متخصصان می گویند سنگ مثانه اغلب ناشی از عدم توانایی کامل مثانه است و همیشه همراه با علائم و نشانه‌ها نیست و ممکن است به طور ناگهانی همراه با درد شدید شکم و وجود خون در ادرار خود را نشان دهد.
نگار خلیلی، پایگاه خبری دانا، سرویس سلامت و سبک زندگی؛ سنگ های مثانه مواد معدنی متبلور شده ای هستند که وقتی ادرار غلیظ بعد از ادرار در مثانه سفت می شود تشکیل می شوند.
بیش از ۹۰ درصد ادرار شما آب است. بقیه حاوی مواد معدنی مانند نمک و مواد زائد مانند پروتئین هستند. رنگ ادرار غلیظ بسته به نوع مواد زائد و مواد معدنی موجود در آن می تواند از کهربایی تیره تا قهوه ای متفاوت باشد.
ادرار غلیظ اغلب نتیجه کم آبی بدن یا ناتوانی در تخلیه کامل مثانه است. این ممکن است به دلیل بزرگ شدن پروستات ، مشکلات مثانه یا عفونت های دستگاه ادراری (UTI) باشد. در صورت عدم درمان، سنگ مثانه می تواند منجر به عفونت و سایر عوارض شود.
علائم سنگ مثانه چیست؟
علائم معمول سنگ مثانه عبارتند از:
- ادرار مکرر شبانه یا ناکچوریا
- درد زیر شکم
- احساس سوزش یا درد در مجرای ادرار هنگام ادرار کردن
- ادرار خونی یا هماچوری
- ادرار کدر
- بی اختیاری یا ناتوانی در کنترل ادرار
چه کسانی در معرض خطر سنگ مثانه هستند؟
اکثر افرادی که به سنگ مثانه مبتلا می شوند مردان هستند . به ویژه مردان مسن با مشکلات پروستات. مردان در دهه ۸۰ زندگی خود در معرض خطر بسیار بیشتری نسبت به مردان جوان هستند. با این حال، حتی مردان ۳۰ ساله که در کشورهای صنعتی زندگی می کنند نیز می توانند سنگ ایجاد کنند. افراد در این مناطق به احتمال زیاد رژیم های غذایی پر چربی و قند دارند.
کودکانی که در کشورهای در حال توسعه زندگی می کنند نیز مستعد ابتلا به سنگ مثانه هستند. آنها اغلب به آب کافی برای هیدراته ماندن دسترسی ندارند و رژیم غذایی آنها ضعیف است.
چرا دچار سنگ مثانه می‌شویم؟
سنگ‌های کوچک مثانه اغلب به طور خود به خود قابل عبور هستند اما در صورت وخیم شدن، نیاز به مداخلات پزشکی دارند و در غیر این صورت منجر به عفونت و عوارض دیگر خواهند شد.
برخی از افراد مبتلا به سنگ مثانه هیچ مشکلی حتی در صورت بزرگ شدن سنگ‌ها ندارند، اما اگر این سنگ‌ها منجر به تحریک دیواره مثانه و یا متوقف کردن جریان ادرار شوند، علائم و نشانه‌ها می‌توانند گسترش یابند. سنگ مثانه به طور کلی با عدم تخلیه به موقع یا کامل ادرار در ارتباط است. در بیشتر موارد یک بیماری زمینه‌ای می‌تواند مانع تخلیه کامل مثانه شود.
رایج ترین شرایطی که باعث سنگ مثانه می‌شوند، شامل موارد زیر است:
_ بزرگ شدن غده پروستات: بزرگ شدن غده پروستات یا هایپرپلازی خوش خیم پروستات، می‌تواند منجر به بروز سنگ مثانه در مردان شود.
_ اعصاب آسیب دیده (مثانه نوروژنیک): به طور معمول، اعصاب حامل پیام از مغز به عضلات مثانه هستند. اگر این اعصاب در نتیجه سکته مغزی، آسیب نخاعی یا دیگر شرایط بهداشتی دچار آسیب شوند، مثانه قادر به تخلیه کامل نخواهد بود.
_ التهاب مثانه: سنگ مثانه در اثر التهاب مثانه می‌تواند اتفاق افتد. عفونت‌های دستگاه ادراری و پرتودرمانی لگن می‌توانند هر دو باعث بروز التهاب مثانه شوند.
_ سنگ کلیه: سنگی که در کلیه‌ها تشکیل می‌شود، همان سنگ مثانه است؛ به طوری که گاهی سنگ‌های کوچک کلیه به حالب مثانه راه می‌یابند و اگر راه خروج نداشته باشند، می‌توانند در مثانه بزرگ شوند.
در کشورهای در حال توسعه سنگ مثانه بخصوص در کودکان به خاطر کم آبی بدن، عفونت و یک رژیم غذایی کم پروتئین رواج دارد. در دیگر نقاط جهان، سنگ مثانه بخصوص در مردان بالای ۳۰ سال رخ می‌دهد. عموما، سنگ‌های مثانه از عواملی به وجود می‌آیند که پیشگیری از آن عوامل زمینه ساز دشوار است، اما می‌توان شانس ابتلا به سنگ‌های مثانه را با رعایت برخی نکات کاهش داد.
در مورد علائم و نشان‌های غیرمعمول ادراری سوال کنید و در مورد آنها آگاهی داشته باشید. تشخیص و درمان زودهنگام پروستاتی که بزرگ شده و یا هر عارضه اورولوژیک دیگری، می‌تواند احتمال خطر ابتلا به سنگ‌های مثانه را کاهش دهد.
بنابر اعلام دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت، مقدار زیادی آب و مایعات بنوشید. نوشیدن حجم زیادی از مایعات، به‌خصوص آب می‌تواند به جلوگیری از ایجاد سنگ‌های مثانه کمک کند؛ چراکه مایعات، غلظت املاح موجود در مثانه را کاهش داده، آن را رقیق می‌کند. اینکه چه مقدار آب مورد نیاز شما است، بستگی به عواملی همچون سن، اندازه بدن (جثه)، سلامتی و سطح فعالیت دارد. از پزشک‌تان بپرسید مقدار مناسب مایعات مورد نیاز شما چه میزان است.
