رئیس اداره بیماری‌های زئونوز (بیماری‌های منتقله از حیوان به انسان) وزارت بهداشت با اشاره به فعالیت کنه‌ها در فصل گرما و همچنین در پیش بودن عید قربان، درباره بیماری تب کریمه‌کنگو و چگونگی پیشگیری از ابتلا به این بیماری توضیح داد.
به گزارش پایگاه خبری دانا دکتر محمد زینلی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه «تب خون‌ریزی دهنده کنگو» یکی از بیماری‌های ویروسی خطرناک است، اظهار کرد: کنه که نوعی حشره است، ناقل اصلی ویروس کریمه‌کنگو است. کنه «هیالوما» در ایران نسبت به سایر کنه‌ها بیشتر است. کنه در تمام مراحل زندگی خود می‌تواند ویروس را به انسان منتقل کند. به عبارت دیگر باید گفت که کنه از هنگامی که به صورت تخم است و چه در زمان لارو و هنگامی که به یک کنه بالغ تبدیل می‌شود، توانایی انتقال ویروس به انسان را دارد. به طور کلی، کنه می‌تواند حیوانات و انسان‌ها را به ویروس مبتلا کند.
راه‌های انتقال تب کریمه‌کنگو
وی درباره روش‌های انتقال ویروس به انسان توضیح داد: کنه با گزش می‌تواند انسان‌ها را به بیماری مبتلا کند که شکل انتقال مستقیم قلمداد می‌شود. همچنین اگر انسان‌ها در مواجهه ترشحات و به ویژه خون حیوان مبتلا به ویروس به ویژه احشامی که ذبح می‌شوند، قرار گیرند به بیماری مبتلا می‌شوند. حیواناتی که به تب کریمه‌کنگو مبتلا می‌شوند، هیچ علائمی ندارند. اگرچه حیوانات علائمی ندارند اما ممکن است به بیماری کریمه‌کنگو مبتلا باشند و می‌توانند ویروس را به انسان منتقل کنند.
رئیس اداره بیماری‌های زئونوز وزارت بهداشت درباره دیگر روش انتقال انسانی تب کریمه‌کنگو گفت: انتقال انسان به انسان، شکل دیگر انتقال این بیماری است. افرادی که به شکل حاد بیماری تب کریمه‌کنگو مبتلا می‌شوند از طریق خون و ترشحات خود می‌توانند بیماری را به دیگران منتقل کنند و این در حالی است افرادی که خدمات بالینی را در مراکز درمانی به بیماران مبتلا به تب کریمه‌کنگو ارائه می‌دهند در مواجهه با خون و ترشحات آنها هستند و ممکن است به این بیماری مبتلا شوند. متاسفانه، انتقال انسان به انسان طی سال‌های گذشته در کشور گزارش شده است.
زینلی درباره علائم بیماری تب خون‌ریزی‌دهنده کریمه‌کنگو اظهار کرد: تب، درد عضلات، سردرد و علائم گوارشی مانند تهوع و استفراغ جزو علائم این بیماری محسوب می‌شود. همچنین این بیماری در مراحل حاد می‌تواند با خونریزی‌های شدید از لثه، پوست یا دستگاه گوارش همراه باشد.
تعداد مبتلایان به تب کریمه کنگو در کشور
میزان مرگ‌ومیر ناشی از این بیماری
وی درباره میزان کشندگی بیماری تب کریمه‌کنگو گفت: اگر مبتلایان به این بیماری شناسایی و درمان نشوند، می‌تواند منجر به فوت ۳۰ تا ۵۰ درصدی مبتلایان شود. موارد سالانه ابتلای قطعی به تب کریمه‌کنگو در کشور حدود ۷۰ تا ۸۰ نفر است و میزان مرگ‌ومیر ناشی از این بیماری در کشور کمتر از ۱۰ درصد گزارش شده و حدود ۷ تا ۸ درصد است. اگرچه میزان مرگ‌ومیر ناشی از تب کریمه‌کنگو حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد در سطح جهان گزارش شده اما میزان مرگ‌ومیر ناشی از این بیماری در کشور حدود ۸ درصد است.
وضعیت ابتلا در استان‌های مختلف
زینلی با بیان اینکه تب کریمه‌کنگو یک بیماری «بومی» محسوب می‌شود، گفت: دانشگاه‌های علوم‌پزشکی کشور، ابتلا به این بیماری را در استان‌های مختلف گزارش داده‌اند. پیشگیری از ابتلا به تب کریمه‌کنگو برای وزارت بهداشت حائز اهمیت است. به منظور پیشگیری از بیماری تب کریمه‌کنگو می‌بایست راه انتقال و پیشگیری از این بیماری را به ویژه برای گروه‌هایی که در معرض خطر قرار دارند مانند دامداران، کارگران کشتارگاه‌ها، سلاخ‌ها و قصاب‌ها و افرادی که در ارتباط مستقیم با دام‌ها هستند در کانون توجه قرار دهیم. زنان خانه‌داری که در مواجهه با گوشت یک حیوان که به صورت سنتی و خارج از نظارت سازمان دامپزشکی ذبح شده، هستند، نیز می‌توانند به بیماری تب کریمه‌کنگو مبتلا شوند. تماس گوشت و خون‌آبه حیوان آلوده به ویروس تب کریمه‌کنگو با زخم، پوست خراش‌خورده، چشم و بینی به افراد منتقل شود.
رعایت نکات بهداشتی برای پیشگیری از بیماری
رئیس اداره بیماری‌های زئونوز وزارت بهداشت با بیان اینکه در آستانه عید قربان قرار داریم، گفت: افرادی که برای قربانی‌کردن در عید قربان نذر کرده‌اند، می‌بایست نکات را رعایت کنند. ذبح حیوان نباید در منزل انجام شود، بلکه می‌بایست در مکان‌های مدنظر سازمان دامپزشکی صورت گیرد. افراد می‌توانند با مراجعه به محل‌های تعیین شده سازمان دامپزشکی نسبت به تهیه و ذبح دام اقدام کنند تا تماسی با خون حیوان ذبح شده نداشته باشند. همچنین قصابان می‌بایست به وسایل حفاظتی مانند ماسک، دستکش و چکمه مجهز باشند؛ تجهیز قصابان به وسایل پیشگیری برای وزارت بهداشت حائز اهمیت است.
وی ادامه داد: همچنین گوشت حیوان ذبح شده می‌بایست بلافاصله در یخچال نگهداری شود؛ چرا که فرایند "Rigor Mortis" به ۲۴ ساعت زمان نیاز دارد. طی این فرایند، PH اسیدی سبب از بین‌رفتن ویروس احتمالی موجود در گوشت می‌شود.
فعالیت کنه‌ها در فصل گرم سال
مواجهه با کنه را گزارش دهید
زینلی گفت: از روستاییان و دامداران می‌خواهم در صورتی که با کنه روی بدن حیوانات مواجه شدند از دست‌زدن به کنه خودداری کنند و با همکاری سازمان دامپزشکی نسبت به سم‌پاشی دام و محل نگهداری حیوانات اقدام کنند. بازهم تاکید می‌کنم که عامل انتقال بیماری تب کریمه‌کنگو در کشور بومی شده و می‌تواند بیماری را به انسان منتقل کند. کنه‌ها در فصل گرم سال فعالیت می‌کنند و شرایط محیط برای فعالیت آنها مناسب است. فعالیت کنه در اردیبهشت، خرداد، تیر و مرداد ماه به اوج خود می‌رسد. به طور معمول، ماه‌های خرداد، تیر و مرداد بیشترین موارد ابتلا را به خود اختصاص داده‌اند.
وی توضیح داد: وزارت بهداشت نسبت به آموزش پزشکان درباره بیماری تب کریمه‌کنگو اقدام کرده است. پزشکان در صورت مواجهه با افراد مشکوک مبتلا به تب کریمه‌کنگو، آنها را به مراکز درمانی ارجاع می‌دهند. داروهای این بیماری در بیمارستان‌ها به صورت رایگان در اختیار بیماران قرار می‌گیرد.
