تدبیر پاسخ بی‌تدبیری؛
پذیرش دانشگاه فرهنگیان در دولت قبلی به ۳ هزار نفر کاهش یافت بود و در دولت سیزدهم به بیش از ۸ برابر افزایش یافت.
به گزارش پایگاه خبری دانا از پانا دانشگاه فرهنگیان یکی از مراکز مهم آموزش عالی کشور و مامور و مسئول جذب و پذیرش معماران آینده کشور است که در سال‌های مدیریت دولت گذشته و با بی‌تدبیری آن‌ها، ظرفیت پذیرش این دانشگاه مهم کاهش یافت، اتفاقی که اکنون سبب ناترازی نیروی انسانی در آموزش‌وپرورش شده است، اما دانشگاه فرهنگیان، این روزها به همت مردان دولت سیزدهم در مسیر امیدآفرینی و تقویت قرار گرفته و روزهای بهتری را برای دستگاه تعلیم و تربیت نوید می‌دهد.
با توجه به اهمیت شغل معلمی و همچنین تاکیدات ویژه رهبر معظم انقلاب اسلامی مبنی بر جذب معلم از طریق دانشگاه فرهنگیان، فرآیند جذب معلم در کشورمان توسط دانشگاه فرهنگیان صورت می‌پذیرد و فقط در زمان‌هایی که نیاز به جذب نیروی بیشتر برای جبران کمبودها باشد، آزمون استخدامی آموزش و پرورش طبق ماده 28 اساسنامه دانشگاه فرهنگیان برگزار و تعداد نیروی مورد نیاز از طریق آزمون استخدامی جذب می‌شوند اما همین پذیرفته‌شدگان نیز باید دوره‌های مهارت‌آموزی را با کسب نمره قبولی در دانشگاه فرهنگیان بگذرانند تا بتوانند مشغول خدمت در آموزش و پرورش شوند.
کاهش جذب معلم به 3 هزار نفر
در حالت عادی، جذب نیرو از طریق دانشگاه فرهنگیان می‌توانست نیازهای آموزش و پرورش را تامین کند اما متاسفانه ظرفیت پذیرش این دانشگاه در سال‌های گذشته کاهش یافت و از سال ۹۳ به بعد، دانشگاه فرهنگیان به جای ۲۵ هزار نفر، سالانه 3 هزار نفر دانشجومعلم جذب کرد و همین امر به مرور زمان سبب ناترازی و در ادامه سبب کمبود نیرو در آموزش و پرورش شد.
دانشگاه فرهنگیان و جذب معلم از طریق این دانشگاه به اندازه‌ای اهمیت دارد که رهبر معظم انقلاب اسلامی در اردیبهشت 1397 به‌مناسبت هفته بزرگداشت مقام معلم با حضور در این دانشگاه، منزلت و جایگاه والای معلمان را همچون معیشت آنان بسیار مهم و نیازمند توجه کامل خواندند و اجرای زمانبندی‌شده سند متقن و جامع تحول آموزش‌وپرورش را بسیار لازم و زمینه‌ساز نوسازی این دستگاه عظیم و سرنوشت‌ساز برشمردند.
ایشان فرمودند: متاسفانه هنوز جایگاه و منزلت معلم به‌صورت واقعی در جامعه تبیین نشده و در اذهان عمومی شکل نگرفته که این کار فقط با صحبت امکانپذیر نیست بلکه نیازمند برنامه‌ریزی و کارهای هنری در ابعاد مختلف است.
رهبر معظم انقلاب اسلامی با اشاره به وجود الگوهای برجسته و فراوان در جامعه خاطرنشان کردند: برای تربیت نسل جوان منطبق بر اهداف و آرمان‌ها و جهت‌گیری‌های نظام اسلامی دچار فقر الگو نیستیم که سراغ فلان شخصیت تاریخی بیگانه برویم بلکه الگوهای بزرگی همچون شهدای هسته‌ای، شهیدچمران، شهیدآوینی و شهیدحججی داریم که با احساس مسئولیت و با قدرت و عزت برای افتخار و سربلندی ملت در مقابل دشمن ایستادند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای همچنین به موضوع دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه‌های تربیت معلم پرداختند و گفتند: دانشگاه‌های تربیت معلم از نظر کیفی و کمّی باید توسعه یابند زیرا تعداد زیادی از معلمان تا چند سال آینده بازنشسته می‌شوند و کشور با بحران کمبود معلم مواجه خواهد شد.
ایشان با تاکید بر اینکه «معلمی» یک حرفه‌ی هنری و تخصصی است و نیاز به آموزش دارد، خاطرنشان کردند: متاسفانه در خصوص دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه‌های تربیت معلم، کوتاهی شده و این دانشگاه‌ها از لحاظ استاد، بودجه و فضای آموزشی دچار کمبودهای جدی هستند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی از وزارت علوم، سازمان مدیریت و سازمان امور استخدامی خواستند با همکاری وزارت آموزش‌وپرورش این مشکلات را برطرف کنند و سهمیه جذب اعضای هیات علمی این دانشگاه‌ها را افزایش دهند.
کمبود معلم به علت نبود پیش‌بینی‌های درست در گذشته
رهبر معظم انقلاب اسلامی در اردیبهشت سال جاری نیز در دیدار شمار زیادی از معلمان و فرهنگیان سراسر کشور، معلمان را پرورش‌دهندگان جواهر قیمتی «نسل نوجوان و جوان» و معماران آینده کشور خواندند و با تبیین بایدها و نبایدهای مهم نظام آموزش و پرورش گفتند: نظام در مقابل توقعات خود از معلمان باید در قبال مشکلات مختلف آن‌ها حقیقتاً احساس مسئولیت کند.
خطای راهبردی برخی مسئولان گذشته این بود که متاسفانه قدر و عظمت و قدرت تاثیرگذاری آموزش و پرورش را نمی‌دانستند و به این مجموعه به‌عنوان مزاحم و مصرف‌کننده بی‌فایده بودجه نگاه می‌کردند.
ایشان پس از بیان توقعات از معلمان، احساس مسئولیت همه‌جانبه حاکمیت در قبال جامعه معلمان را ضرورتی واقعی دانستند و افزودند: معیشت معلمان خیلی مهم است اما مشکلات معلمان فقط معیشتی نیست و دایره گسترده‌ای دارد که مهارت‌آموزی، تجربه‌آموزی و رسیدگی به دانشگاه فرهنگیان از جمله آن‌هاست.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در باب مسائل اصلی آموزش و پرورش، عبور از گردنه‌های دشوار پیشرفت همه‌جانبه کشور را بدون کمک و ایفای نقش آموزش و پرورش غیرممکن دانستند و با تاکید بر اهمیت درک جایگاه عظیم این مجموعه در نظام مدیریتی کشور فرمودند: خطای راهبردی برخی مسئولان گذشته این بود که متاسفانه قدر و عظمت و قدرت تاثیرگذاری آموزش و پرورش را نمی‌دانستند و به این مجموعه به عنوان مزاحم و مصرف‌کننده بی‌فایده بودجه نگاه می‌کردند.
ایشان با اشاره به کمبود معلم به علت نبود پیش‌بینی‌های درست در گذشته، گفتند: معلمان زیادی در سراسر کشور از جان، مایه می‌گذارند اما همچنان با کمبود معلم متعهد و کارآمد روبه‌رو هستیم که راه حل آن تلاش و سرمایه‌گذاری بیشتر بر روی تقویت زیرساخت‌ها و ظرفیت‌های دستگاه‌های تربیت معلم به‌خصوص دانشگاه فرهنگیان و همچنین استفاده از معلمان مجرّب، مؤمن و قدیمی است. رصد شایستگی‌های حرفه‌ای و عمومی معلم در طول دوران خدمت و اکتفا نکردن به گزینش‌های بدو خدمت نیز ضروری است و ضوابط گزینش نباید کمرنگ شود.
همانطور که گفته شد دانشگاه فرهنگیان، تنها راه حل ورود نیروی تراز انقلاب به آموزش و پرورش است اما در دولت‌های یازدهم و دوازدهم علی‌رغم تاکیدات رهبر معظم انقلاب، اهمیت چندانی به این دانشگاه داده نشد و سهمیه جذب آن روزبه‌روز کاهش یافت.
بی‌تدبیری نسبت به دانشگاه فرهنگیان
دی‌ماه سال ۱۳۹۰ بود که با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی و با تجمیع تمامی مراکز تربیت معلم سراسر ایران، دانشگاه فرهنگیان تاسیس شد و از سال ۱۳۹۱ فعالیت خود را آغاز کرد. این دانشگاه نوپا متکی به پیشینه صدساله مراکز تربیت معلم در ایران قرار بود بر اساس اهداف و راهکارهای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش اقدام به تربیت معلم کند اما همانطور که گفته شد بر اساس بی‌تدبیری مسئولان وقت، دانشگاه فرهنگیان دچار مشکلات و آسیب‌هایی شد که نتیجه آن منحرف شدن از مسیر تربیت معلم و ناترازی 70 هزار نفری نیرو بود.
دانشگاه فرهنگیان با اتمام فعالیت دولت دوازدهم باز هم در همان وضعیت گذشته قرار داشت و گویی قرار نبود هیچ تغییری در توسعه کمی و کیفی این نهاد معلم‌ساز صورت گیرد اما کارگزاران نهاد تعلیم و تربیت دولت سیزدهم تصمیم گرفتند تا برخلاف دولتمردان قبلی به فرمایشات و رهنمون‌های مقام معظم رهبری درباره دانشگاه فرهنگیان لبیک بگویند.
رضامراد صحرایی، وزیر فعلی آموزش و پرورش و سرپرست وقت دانشگاه فرهنگیان در شهریورماه 1401 در اولین نشست خبری خود در رابطه با رویکرد تحولی جدید در دانشگاه فرهنگیان گفت: امروز به دنبال آن هستیم تا دانشگاه فرهنگیان، دانشگاهی آینده‌ساز، تمدن‌ساز و تحول‌آفرین باشد و تبدیل به مرجع اصلی شود. باید دانست اگر قصد تمدن‌سازی داریم، بی‌تردید یکی از مهم‌ترین اهرم‌ها مربی و معلم هستند و این دانشگاه همان جایی است که مربیان و معلمان در آن تربیت خواهند شد و هیچ هدف و کاری موفق نخواهد بود مگر معلمان ما به‌صورت تخصصی آماده خدمت باشند.
برگزاری جلسه هیات‌امنای دانشگاه فرهنگیان پس از مدت‌ها وقفه
در ادامه روند تحولی دولت سیزدهم، جلسه هیات‌امنای دانشگاه فرهنگیان پس از مدت‌ها وقفه در دی‌ماه 1401 به ریاست آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری برگزار شد.
رئیس‌جمهوری در این جلسه با اشاره به اهمیت تحقق عملی رهنمودها و منویات مقام معظم رهبری در حوزه تعلیم و تربیت و مسئولیت‌های خطیر دانشگاه فرهنگیان در این زمینه تاکید کرد که این دانشگاه باید نقش بیشتری در حل مسائل کشور ایفا کند.
تصویب برنامه راهبردی دانشگاه فرهنگیان در افق ۱۴۰۶
برنامه راهبردی دانشگاه فرهنگیان در افق ۱۴۰۶ در این جلسه به تصویب رسید و همچنین برخی آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های ساختاری و سازمانی بررسی و برخی از آن‌ها از جمله ساماندهی دانشگاه فرهنگیان و پردیس‌های استانی آن نیز تصویب شد. دستورالعمل چگونگی تبدیل وضعیت دکترمعلمان ممتاز آموزش و پرورش برای عضویت در هیات علمی دانشگاه فرهنگیان و آیین‌نامه ارزشیابی صلاحیت حرفه‌ای معلمی نیز از دیگر مصوبات جلسه هیات‌امنای دانشگاه فرهنگیان بود.
آیت‌الله رئیسی در این نشست با تبیین اهمیت تحقق عملی رهنمودها و منویات مقام معظم رهبری در حوزه تعلیم و تربیت و مسئولیت‌های خطیر دانشگاه فرهنگیان در این زمینه تاکید کرد: این دانشگاه باید نقش بیشتری در حل مسائل کشور ایفا کند.
وی با اشاره به لزوم تقویت بهره‌وری در دانشگاه فرهنگیان گفت: جهت‌گیری این دانشگاه باید مبتنی بر استانداردهای ارزشی و اصولی انقلاب اسلامی باشد و به مسئولیت‌های خود در همین چهارچوب عمل کند.
بی‌تدبیری‌های گذشتگان دانشگاه فرهنگیان را دچار چالشی کرد که آموزش و پرورش در ابتدای سال تحصیلی جاری با کمبود 200 هزار معلم مواجه شد. کمبودی که معلوم است یک‌شبه به وجود نیامده و حاصل بی‌تدبیری گذشتگان بوده است.
آن‌هایی که روزی می‌گفتند ۳۰۰ هزار معلم اضافه داریم، امروز همان‌ها می‌گویند کمبود معلم داریم. امروز با چه رویی می‌گویند کمبود معلم، ضعف دولت بوده است. تربیت معلم را چه کسی تعطیل کرد؟ مگر شما نبودید که دَم از مازاد معلم می‌زدید؟ بدانید که معلمان آن دوران را فراموش نمی‌کنند.
آن‌هایی که روزی می‌گفتند مازاد معلم داریم، امروز دَم از کمبود معلم می‌زنند!
رضامراد صحرایی، وزیر آموزش و پرورش هم در یکی از سخنرانی‌های خود در این رابطه و در واکنش به آن‌هایی که مدعی شده بودند و دم از کمبود معلم می‌زدند، گفت: آن‌هایی که روزی می‌گفتند ۳۰۰ هزار معلم اضافه داریم، امروز همان‌ها می‌گویند کمبود معلم داریم. امروز با چه رویی می‌گویند کمبود معلم، ضعف دولت بوده است. تربیت معلم را چه کسی تعطیل کرد؟ مگر شما نبودید که دَم از مازاد معلم می‌زدید؟ بدانید که معلمان آن دوران را فراموش نمی‌کنند.
وی با اشاره به جذب 50 هزار معلم از طریق برگزاری 2 آزمون استخدامی آموزگاری و دبیری در سال جاری و همچنین شیوه جدید گزینش با ارزیابی تکمیلی اظهار کرد: آموزش و پرورش، محل ایجاد شغل نیست که هر کس شغلی برای خود نیافته، داد و بیدادش را بر سر آموزش و پرورش بزند. قیمتی‌ترین گوهرهای فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها را در این آزمون‌ها برگزیده‌ایم چرا که بی‌تردید هیج امانتی سنگین‌تر از امانت کودکان و نوجوانان نیست که می‌خواهیم به دست آن‌ها بسپاریم.
صحرایی با تاکید بر اینکه تصمیم گرفته و عهد بسته‌ایم که به وظیفه خود بکوشیم، خاطرنشان کرد: وظیفه من معلمی است و معلمی، شرافت وزارت است نه وزارت شرافت معلمی؛ اما به خاطر نمایاندن حقیقت باید بگویم کسانی که چند سال پیاپی مجوز استخدام ندادند و هیچ معلمی وارد آموزش و پرورش نشد و پشت تریبون مجلس گفتند هزینه تربیت در مدارس دولتی بالاست، امروز با چه رویی در مورد کمبود معلم سخن می‌گویند.
در کدام سال از ۸ سال دولت سابق به‌ویژه در ۴ سال اول آن، ۵ هزار معلم وارد شهر تهران شده بود
وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه ما معلم قیمتی انتخاب کرده‌ایم اما نه به هر قیمتی، خاطرنشان کرد: بیش از ۵ هزار معلم امسال وارد شهر تهران شده است. همان افراد مذکور بیایند بگویند در کدام سال از ۸ سال دولت سابق به‌ویژه در ۴ سال اول آن، ۵ هزار معلم وارد شهر تهران شده بود. افتخار می‌کنیم که جز در یک فرآیند علمی و کاملا سنجیده، کسی را وارد آموزش و پرورش نکنیم. بار معلمی سنگین است پس نمی‌توانم خیانت کنم.
همانطور که گفته شد سهمیه جذب معلم از طریق دانشگاه فرهنگیان در سال‌های گذشته به 4 هزار نفر کاهش یافته بود که از امسال به 25 هزار نفر افزایش یافت. میثم لطیفی، معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور در این زمینه ابراز امیدواری کرد که تعداد مجوزهای استخدام معلمان به ۳۵ هزار نفر در سال آینده افزایش یابد.
قرار گرفتن دانشگاه فرهنگیان در مسیر تحولات باکیفیت و امیدآفرین در 2 سال اخیر
وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه دانشگاه فرهنگیان امسال متفاوت‌ترین سال از دوران تاسیس خود در حوزه جذب را تجربه کرد، گفت: کاری که طی ۲ سال اخیر انجام شده اگر از روز اول تاسیس این دانشگاه انجام می‌شد، امروز با مشکل مواجه نبودیم.
وی افزود: تحولات باکیفیت در حال انجام است و از حیث کمیت و گسترش نیز در مسیر امیدآفرینی قرار داریم. برای مثال؛ یک‌حکم در برنامه هفتم توسعه فقط برای دانشگاه فرهنگیان در نظر گرفته شده که سالی ۲۵ درصد پیشرفت را در نظر دارد که امیدوارم این موضوع رقم بخورد.
تعداد مجوزهای استخدامی صادره در 2 سال دولت جاری، معادل ۸ سال قبل از آن است
صحرایی همچنین با بیان اینکه تعداد مجوزهای استخدامی صادره در 2 سال دولت جاری، معادل ۸ سال قبل از آن است، خاطرنشان کرد: در شهریور سال ۹۷ و در دوره دوم دولت قبل، رئیس مرکز منابع انسانی وقتِ وزارت آموزش و پرورش از کسری نیروی انسانی خبر داد.
وی افزود: در 3 سال از دولت پیشین، مجوز استخدام صادر نشد، به این دلیل که رئیس دولت وقت در مجلس بیان کرد هزینه تربیت دانش‌آموز در دولت ۴ میلیون تومان و در مدرسه خصوصی یک میلیون تومان است. آهنگ تقویت مدارس خصوصی از همان زمان در کشور آغاز شد اما امروز بین تقویت مدرسه خصوصی و دولتی رابطه معکوس وجود دارد، تعداد مجوزهای استخدامی صادره در 2 سال دولت جاری معادل ۸ سال قبل از آن است و امسال مجوز استخدام بیش از ۵۰ هزار معلم جدید را داشتیم و ۲۵ هزار نفر نیز از دانشگاه فرهنگیان به بدنه آموزش و پرورش ملحق شدند.
احیای پردیس‌های غیرفعال دانشگاه فرهنگیان
دانشگاه فرهنگیان در دولت سیزدهم مورد توجه جدی قرار گرفته و علاوه بر افزایش جذب دانشجومعلم از طریق این دانشگاه، فضا و امکانات آن نیز افزایش یافته و دولت در پی راه‌اندازی مجدد پردیس‌های غیرفعال است به‌گونه‌ای که ۸۰۰ هزار مترمربع برای دانشگاه فرهنگیان در ۲ ساله گذشته، فضا گرفته شده. نسبت استاد به دانشجو در دانشگاه فرهنگیان در گذشته بسیار پایین بود اما اکنون به گفته وزیر آموزش و پرورش فعلی توانسته‌اند به اندازه ۱۰ ساله گذشته، عضو هیات علمی جذب کنند. همچنین در شورای عالی انقلاب فرهنگی و برنامه هفتم توسعه نیز مصوبات خوبی برای دانشگاه فرهنگیان تصویب شده است.
محمدرضا عسگریان، فرماندار گلپایگان نیز از پیگیری جهت راه‌اندازی مجدد دانشگاه فرهنگیان در این شهر خبر داده و گفته است: همراه با نماینده گلپایگان و خوانسار در مجلس در حال پیگیری راه‌اندازی دانشگاه فرهنگیان در گلپایگان هستیم و تمام تلاش خود را انجام می‌دهیم که این دانشگاه که پیش از این در شهرستان فعال بوده، دوباره احیا شود. در همین راستا تمام تعهدات لازم از جمله تامین اساتید، تامین مکان و... را انجام داده‌ایم.
با این تفاسیر و با اقداماتی که طی 2 سال گذشته صورت گرفته، فضای امیدآفرینی در کشور نسبت به تقویت و توسعه دانشگاه فرهنگیان شکل گرفته و انتظار می‌رود با روند افزایش کمی و کیفی این دانشگاه به‌ویژه در جذب دانشجومعلم به عنوان معماران آینده کشور شاهد ورود نیروهای جوان و انقلابی به بدنه آموزش و پرورش و دمیدن روح تازه به نهاد تعلیم و تربیت و شکوفایی بیش از پیش استعدادهای کشور و به‌ویژه تحقق عملی رهنمودها و منویات مقام معظم رهبری در حوزه تعلیم و تربیت و مسئولیت‌های خطیر دانشگاه فرهنگیان باشیم.
