فاطمه ترکاشوند-کارشناس ارشد مشاوره-خبرگزاری دانا(گروه سبک زندگی): داشتن خطاهای شناختی یکی از عمده دلایل اختلافات زوجین و همینطور مشکل در روابط انسانی است.ذهن خوانی یک خطای شناختی است که ما فرض را بر این می گذاریم که میدانیم آدمها چه فکر می کنند بدون آنکه شواهد کافی در مورد افکارشان داشته باشیم. در این حالت فرد تلاش می کند افکار، احساسات و تمایلات دیگران را حدس بزند بدون آنکه به فرد مقابل اجازه دفاع و حرف زدن بدهد، بنابراین دچار قضاوتهای عجولانه می شود و به بیراهه می رود و این امر رابطه بین فردی را به شدت مختل میکند. همچنین معمولاً در ارتباط با افراد با پیش داوری های نادرست وارد ارتباط می شود. برای نمونه وقتی فرد با خود فکر می کند که هر چیزی که بپوشد دیگران او را مسخره می کنند، دچار اعتماد به نفس پایین و همینطور قضاوت های زود هنگام می شود. اگر این فرد در پیاده رو یا مترو با فرد دیگری روبرو شود که به او لبخند می زند، فوری اعتماد به نفس خود را از دست می دهد و فکر می کند که آن فرد او را تمسخر کرده است. حال ممکن است فرد مقابل، تنها به یاد یک خاطره افتاده باشد و یا عاملی دیگر سبب لبخند او شده باشد. فردی که دچار خطای شناختی ذهن خوانی است این لبخند را به تمسخر و بی احترامی تفسیر می کند.افراد به دلایلی مختلفی به ذهن خوانی متوسل می شوند یا آن را نشانه باهوش بودن خود می دانند یا از گفت و گو کردن با دیگران اکراه دارند یا ناشی از تمایل انسان به فرآیند تفکر سریع و استفاده از روشهای کوتاه برای نتیجه گیری است.همچنین ذهن خوانی می تواند ناشی از یک بیماری جدی روانی مانند اسکیزونی یا اختلالات شخصیت باشد که در این صررت نیاز به دارو درمانی و رواندرمانی دارد ولی اگر یک بیماری جدی نباشد ، شخص با آگاهی و تمرین به راحتی می تواند آن را متوقف کند.
درمان: اولین قدم این است که شخص ، بداند ذهن خوانی یک خطای شناختی است یعنی فرآیند تفکر در مغز انسان به درستی کار نمی کند و دچار خطا می شود که این امر باعث تولید افکار منفی و به دنبال آن هیجان و رفتار منفی می شود.برای جلوگیری از ذهن خوانی ، گفت و گو با همدیگر برای باخبر شدن از افکار و ذهنیات تیکدیگر است . به عبارتی باید بدون ذهن خوانی با طرف مقابل به اندازه کافی گفت و گو شود تا خودش محتوای ذهنش را آشکار کند. زیرا برداشت افراد از یک واقعیت واحد، کاملاً متفاوت است.ما همیشه دوست داریم حق با ما باشد و به همین دلیل، ناخودآگاه به دنبال شواهدی می گردیم که از افکار و نظرات ما پشتیبانی کند و شواهدی که آنها را رد می کند ، نادیده می گیریم که این امر موجب اشتباه ما در تصیم گیری و نتیجه گیری می شود. و نکته آخر اینکه : به این فکر کنید که شاید دارید اشتباه می کنید و به دنبال مواردی در گذشته بگردید که چگونه بارها دچار این خطای شناختی شدید.
کلام اخر: خطای شناختی ذهن خوانی یکی از رایج ترین خطاهای شناختی است و در صورتی که آن را در خود می بینید، به یک روانشناس و درمانگر مراجعه کنید.