورت خام به فروش می‌رسانند.
ناصر بابایی ندوشن کارشناس مسئول ثبت آثار تاریخی میراث فرهنگی استان یزد گفت: در تلاشیم با کمک میراث‌فرهنگی از هنرمند فعال حمایت کنیم و تا در انحصار اشخاص ناشناس و خام فروش نباشد.
این هنرمند که ۲۵ سال عمر خود را در معدن و کارگاه گذرانده است و مشکلی که با آن دست و پنجه نرم می‌کند، نبود بیمه است.
او افزود: این هنر خلق اثری ماندگار است که فرصتی برای کارآفرینی و اشتغال فراهم کرده است. هرچند شغلش سخت است، اما درآمد نسبی خوبی دارد.
این هنرمند که هنر را نزد پدر آموخته معتقد است: جوانان می‌توانند بعد از آموزش در این حرفه وارد بازار کار شوند تا این هنر به دست فراموشی سپرده نشود.
استاد تقی آزادی تنها هنرمند سنگتراش در مهریز است که این هنر را از پدر آموزش دیده در کارگاهی هرچند کوچک به کار خود ادامه می‌دهد.
