فاطمه سادات زاهدی ، کارشناس ارشد مشاوره ،پایگاه خبری دانا ، گروه سلامت و سبک زندگی ؛ وقتی صحبت از برنامه ریزی به میان می آید آنچه به ذهن متباتر می شود این است که حتماً باید برای موفقیت در برنامه ریزی از یک مشاوره حرفه ای کمک بگیریم و از آنجایی که این روزها هزینه های مشاوره در زندگی ما یک هزینه لوکس به حساب می آید ممکن است قید آن را بزنیم .
ما در این یادداشت قصد داریم در موردبرنامه ریزی و ویژگی های یک برنامه ریزی خوب با هم صحبت کنیم و قرار است گام به گام باهم برای داشتن یک برنامه خوب پیش برویم .
قبل از شروع بحث ، باید تعریف دقیقی از برنامه ریزی داشته باشیم تا بتوانیم از آن استفاده کنیم .
در منابع علمی برنامه ریزی چنین تعریف شده است : " فرایند تفکر در رابطه با فعالیتهای لازم برای رسیدن به هدف مطلوب است. برنامهریزی اولین و مهمترین فعالیت لازم برای دستیابی به نتایج مطلوب است. "
حالا که با تعریف برنامه ریزی آشنا شدیم ، می خواهیم بدانیم یک برنامه ریزی خوب چه ویژگی هایی دارد ؟
اولین و مهم ترین ویژگی یک برنامه ریزی خوب این است که بر اساس توان و ظرفیت خود فرد باشد نه یک الگوی از قبل طراحی شده ، چرا که انسان ها با هم متفاوت هستند و نمی توان یک برنامه ریزی را برای همه افراد پیاده سازی کرد . وقتی در هنگام طراحی برنامه ریزی این ویژگی ( توان و ظرفیت فرد ) را در نظر می گیریم ، می توانیم با جرأت اعلام کنیم که این برنامه ریزی کمترین میزان شکست را دارد چرا که تمام شرایط فرد را در نظر دارد .
منظور از توان و ظرفیت فرد ، همه ی نقاط قوت و ضعف یک شخص است که این مهم با مهارت خودآگاهی و شناخت خود حاصل می شود .
مرحله ی بعدی در برنامه ریزی ، بعد از شناخت نقاط قوت و ضعف ، این است که بیاییم و اهدافی را که قرار است برای آن برنامه بچینیم به سه دسته ی اهداف کوتاه مدت ، میان مدت و بلند مدت تقسیم کنیم .
اهداف کوتاه مدت اهدافی هستند که ما می خواهیم از یک روز تا یک ماه به آنها برسیم .
اهداف میان مدت اهدافی هستند که باید از یک ماه تا شش ماه به آن برسیم و اهداف بلند مدت اهدافی هستند که از شش ماه تا 5 سال میخواهیم به آنها برسیم .
یادمان باشد این اهداف نباید در ذهنمان باشند و حتماً باید روی کاغذ ثبت شوند تا هم در جلوی چشمانمان باشند چرا که اگر فقط در ذهنمان این اهداف را داشته باشیم ممکن است به مرور زمان دستخوش فراموشی شوند و هم بتوانیم این اهداف را ارزیابی کنیم که چه مقدار از آن را عملیاتی کرده ایم . پس لطفا با قلم و کاغذ دوست شوید و اهدافتان را روی کاغذ بنویسید .
همچنین در برنامه ریزی باید یادمان باشد از انعطاف در برنامه غافل نباشیم ؛ چرا که ممکن است گاهی وقت ها برنامه را طوری فشرده بچینیم که اگر خدایی نکرده اتفاق غیرمنتظره ای رخ داد ( مانند بیماری و یا فوت عزیزی ) و برنامه دستخوش تغییراتی شد نتوانیم آن را جبران کنیم و همین مساله باعث میشود نتوانیم به برنامه پایبند باشیم ، چرا که برنامه به گونه ای است که جای این چنین حوادثی را پیش بینی نکرده و در برنامه ی روزهای بعدی هم زمان خالی برای جبران وجود ندارد .