فاطمه سادات زاهدی ، کارشناس ارشد مشاوره ، پایگاه خبری دانا ، گروه سلامت و سبک زندگی؛اعتکاف به‌عنوان یک سنت دینی در اسلام، نقش بسیار مهمی در تربیت فردی و اجتماعی افراد، به‌ویژه نسل جوان، ایفا می‌کند. این مراسم مذهبی که شامل عبادت و تمرکز بر ارتباط با خداوند در مکان‌های مقدس است، به‌طور خاص برای نسل جدید که در معرض فشارهای اجتماعی و فرهنگی متنوعی قرار دارند، فواید زیادی دارد.
اولین اثر تربیتی اعتکاف، تقویت ارتباط معنوی با خداوند است. در دنیای پرمشغله امروز، نسل جدید بیشتر به مسائل دنیوی و مادی توجه دارد و کمتر به رشد معنوی و تقویت ارتباط با خداوند اهمیت می‌دهد.
اعتکاف فرصتی بی‌نظیر برای جوانان فراهم می‌آورد تا به دور از هیاهوی دنیای بیرون، به تفکر، عبادت و یادآوری خداوند پرداخته و از این طریق روح و جان خود را پالایش کنند.
اثر دیگری که اعتکاف بر نسل جدید دارد، تقویت اخلاق و ارزش‌های دینی است. در دوره‌ای که بسیاری از ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی دستخوش تغییرات قرار گرفته‌اند، اعتکاف می‌تواند بستری مناسب برای بازگشت به اصول اخلاقی و دینی فراهم آورد. با توجه به اینکه در این ایام فرد در محیطی معنوی و اجتماعی حضور دارد، می‌تواند از آموزه‌های دینی همچون صداقت، مهربانی، شکرگزاری، صبر و تحمل استفاده کند و این صفات را در رفتار روزمره خود نهادینه کند.
علاوه بر این، اعتکاف فرصتی است برای خودسازی و خودشناسی. نسل جدید در دوران بلوغ و نوجوانی، در مرحله‌ای از زندگی است که هویت خود را جستجو می‌کند و به دنبال پاسخ به سوالات existential است. اعتکاف به جوانان کمک می‌کند تا در فضایی آرام و بی‌وقفه، به خودشناسی پرداخته و درک بهتری از معنای زندگی، اهداف بلندمدت و مسیر درست در زندگی پیدا کنند.
یکی دیگر از آثار تربیتی اعتکاف، تقویت احساس مسئولیت و اجتماعی است. اعتکاف معمولاً در مساجد و مکان‌های عمومی انجام می‌شود که در آن افراد از گروه‌های مختلف اجتماعی حضور دارند. این محیط اجتماعی می‌تواند به جوانان یاد بدهد که چگونه در کنار دیگران زندگی کنند، با همدیگر تعامل داشته باشند و در عین حفظ هویت فردی، به اجتماع نیز خدمت کنند. در این فرایند، احترام به دیگران و همدلی به‌طور طبیعی تقویت می‌شود.
در نهایت، اعتکاف به نسل جدید می‌آموزد که چگونه از فرصتی برای تقویت ارتباط با خداوند و رشد معنوی خود بهره‌برداری کنند. در دنیای پرمشغله امروز، اعتکاف به‌عنوان یک وقفه معنوی به جوانان کمک می‌کند تا در کنار انجام تکالیف دینی، به خودشناسی، آرامش درونی و رشد اخلاقی برسند و با نگرش‌های تازه و عمیق‌تر به زندگی ادامه دهند.
در ایام پر فضیلت اعتکاف، مسجد الزهرا (سلام‌الله‌علیها) آتی ساز تهران شاهد حضور جمعی از معتکفین با رده سنی مختلف، از نوجوانان ۱۰ ساله تا افراد بالغ ۵۰ ساله بود. این مراسم معنوی که به مدت سه روز در فضای پر از آرامش مسجد برگزار شد، فرصتی بود تا افراد از هر گروه سنی، از مشغله‌های دنیوی فاصله گرفته و در فضایی صمیمی و معنوی به عبادت و خودسازی بپردازند .
نوجوانان و جوانان ۱۰ تا ۲۵ ساله، بخش قابل توجهی از معتکفین این دوره را تشکیل دادند. حضور این گروه سنی در اعتکاف، نشان از تمایل آنان به ارتباط عمیق‌تر با خداوند و جستجوی آرامش معنوی در میان مشکلات روزمره زندگی است. در این ایام، برنامه‌های ویژه‌ای مانند جلسات تفسیر قرآن، سخنرانی هایی برای این گروه سنی برگزار شد که به تقویت ایمان و آگاهی دینی آنان کمک بسیاری کرد.
افراد ۳۰ تا ۵۰ ساله، که در مراحل مختلف زندگی خود از نظر شغلی، خانوادگی و اجتماعی درگیر چالش‌های فراوانی هستند، در این ایام برای تجدید روحیه و بازنگری در مسیر زندگی خود حضور داشتند. این افراد به‌ویژه از فضای معنوی اعتکاف بهره‌برداری کرده و در جلسات دعا و نماز جماعت به عبادت و دعا پرداخته و در کنار سایر معتکفین از تجربیات روحی و معنوی یکدیگر بهره می‌بردند.
مسجد الزهرا (س) با فراهم آوردن محیطی صمیمی و پر از آرامش، محل مناسبی برای تجمع این گروه‌های سنی مختلف بود. برنامه‌های متنوعی مانند تلاوت قرآن، نماز شب، سخنرانی‌های دینی و دعاهای جمعی در این مراسم گنجانده شده بود که بر روحیه و معنویت معتکفین افزوده بود. در کنار این برنامه‌های مذهبی، فضاهایی برای تأمل فردی، مطالعه کتاب‌های دینی برای افراد با رده‌های سنی مختلف فراهم شده بود.
اعتکاف در مسجد الزهرا نه‌تنها به تقویت ارتباط فردی معتکفین با خداوند کمک کرد، بلکه باعث تقویت روحیه همبستگی و انسجام اجتماعی در میان اعضای مختلف جامعه شد. حضور افراد با رده‌های سنی مختلف در کنار یکدیگر، فضایی از همکاری و همدلی را ایجاد کرد که همگان به‌ویژه نسل جوان از آن بهره‌برداری کردند.
