حضرت آیت الله جوادی آملی امروز در جلسه درس اخلاق هفتگی خود که به صورت مجازی برگزار گردید به ادامه مبحث شرح نهج البلاغه ـ حکمت 112 ـ پرداختند.
معظم له بیان داشتند: وجود مبارک امیرالمومنین علیه السلام در این کلمه حکیمانه خود که در نهج البلاغه آمده است می فرماید: «مَنْ أَحَبَّنَا أَهْلَ الْبَیْتِ، فَلْیَسْتَعِدَّ لِلْفَقْرِ جِلْبَاباً» اگر کسی دوست ما خاندان عصمت و طهارت هست، جامه ای از فقر برای خود انتخاب کند، آماده باشد که چنین جامه ای بر تن او پوشانده می شود، این ترجمه این کلام است، اما منظور از این فقر و استعداد و جلباب چیست، باید روشن شود.
ایشان ادامه دادند: فقر مالی، محبوب این خاندان نیست، محبوب هیچ کس نیست، بلکه خود فقر یک رذیلت است؛ کلامی از مولا امیرالمومنین است که می فرماید «مَا ضَرَبَ اللهُ الْعُبَاد بِسُوطٍ أَوْجَعُ مِنَ الْفَقْرِ» خدا هیچ تازیانه ای دردناکتر از تازیانه فقر به یک ملت یا یک فرد نزد، هیچ ملتی و گروهی تازیانه ای دردناکتر از فقر نچشیده است، زیرا دردهای دیگر فقط مشکلات ظاهری و جسمانی دارد اما فقر علاوه بر مشکلات جسمی، آن رنج و تألم روحی را هم به همراه دارد.
ایشان اظهار داشتند بنابراین فقر فضیلتی نیست که شیعیان برای آن آماده باشند، هر چند گاهی امتحان الهی است مانند شعب ابیطالب، که پیرو اهلبیت باید برای حفظ دین، امتحان الهی را تحمل کند و لذا همواره باید شیعیان دستشان به سمت آسمان بلند باشد، چرا که ﴿وَفِی السَّمَاءِ رِزْقُکُمْ وَمَا تُوعَدُونَ﴾؛ روزی انسان و همه وعده‌های داده شده در آسمان است، به ما گفتند راز اینکه وقتی میخواهید دعا کنید گفته شده دست به آسمان بلند کنید، این است که رزق در آسمان است، هم روزی ظاهری و و هم روزی معنوی از سماء بر انسان نازل می شود که همواره باید به این مطلب توجه داشت.
حضرت آیت الله جوادی آملی اظهار داشتند: لطایف زبان عربی زیاد است، ما در فارسی به کسی که وضع مالی اش خوب نیست گدا می گوییم، اما قرآن می گوید فقیر؛ فقیر یعنی کسی که ستون فقراتش شکسته است و قدرت قیام ندارد؛ خداوند در قرآن می فرماید ﴿لا تُؤْتُوا السُّفَهاءَ أَمْوالَکُمُ الَّتی جَعَلَ اللَّهُ لَکُمْ قِیاماً﴾ ملت اگر بخواهد بایستد باید جیبش پر باشد کیفش پر باشد. ملتی که جیبش خالی است کیفش خالی است ایستاده نیست، این افتاده است. این گدا نیست این فقیر است فقیر یعنی ستون فقراتش شکسته است.
ایشان بیان داشتند: گاهی هم فقر در اثر تنبلی، بیکاری و ضعف مدیریت، بر یک فرد یا جمعیتی تحمیل شده است، این عذاب الهی است، و این فقر، امری نیست که شیعه باید آن را تحمل کند، لذا وقتی افرادی به محضر پیامبر گرامی اسلام معرفی می شدند که کاری و شغلی نداشتند، از چشم حضرت می افتادند؛ چرا که انسان بیکار در چشم اهلبیت، خار است!
معظم له اظهار داشتند: بنابراین فقر مالی و مادی فضیلتی نیست که اگر کسی اهل ولایت شد، آماده فقر باشد مگر اینکه منظور فقر الی الله باشد که بهترین فضیلت و عالی ترین نعمت است، اینکه انسان احساس کند نیازمند خدای سبحان است و سلامت و صحت خود را از آفریدگار خود بداند.
حضرت آیت الله جوادی آملی بیان داشتند: حیات طیبه در قناعت است؛ قناعت، یک نوع فضیلت است ولی فقر فضیلت نیست.
