وقتی صحبت از خشونت می‌شود، فکرمان به سمت خشونت جسمانی می‌رود و کتک‌کاری. اما باید بدانید که خشونت ابعاد و انواع مختلفی دارد؛ خشونت جسمی و کلامی که هر دو مخرب و آزاردهنده هستند. تحمل فضایی که یکی از این دو نوع خشونت یا هر دوی آنها در آن جاری هستند، کار ساده‌ای نیست.
نگار خلیلی؛ پایگاه خبری دانا، سرویس سلامت و سبک زندگی؛ گاهی برای گریز از عوارض و آثار مخرب چنین خشونت‌هایی نیاز به کمک‌گرفتن از متخصص روانشناس به وجود می‌آید. در این مقاله از دکتردکتر سعی کرده‌ایم که درباره خشونت کلامی و جسمی برایتان بگوییم و شما را با مصادیقش بیشتر آشنا کنیم.
خشونت جسمی و کلامی چطور تعریف می‌شوند؟
خشونت در هر شکل و قالبی نامطلوب است و می‌تواند عوارض ناخوشایند بسیاری را به وجود بیاورد. فرقی نمی‌کند که خشونت موجود در زندگی‌تان از نوع جسمی است یا کلامی؛ در هر حال، زندگی در چنین محیطی سالم نیست و کمکی به رسیدن به رشد و آرامشتان نخواهد کرد.
برای اینکه با مصادیق خشونت‌های جسمی و کلامی بیشتر آشنا شوید، در ادامه به شرح هریک می‌پردازیم و از نشانه‌هایشان برایتان می‌گوییم. خشونت جسمی چیست؟ خشونت کلامی چیست؟
خشونت جسمی چیست؟
در خشونت جسمی، فردی با آسیب‌رساندن و اعمال ضربه و جراحت به بدن و جسم فردی دیگر به او خشونت تحمیل می‌کند. این شکل از خشونت ابعاد و مصادیق مختلف و متنوعی دارد. هیچ‌فردی نباید تحت چنین خشونتی قرار بگیرد و امنیت و سلامت جسمانی‌اش تهدید شود.
از مصادیق خشونت فیزیکی یا همان جسمانی باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- ضربه‌زدن
- هل‌دادن
- کشیدن موها
- تلاش برای خفه‌کردن
- ممانعت از مصرف آب و غذا
- وادارکردن به برقراری رابطه جنسی
نشانه‌های خشونت جسمی چیست؟
با نشانه‌های خشونت جسمی آشنا هستید اما بعضی از موارد آن نیاز به شناخت بیشتری دارند. برای مثال:
- اگر به فرد به زور مواد مخدر داده شود، او هم در معرض خشونت جسمی است.
- در صورتی که فردی از حق مراجعه به پزشک و بهره‌مندی از درمان دور نگه داشته شود هم در معرض خشونت جسمی است.
- شرایطی که از خوابیدن و استراحت‌کردن فرد ممانعت می‌شود هم از نشانه‌های خشونت جسمی است.
- ندادن غذا به یک فرد و گرسنه نگه‌داشتن او هم از مصادیق خشونت جسمی است.
اثرات خشونت جسمی چیست؟
خشونت جسمی و کلامی معمولاً با هم رخ می‌دهند. زمانی که فردی تحت خشونت جسمانی قرار می‌گیرد، به احتمال زیاد با کلامی ناخوشایند هم تهدید، تحقیر یا آزار می‌بینید.
از اثرات خشونت جسمی هم آسیب‌ها و جراحت‌های احتمالی به بدن را می‌توان نام برد و هم آسیب‌هایی روحی که در پی شکنجه و آزار جسمی به وجود می‌آید. اگر در زمان بارداری تحت خشونت جسمی قرار گرفته‌اید، حتماً برای بررسی سلامت نوزاد و خودتان باید به پزشک مراجعه کنید و معاینه شوید.
راه مقابله با خشونت جسمی چیست؟
برای مقابله با خشونت جسمی باید اقدامات زیر را انجام بدهید:
- به فردی قابل‌اعتماد درباره وضعیت‌تان بگویید و کسی را در جریان بگذارید.
- خونسرد بمانید و با خشونت جسمی مقابله کنید.
- از کمک پلیس و مشاوران حرفه‌ای استفاده کنید.
خشونت کلامی چیست؟
خشونت کلامی با جسمی تفاوت‌هایی دارد اما همچنان آزاردهنده است. در این نوع از خشونت، فردی با توهین، تحقیر، سلطه‌گری و کلام منفی سعی در آزار دیگری دارد. قصد فرد کنترل‌گر و آزارگر این است که دیگری را مدیریت کند و با استیلا بر او نگذارد که از حق طبیعی‌اش برای تصمیم‌گیری و زندگی آرام بهره ببرد.
از مصادیق خشونت کلامی باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- کنترل‌کردن فرد؛
- تحقیر دیگری؛
- فریادزدن بر سر دیگری؛
- ترساندن؛
- قلدری‌کردن.
نشانه‌های خشونت کلامی چیست؟
تشخیص خشونت کلامی گاهی آسان نیست. اگر نشانه‌های زیر را در رفتار فردی دیگر با خود تجربه می‌کنید، دچار خشونت کلامی هستید:
- از طرف مقابل واهمه دارید و می‌ترسید.
- مدام نگران حرف‌ها و کارهایتان هستید.
- ظاهر و کارها یا حرف‌هایتان مدام از سوی فردی دیگر تحقیر می‌شود.
- از آنچه هستید در مقابل فرد آزارگر احساس شرم می‌کنید و خود را قبول ندارید.
- احساس می‌کنید که نمی‌توانید حرف‌ها و احساسات‌تان را با فرد موردنظر درمیان بگذارید.
- فرد موردنظر شما را با کلام و رفتارش می‌آزارد و در مقابل مدام می‌گوید که بیش از حد حساس هستید یا حس شوخ‌طبعی ندارید.
- آزارگر هرگونه خطا و اشتباه کوچکتان را به‌شدت بزرگ می‌کند و از آن ابزاری برای آزار بیشتر شما می‌سازد.
- فرد آزارگر در مقابل دیگران رفتار خوبی با شما دارد اما زمانی که تنها می‌شوید دوباره شروع به تحقیر و طعنه‌زدن می‌کند.
انواع خشونت کلامی چیست؟
خشونت جسمی و کلامی روح و جسمتان را به بازی می‌گیرند و به آنها آسیب می‌زنند. اگر بخواهیم خشونت‌های کلامی را دسته‌بندی کنیم به موارد زیر می‌رسیم:
- مقصردانستن
- طعنه‌زدن
- نقدمنفی
- اهانت
- قضاوت
- بی‌محلی
اثرات خشونت کلامی چیست؟
خشونت کلامی می‌تواند روی تمام بخش‌های زندگی فرد مورد خشونت اثرات منفی بگذارد؛ از کار و تحصیل تا روابطش با آدم‌های دیگر. در خشونت جسمی و کلامی عوارضی که رخ می‌دهند، اثرات خود را در بلندمدت، میان‌مدت و کوتاه‌مدت نشان می‌دهند.
اثرات خشونت کلامی هم می‌تواند به شکل‌های زیر باشد:
- اضطراب
- تغییرات خلق‌وخو
- استرس مزمن
- افسردگی
- احساس شرم، تقصیر و ناامیدی
- اختلال اضطراب پس از سانحه
- منزوی‌شدن از اجتماع
- سؤمصرف مواد مخدر
اگر خشونت کلامی در کودکی، زندگی فردی را تحت‌تأثیر قرار بدهد در بزرگ‌سالی دچار احساسات منفی بسیاری خواهد شد. چه احساساتی؟ او حس بی‌ارزش بودن خواهد داشت و به سختی می‌تواند عواطف خود را مدیریت کند. ضمن اینکه چنین فردی توانایی اعتمادکردن به دیگران را هم از دست می‌دهد.
راه مقابله با خشونت کلامی چیست؟
نخستین قدمی که می‌توانید در زمینه رفع خشونت جسمی و کلامی در زندگی‌تان بردارید، پذیرش مشکلی است که تجربه می‌کنید. درصدد آن نباشید که خود را فریب دهید و اوضاع را طبیعی بخوانید. شاید پای کتک و آسیب‌های جسمی به‌میان نباشد اما خشونتی که در کلام به شما تحمیل می‌شود، عواقب ناخوشایندی دارد که نیاز به مقابله دارند.
برای پیگیری وضعیت و نجات‌دادن خود از خشونتی که در کلام جاری است، باید این روش‌ها را به خاطر بسپارید:
- حد و مرزهایی قائل شوید؛ نگذارید که فردی با کلامش آزارتان بدهد و در مقابل این موضوع با ترک‌کردن اتاق یا اعتراض علنی به او بیایستید.
- ارتباطتان را محدود کنید؛ رابطه و گفت‌وگوهایتان با فرد آزارگر را به حداقل برسانید. با این کار هم از فردی سمی و آسیب‌زا دور می‌شوید و هم به او نشان می‌دهید که ارتباط با او آزاردهنده است.
- از مشاوران حرفه‌ای کمک بگیرید؛ مشکلاتی که از نظر روحی و روانی تجربه می‌کنید هم مانند بیماری‌های جسمی نیاز به پیگیری دارند. برای رفع مشکلات این حوزه به سراغ روان‌درمانگران و مشاوران روانشناسی خبره بروید.
از کمک حرفه‌ای استفاده کنید
برای نجات خود از خشونت کلامی و جسمی باید به مددکاران و روانشناسان خبره مراجعه کنید. عوارضی که هر یک از این انواع خشونت روی زندگی‌تان می‌گذارند، ابعاد مختلفی دارد و برای احیای وضعیت زندگی‌تان نیاز به کمک دارید.
