مثبتگرایی سمی به معنای نشان دادن خوشحالی و خوشبینی بیش از حد و احمقانه است که منجر به انکار واقعیتهای زندگی میشود. مثبتگرایی سمی به معنای تجربه شادی بیش از حدی است که در واقع تأثیر خاصی ندارد و نوعی افراط در مثبتگرایی تلقی میشود و ممکن است تمرکز شما را به صورت غیرمتعادل بالا ببرد و احساساتتان را سرکوب کند. ما همه میدانیم که مثبتگرایی قدرت بسیاری دارد و همه سعی میکنیم که در زندگی به صورت مثبت نگر باشیم، اما گاهی اوقات این ارتعاشات مثبت برعکس عمل میکنند و ممکن است مخرب باشند.
علائم مثبتگرایی سمی شامل موارد زیر میشود:
- پنهان کردن یا ماسکگذاشتن روی احساسات واقعی
- تمایل به پنهانکاری احساسات
- عدم بهرهبرداری از تجربه دیگران
- تمایل به مثبتکردن افراطی عقاید و ایدهها به جای ارزشگذاری به تجربههای احساسی فعلی
- عبور از مواردی که باعث ناراحتی میشوند
- عدم حل مشکلات
- خجالتکشیدن از بیان ناامیدیها و افکار منفی
- احساس گناه برای تجربه احساس منفی
نمونه هایی از مثبتگرایی سمی و تظاهر به خوشحالی:
تصور کنید که در زندگیتان موقعیت نامطلوبی رخ داده باشد، مانند از دست دادن شغلتان، و دیگران به شما میگویند که فقط به شکل مثبت فکر کنید یا نیمه پر لیوان را ببینید. این نظرات اغلب به دلیل نیکوکاری ارائه میشوند، اما ممکن است برای شما کمکی نکنند و باعث شود که نتوانید درد و رنج خود را بیان کنید و احساسات ناراحتی خود را بروز دهید.
یا بعد از تجربه از دست دادن چیزی، برخی افراد به شما میگویند که همه چیز به یک دلیلی اتفاق میافتد، اما این جملات در واقع تنها به منظور آسان کردن خودشان است و سعی میکنند از واقعیت فرار کنند.
به عنوان مثال، زمانی که احساس ناامیدی یا ناراحتی دارید، به شما میگویند که شادی در زندگی یک انتخاب است. درست است که شادی تا حدودی به دست ما بستگی دارد، اما زمانی که واقعاً ناراحت هستیم، نمیتوانیم انتخاب کنیم که شاد باشیم.
عوارض و خطرات؛ چرا مثبتگرایی سمی آسیبرسان است؟
احساس خجالت:
زمانی که فردی مجبور است به طور اجباری مثبتگرا باشد، معمولاً دربارهٔ دشواریهای خود سکوت میکند. هیچ یک از ما نمیخواهیم بعد از تمرکز بر مثبتگرایی با موقعیتهای منفی روبرو شویم. در واقع، خجالت میکشیم که بگوییم مثبتگرایی ما جواب نداده و باز هم موقعیتهای نامطلوبی برایمان رخ داده است. در نتیجه، ما مدام به دنبال انکار و پنهانکردن خود هستیم و از بیان واقعیتها خجالت میکشیم.
احساسات سرکوب شده:
مطالعات زیادی نشان میدهد که پنهانکردن یا انکار احساسات، عاملی برای افزایش استرس در بدن و آشفتگی در افکار است. افرادی که احساساتشان سرکوب شده است، حتی در هنگام تماشای یک فیلم غمانگیز نیز حاضر نیستند گریه کنند، زیرا نمیخواهند مثبتگرایی خود را به خطر بیندازند و تظاهر میکنند که هیچ چیز آنها را ناراحت نمیکند. این عامل همانطور که گفته شد، برای مثبتگرایی سمی آسیبرسان است. بسیار مهم است که در ابتدا بپذیریم که اکنون چه احساسی داریم و آن را سرپوش ننهیم. زمانی که احساسات منفی را قبول کنیم، به راحتی میتوانیم از آنها عبور کنیم و سرکوب کردن احساسات هرگز کار درستی نیست.
انزوا:
انکار حقیقت باعث میشود که از دنیای واقعی دور شویم. شاید بسیاری از افراد از کنار ما عبور کنند و این موضوع باعث احساس شکستگی در ما میشود. پس سعی کنید در ابتدا مشکلات خود را قبول کنید، حقایق روابط را بپذیرید تا در تنهایی و انزوا گرفتار نشوید. به واقعیتهای یک رابطه فکر کنید و سعی کنید به صراحت احساسات خود را بیان کنید و بیش از حد خودتان را بهتر از آنچه هستید نشان ندهید.
راهحل: چگونه از مثبتگرایی سمی دوری کنیم؟
اگر در خودتان این نوع رفتار را تشخیص دادید، راهحلهایی وجود دارد که به شما در دستیابی به یک زندگی سالمتر و حمایتی کمک میکنند. در ادامه این بخش از مقاله، به برخی از ایدههای مرتبط خواهیم پرداخت:
- مدیریت احساسات منفی، اما از آنها غافل نشوید:
احساسات منفی میتوانند منجر به افزایش استرس شوند، اما در عین حال اطلاعات مهمی را نیز در اختیارتان قرار میدهند که ممکن است بهبود زندگیتان را به همراه داشته باشند. بنابراین، سعی کنید این احساسات را مدیریت کنید، اما از آنها عبور نکنید و آنها را پنهان نکنید.
- درباره احساساتتان واقعبین باشید:
زمانی که با یک شرایط استرسزا مواجه میشوید، طبیعی است که ترس و نگرانی شما را فراگیر کند. از خودتان انتظارات بیش از حد نداشته باشید و به جای آن، به مراقبت از خودتان و ارتقای شرایط و زندگی خود تمرکز کنید.
- احساسات مختلف را به عنوان چیز طبیعی بپذیرید:
اگر با یک چالش مواجه شدهاید، احتمالاً احساساتی نظیر نگرانی، ناراحتی، استرس و هیجان را تجربه میکنید. این احساسات به صورت همزمان و زنجیرهای در کنار هم قرار میگیرند و نمیتوانید تنها با یک کلمه آنها را توصیف کنید.
- به توصیههای اطرافیانتان گوش کنید و از حمایت آنها قدردانی کنید:
زمانی که با احساسات سختی روبرو میشوید، مراقب باشید که اطرافیان به شما تحمیل مثبتگرایی سمی نکنند. اما در عین حال، توصیهها و نصایح آنها را بپذیرید، زیرا احتمالاً قدرت تصمیمگیری خودتان در این شرایط کاهش مییابد و باید از کمک آنها استفاده کنید.