اگر شما کارهای فرزندتان را برای او انجام میدهید، تصمیم میگیرید که با چه کسی دوست باشد و در هر زمانی که او خارج از خانه است، همیشه او را همراهی میکنید. این نوع رفتار والدین را به عنوان والدین هلیکوپتری شناخته میشود.
والدین هلیکوپتری حتی در کارهای سادهترین فرزندانشان دخالت میکنند و همیشه در کنار او حضور دارند. آنها تمام اعمال و تصمیمات فرزند خود را مورد نظر قرار میدهند و به او اجازه استقلال و رشد نمیدهند. از این رو، فرزندانشان همیشه در معرض تضاد با والدین خود قرار میگیرند، زیرا اجازه رشد و استقلال را از آنها گرفتهاند.
رفتار والدین هلیکوپتری میتواند تأثیرات مخربی بر روی رشد و توسعه فرزند خود داشته باشد.
وِیژگی های والدین هلیکوپتری:
۱. انجام کارهایی که فرزندشان به تنهایی میتواند انجام دهد: والدین هلیکوپتری به جای اینکه به فرزندشان اجازه بدهند وظایف و کارهایی را به تنهایی انجام دهد که برای سنش مناسب است، خود به عنوان یک والد دخالت میکنند و این کارها را به جای او انجام میدهند.
۲. محدودیت در انتخابات متناسب با سن: والدین هلیکوپتری اجازه نمیدهند که فرزندشان به طور مستقل تصمیماتی را بگیرد که با سن و تواناییهایش متناسب باشد. آنها تمام انتخابات را برای فرزندشان تعیین کرده و او را مجبور به رفتارهایی میکنند که بر مبنای خواستههای خودشان است.
۳. تحت تأثیر قرار دادن فرزندان برای برآورده کردن آرزوها و خواستههای شخصی خود: والدین هلیکوپتری تصمیمهای مربوط به فرزندانشان را بر عهده میگیرند و آنها را در راستای برآورده کردن آرزوها و خواستههای شخصی خودشان هدایت میکنند.
۴. بر عهده گرفتن مسئولیت شکستها و موفقیتها: والدین هلیکوپتری مسئولیت شکستها و موفقیتهای فرزندانشان را بر عهده میگیرند و سعی میکنند از آنها در برابر هرگونه مشکلی محافظت کنند.
۵. محدود کردن توانایی حل مشکلات: والدین هلیکوپتری به فرزندشان اجازه نمیدهند که مشکلات خود را به طور مستقل حل کند. آنها همواره در کنار او حضور دارند و تمام مسئولیتها و تصمیمات را بر عهده میگیرند.
۶. عدم اعطای مسئولیت در خانه: والدین هلیکوپتری در خانه هیچ مسئولیتی را به فرزند خود نمیدهند و همه وظایف و مسئولیتها را بر عهده خودشان میگیرند.
چرا والدین هلیکوپتری اینقدر حمایت میکنند؟
والدین هلیکوپتری به دلایل مختلفی ممکن است بیش از حد حمایت کنند. این اقدامات ممکن است به دلیل علاقه بیش از حد به فرزندشان یا نگرانی زیاد درباره موفقیت یا شکستهای او صورت گیرد.
این نوع والدین ممکن است دلایل بیشتری برای رفتارهای خود داشته باشند، مانند:
ترس از شکست فرزند
والدین از شکست خوردن فرزندشان وحشت دارند، بنابراین به طور مداوم سعی میکنند تا او را از شکست جلوگیری کنند. با این رفتار، فرزند شما ممکن است با کاهش اعتماد به نفس مواجه شود و نتواند به خود اعتماد کند. او ممکن است در تصمیمگیریها دچار مشکل شود و ترس از شکست از والدین به فرزند منتقل شود و او برای تصمیمگیریهای خود جرات لازم را نداشته باشد. در نتیجه، فرزند نمیتواند به تنهایی با چالشهای خود مقابله کند.
نگرانی بیش از حد
والدین هلیکوپتری در هر موقعیتی اضطراب و نگرانی دارند. آنها درباره آینده حرفهای فرزندان و مسائل بزرگ و کوچک دیگر نگران هستند و این باعث میشود که به طور افراطی فرزندان خود را کنترل کنند.
جبران کودکی خود
والدینی که در کودکی خود مورد سرزنش قرار گرفتهاند، به شدت از فرزندان خود حمایت میکنند تا آنها تجربه مشابه سختی نکنند.
تأثیر پذیرفتن از والدین دیگر
در بعضی موارد، والدین با تماشای والدینی که به طور افراطی نگران فرزندان خود هستند (والدین کنترلگر) و همه مسئولیتهای آنها را بر عهده میگیرند، الگو میگیرند و در همه مواقع همراه فرزندان خود هستند. برخی دیگر نیز با تماشای رفتار والدین سختگیر، به این نتیجه میرسند که آنها والدین ناکارآمدی هستند.
حمایت بیش از حد والدین هلیکوپتری به دلایل مختلفی انجام میشود. این نوع والدین ممکن است به دلیل علاقه شدید به فرزندشان یا نگرانی بیش از حد درباره موفقیت و شکستهای او، به شکلی بیش از حد کنترل کننده باشند.
چگونه میتوانیم والدین غیرهلیکوپتری باشیم؟
والدین هلیکوپتری، فرزندانی را بزرگ میکنند که آسیبپذیر تربیت میشوند. اگر شما نمیخواهید یکی از این والدین باشید، به توصیههای زیر توجه کنید:
۱- کاهش نظارت بر فرزندتان
عادت کنید که دیگر فرزندانتان را بیمورد نظارت نکنید. به فرزندتان اجازه دهید مسئولیتهای متناسب با سنش را به عهده بگیرد. اگر میتواند کارهای شخصی خود را انجام دهد، او را به آنها عادت ندهید.
همچنین، نکات زیر را رعایت کنید:
- به طور افراطی از فرزندتان نپرسید "مدرسه چطور بود؟" یا در مورد وظایف مدرسهاش سوال نپرسید.
- اگر دیگران از او سوال پرسیدند، شما به جای او جواب ندهید.
- اگر نمیتواند درباره یک مسئله تصمیم بگیرد، به او زمان کافی بدهید و به جای او تصمیم نگیرید.
- از روبهرو شدن کودک با مشکلات زندگی نترسید؛ به او اجازه دهید با مشکلات خود دست و پنجه نرم کند، رشد کند و قوی شود. اجازه دهید خودش مشکلات خود را حل کند تا بتواند یاد بگیرد.
۲- کاهش نگرانیهای افراطی
شما با دقت بر روی روزمره فرزندتان تمرکز کنید و با تمرکز بر افکار منفی، خود را نگران کرده و این نگرانی افراطی را به فرزندتان منتقل میکنید و او را قربانی این نگرانیها میکنید.
از طرف دیگر، به طور افراطی از او نپرسید "خودت میتونی به تنهایی انجامش بدی؟" یا "کمک نمیخوای؟"
۳- محبت افراطی را کنار بگذارید
محبت افراطی نسبت به کودک میتواند به او آسیبهای زیادی وارد کند. اگر میخواهید فرزندتان کمتر آسیب ببیند، محبت را به اندازهای که لازم است نشان دهید.
۴- از برچسب زدن خودداری کنید
هر برچسبی، برچسب مثبت یا منفی، برای کودک مضر استبرای اینکه والدین غیرهلیکوپتری باشید و به فرزندانتان فضایی برای رشد و تجربههای خود بدهید، میتوانید راهنماییهای زیر را دنبال کنید:
- اعتماد به فرزندانتان: به فرزندانتان اعتماد کنید و به آنها فرصت بدهید تا خودشان تصمیمهایشان را بگیرند و مسئولیتهایشان را به عهده بگیرند. درک کنید که آنها نیاز دارند اشتباه کنند و از تجربههای خود یاد بگیرند.
- ارزشگذاری از استقلال: به فرزندانتان فرصت دهید تا استقلال خود را تجربه کنند. آنها را تشویق کنید تا مسئولیتهای روزمره خود را به دست بگیرند، اما در همین حد که نیاز به راهنمایی و پشتیبانی دارند.
- ارتباط راحت با محیط بیرونی: فرزندانتان را تشویق کنید تا با محیط بیرونی ارتباط برقرار کنند و روابط اجتماعی خود را بسازند. آنها را به فعالیتهای خارج از خانه مانند ورزش، هنر، موسیقی و دیگر فعالیتهای مورد علاقهشان تشویق کنید.
- حمایت و راهنمایی: هرچند که شما والدین غیرهلیکوپتری هستید، این به معنای عدم حمایت از فرزندانتان نیست. شما همچنان باید حمایتشان کنید و در کنارشان باشید. به آنها کمک کنید تا مشکلات را حل کنند، اما در عین حال از آنها استقلالی برای تصمیمگیری و رشد بخشید.
- تنظیم مرزها: تعیین مرزهای مناسب برای فرزندانتان مهم است. فرزندانتان باید بدانند که مرزهایی وجود دارد که باید رعایت کنند و عواقب تصمیمهایشان را درک کنند. این به آنها احساس امنیت و تعادل میدهد.
با اجرای این راهنماییها، شما میتوانید به عنوان والدین غیرهلیکوپتری نقش موثری در رشد و توسعه فرزندانتان داشته باشید. همچنین، همیشه به نیازها و مسائل فرزندانتان گوش کنید و با احترام و محبت به آنها پاسخ دهید.