محمد شیرزاده، پایگاه خبری دانا، سرویس سبک زندگی؛ دادن پول توجیبی به کودکان اگرچه کار سادهای به نظر می رسد، اما در عمل اینطور نیست. امروزه دادن پول توجیبی به بچهها به قدری متداول شده است که هیچ پدر و مادری نمیتوانند از زیر بار آن شانه خالی کنند، اما چگونه این پول را بپردازیم و چقدر؟
آیا راهی وجود دارد که در عین پرداخت پول توجیبی بچهها را از لحاظ مالی تربیت کنیم؟ برای رسیدن به یک پاسخ مناسب باید به همراهی همسرتان تکلیف خود را در برابر چند پرسش کلیدی روشن کنید، این پرسشها از این قرارند: چه مقدار پول برای پول توجیبی کودکانتان اختصاص دهید؟
برای یادگیری دوچرخهسواری، به دوچرخه نیاز دارید و برای یادگیری مدیریت پول، به کمی پول. کودکان با تمرین کردن با پول خودشان این فرصت را پیدا میکنند تا مفاهیم جدیدی مانند پسانداز برای روز مبادا، اولویتبندی اهداف و به تعویق انداختن رضایت و خرسندی را یاد بگیرند که در غیر این صورت ممکن است این موارد، کمکم برایشان مفاهیمی انتزاعی یا نامربوط به نظر برسند.
پول توجیبی به بچهها اجازه میدهد تا در یک محیط کمخطر اشتباه کنند، به نوعی مثل یادگیری رانندگی در پارکینگی خالی است. اگر کودک هشت سالهٔ شما نتواند با خانوادهٔ یکی از دوستانش به سینما برود، چون تمام پول توجیبی خود را صرف خرید اکشن فیگور اسپایدرمن کرده است، احتمال بیشتری هست که وقتی پول توجیبی هفتهٔ آیندهاش را دریافت کند، برنامهریزی قبلی انجام دهد.
اگر بخواهیم خودمانی و خلاصه بگوییم، بهتر است به این صورت به آن فکر کنیم: بدون دادن پول توجیبی از همان آغاز ممکن است تلهٔ خریدهای هوسی و بیبرنامه را به كودک خود یاد بدهیم ولی با مشخص کردن مقدار مشخصی پول توجیبی و معرفی درست و کافی ارزش پول به کودکان، احتمال اینکه سالها بعد با یک كیسه مملو از لباسهای كثیف و یک كوه بدهی در آستانهٔ در خانهمان ظاهر شود، کمتر خواهد بود.
از چه زمانی پول توجیبی دادن را شروع کنیم؟
بهترین زمان برای آغاز پول تو جیبی دادن مربوط می شود که همان سنین مدرسه است چرا که بچه ها در این سن به خوبی با ارزش پول آشنا هستند و می توانند مسئولیت پول هایشان را برعهده بگیرند.
مثلا اینکه پدر و مادر به بچه شان می گویند که «ما برای زنگ تفریحت شیر و کیک یا ساندویچ گذاشته ایم، دیگر اینکه دوست داشته باشی پول تو جیبی ات را در مدرسه خرج کنی یا خیر، با خودت است ، حتی می توانی این پول را نگه داری و آخر هفته یک خرید خاص برای خودت داشته باشی یا فلان فیلم و کتاب را برای خودت بخری!»
حدود پنج یا شش سالگی سن معمول برای شروع پول توجیبی است، اما بعضی از والدین از سالهای قبل از پیشدبستانی شروع میکنند و برخی دیگر تا ۱۰ سالگی یا بیشتر صبر میکنند. به عبارت دقیقتر، هیچ سن جادوییای برای شروع دادن پول توجیبی وجود ندارد و بهترین زمان موقعی است که کودک شما درک کند پول میتواند چیزهایی را که میخواهد برای او بخرد.
بنابراین، اگر کودکتان تمایل به بیاعتنایی به پول دارد و پولهایش را قبل از اینکه به قلک قدیمی و کهنهاش راه پیدا کند از دست میدهد، برای دادن پول توجیبی دست نگه دارید، تا وقتی علائمی ببینید که نشان دهد از پسانداز پولش لذت میبرد یا به نحوهٔ استفاده از آن فکر میکند، دست نگه دارید.
به فرزندم چقدر پول توجیبی بدهم؟
میزان درآمد ماهانه شما، وضعیت وامها، بدهیها، برنامههای بلندمدت مالی، برنامههای پساندازتان برای فرزندان، همه و همه بر میزان پول توجیبی که قرار است به فرزندتان بدهید، تاثیر دارد. میزان پول توجیبی را تنها با در نظر گرفتن میزان درآمد یا طبقه اجتماعیتان یا آنچه دوستان فرزندتان دریافت میکند، تعیین نکنید.
سعی کنید برای فرزندتان توضیح دهید که اگر قرار است پول توجیبی کمتری نسبت به دوستانش دریافت کند، به این علت است که شما برنامههای پس انداز بیشتری نسبت به خانواده دوستان او برای او تدارک دیدهاید. اگر بدهی، وام یا حساب پسانداز خاصی ندارید، یک راه عادلانه برای تعیین میزان پول توجیبی، اختصاص درصدی از درآمد ماهانه به فرزندتان است، به این ترتیب همزمان با رشد درآمد شما، فرزندتان نیز پول بیشتری دریافت خواهد کرد و احساس خواهد کرد سهم خود را از پیشرفت مالی خانواده دریافت کرده است. چنین احساسی خود سبب احساس پیوستگی و مسوولیتپذیری مالی بیشتر از جانب وی خواهد شد.
برخی از والدین فاکتور سن را در محاسبه مقدار پول توجیبی نادیده میگیرند، فراموش نکنید که اگر ۵درصد از درآمدتان را بهعنوان پول توجیبی ماهانه به نوجوان خانواده میدهید، دادن همین مبلغ به یک کودک هفت ساله نه عادلانه است و نه معقول، بهطور کلی تا ۳ درصد برای کودکان زیر ۹ سال، ۳الی ۵ درصد برای کودکان ۹ الی ۱۵ سال و از ۵ الی ۱۰ درصد برای نوجوانان بالای ۱۵ سال معقول به نظر میرسد.
فراموش نکنید که اگرماهانه تنها یک میلیون تومان درآمد دارید، اختصاص بیش از ۱۰ درصد آن به پول توجیبی فرزندانتان (حتی اگر در سالهای اول دانشگاه باشد) نشانه دست و دلبازی نیست، بلکه روشی غلط برای اتلاف پول و عدم برنامهریزی برای آینده او است.
برخی از والدین بهنحو دیگری از معیار سن برای پرداخت پول توجیبی استفاده میکنند، در این روش که عمدتا هفتگی است، والدین به تعداد سالهای سن فرزندشان به او پول میپردازند، مثلا هفتهای هشت هزار تومان برای یک کودک هشت ساله، با این حال واضح است که روش درصدی بهتر است، زیرا اختلاف درآمد خانوادههای مختلف را نیز پوشش میدهد.
اگر قرار است به فرزند 18 سالهتان تنها 8درصد از درآمد ماهانهتان را پرداخت کنید، سعی کنید حداقل 2 درصد از درآمدتان را برای او پسانداز کنید. این مبالغ ممکن است اندک به نظر برسند ولی گذر سالها آنها را بزرگ و بزرگتر خواهد کرد. پسانداز کردن برای کودکان کاری دلپذیر و بدون استرس است، زیرا شما اطمینان دارید که سالهای زیادی وقت دارید و حتی یک درصد پس انداز نیز بیتاثیر نیست.
نکات مهمی که درباره پول توجیبی باید بدانید
قبل از این که بخواهید به فرزندتان پول توجیبی بدهید، زمان خرید او را با خود همراه کنید و برخی از کارها را از او بخواهید؛ مثلا برای خریدهای کوچک پول را به کودک بدهید تا همراه شما به فروشنده بدهد و بقیه پول را تحویل بگیرید.
کودکان را از هفت سالگی به بعد با دستگاه عابربانک و دستگاه کارت خوان آشنا کنید. برای این کار هنگام برداشتن پول از دستگاه او را با خود ببرید تا فرایند این کار را مشاهده کند.
گاهی برای موفقیتهای چشمگیر فرزندتان میتوانید علاوه بر پول توجیبی مبلغی را بهعنوان پاداش به او بدهید. فقط مراقب باشید که با پول توجیبی یکی نشود؛ مثلا اگر میخواهید ده هزار تومان پاداش به فرزندتان بدهید آن را با پنج هزار تومان پول توجیبیاش قاطی نکنید بلکه جداگانه بدهید و تاکید کنید که این پول، پاداش فلان کار است.