به گزارش گروه سبک زندگی خبرگزاری دانا
(داناخبر) و به نقل از روزنامه شرق، امروزه تصور زندگی بدون برق بسیار مشکل است
اما «مسعود حجت» قائم‌مقام اسبق شرکت توانیر و یکی از متخصصان برقی کشور در این باره برخی نکات را می گوید که حتی تصورش ترسناک است
به نظر شما مهم‌ترین مشکل کنونی وزارت نیرو چیست؟
در حال حاضر تولید برق کیلووات ساعتی 47 تومان بدون
سوخت هزینه خواهد داشت. همچنین انتقال هر کیلووات ساعت برق 9 تومان و توزیع آن 13 تومان
هزینه دارد؛ بنابراین به‌طور کلی بدون درنظرگرفتن قیمت سوخت، هر کیلووات ساعت برق
69 تومان هزینه خواهد داشت.
اگر هزینه سوخت را هم با توجه به نرخ یارانه‌ای که وجود دارد 36 تومان در نظر بگیریم با اضافه‌شدن این هزینه به مبلغ 69 تومان، هزینه تمام‌شده هر کیلووات ساعت برق، 105 تومان خواهد بود درحالی‌که اکنون وزارت نیرو تنها 22 تومان به ازای هر کیلووات ساعت برق دریافت می‌کند و مابقی آن سهم هدفمندی یارانه‌ها خواهد بود. بنابراین بنده واقعا نمی‌دانم که با این میزان دریافتی چگونه می‌توان صنعت برق را اداره کرد.
آیا راهی وجود دارد که هم مشکلات را برطرف کرد و هم قیمت برق را افزایش نداد؟
اگر قرار است که برق ارزان به‌دست مردم برسد، پس
یارانه آن هم باید پرداخت شود. یا این هزینه باید از مردم اخذ شود تا مردم قدر آن را
بدانند و در مصرف برق صرفه‌جویی کنند یا دولت این مبلغ را در قالب پرداخت یارانه تامین
کند.
پیشنهاد شما برای حل بحران فعلی صنعت برق کشور چیست؟
باید یا به برق یارانه بدهند یا برق با نرخ واقعی
به دست مصرف‌کننده برسد. همچنین باید هرچه پول از برق به‌دست می‌آید، صرف خود برق شود
و علاوه بر آن به برق، کمک هم شود.
این صنعت جزو صنایع زمان‌بر است؛ به این معنی که
اگر الان درخصوص آن اقدام شود ممکن است در حدود چهار یا پنج سال بعد به نتیجه برسد.
درست است که سال آینده بحران خاموشی در تابستان جدی است؟
درواقع؛ نگرانی اصلی برای سال 1394 است. باید بررسی
کنیم برای سال 1394 ما چه نیروگاه‌های جدیدی داریم؟ اگر صنایع کشور در اثر این تحولات
سیاسی و بین‌المللی مجددا به تولیدات حداکثری برسند، مصرف برق بالا خواهد رفت و اگر
مصرف برق بالا برود قرار است چه‌کار کنیم؟
در ایران هم هر کالایی که گران شود حتما مردم در
مصرف آن مراعات می‌کنند ولی وقتی ارزان باشد دیگر رعایت نمی‌کنند. برق هم کالایی است
که تولید آن واقعا گران است؛ در نتیجه قیمت واقعی آن گران خواهد بود.
محاسبه دیگری که به‌راحتی قابل انجام است اثر برق
در قیمت تمام‌شده بسیاری از کالاهاست. فردی که خودرو را خریداری می‌کند، زیاد متوجه
این تفاوت قیمت نخواهد شد ولی در عوض صنعت برق زمین نخواهد خورد.
شاید نگرانی دولت از واکنش منفی جامعه نسبت به افزایش قیمت آب و برق باشد.
بنده قبول دارم که ممکن است این مساله در جامعه
تنش ایجاد کند. برق نباید یک‌باره گران شود؛ چراکه با واکنش جامعه همراه خواهد بود.
اما در
مرحله اول مسوولان باید به این نقطه برسند که نباید پولی را از برق بردارند و خرج قسمت‌های
دیگر کنند. وقتی برق به مشترکین فروخته شد تمام هزینه دریافتی را در صنعت برق هزینه
کنند و به بهانه یارانه و مسایل دیگر از برق چیزی برندارند.
دومین مساله این است که به‌تدریج، قیمت واقعی برق
را برای هر کیلووات‌ساعت دربیاورند و این قیمت را به‌گونه‌ای به سمت حذف یارانه‌ها
سوق دهند یا اگر به‌دلایلی برای بعضی از مصارف خاص مانند کشاورزی، مدارس و مساجد قصد
چنین کاری را ندارند، یارانه برق را مشخص و پرداخت کنند.
در گذشته قرار بود که برخی از اصناف لوکس قیمت برق
بیشتری پرداخت کنند و از پولی که از این طریق به‌دست می‌آید، یارانه برق مثلا مدارس
را پوشش دهند ولی الان اینگونه نیست.
آیا ورود بخش خصوصی باعث نمی‌شود جامعه راحت‌تر افزایش قیمت‌ها را بپذیرد تا اینکه احساس شود دولت قصد گران‌کردن برق را دارد؟
بنده حرف شما را کاملا قبول دارم. یکی از مشکلاتی
که در برق وجود دارد این است که از جلو همه خانه‌ها یک سیم رد شده و خصوصی‌سازی در
برق پیچیدگی خاصی دارد. درخصوص نیروگاه‌ها باید گفت؛ شبکه هم‌اکنون به مناقصه می‌رود
و اگر یارانه برداشته شود بنده پیش‌بینی می‌کنم که در آینده نزدیک کلا نیروگاه‌های
رقابتی روی مدار بیاید.
اکنون به دلیل تفاوت قیمت سوخت شاید صددرصد نباشد
ولی در آینده نزدیک قطعا نیروگاه‌ها مانند همه نقاط دنیا با رقابت در کیفیت و قیمت
به فعالیت خود ادامه خواهند داد.
اما درمورد انتقال، خصوصی‌سازی عملی نیست. در این
بخش هم می‌توان واگذاری داشت ولی به‌صورت out source یا برون‌سپاری
که قطعا دولت باید بر آن نظارت داشته باشد.
در کشورهای دیگر هم دولت بر اینگونه امور نظارت دارد ولی چون موضوع مصالح عمومی مطرح است خصوصی‌سازی‌شدنی نیست و یکسری جنبه‌های انحصاری در موضوع انتقال برق مطرح است.
اگر وضعیت به همین منوال پیش برود، پیش‌بینی شما از سال 93 و از آن مهم‌تر تابستان 94 چیست؟
در تابستان 93 تا حدودی خاموشی پراکنده خواهیم داشت، ولی در تابستان 94 خاموشی سنگینی خواهیم داشت.
منظورتان از خاموشی سنگین چیست؟
خاموشی پراکنده به این شکل است که وقتی نیروگاهی از مدار خارج شود، خاموشی ایجاد خواهد شد. اما خاموشی سنگین به این معنی است که در تابستان به محض گرم‌شدن هوا، باید برق جیره‌بندی شود.
در حال حاضر می‌بینیم که در کشوری مانند ژاپن وقتی برق یک منطقه قطع می‌شود یکی از مسوولان ارشد وزارتخانه در جمع مردم حاضر شده و عذرخواهی می‌کند؛ این نشان‌دهنده توجهی است که مسوولان به نگاه مردم جامعه خود دارند. اما روالی که در کشورهای دیگر و توجهشان به برق می‌بینیم واقعا در کشور ما دیده نمی‌شود.
آن زمان که خاموشی شمال شبکه در
چهاردهم فروردین 1379 و همزمان با جنگ آمریکا در عراق رخ داده بود با دردسر و در ایام
تعطیل خودم را به این منطقه رساندم. آقای حیدری از شبکه دو سیما با بنده تماس گرفتند
و من مستقیم از مردم عذرخواهی کردم.
اما خاموشی‌های پیش‌رو از جنس آن خاموشی‌ها نیست
بلکه دلیل اصلی آن قیمت بسیار ناچیز برق است و با 22 تومان نمی‌توان این تضمین را داد
که خاموشی وجود نداشته باشد.
اکنون درخواست اصلی من همان‌طور که بارها در این
مصاحبه تاکید کردم از مسوولان اقتصادی کشور است؛ خرج و دخل صنعت برق را بسنجند و برای
تابستان آینده و تابستان 94، فکر اساسی بکنند و از متولیان وزارت نیرو هم می‌خواهم
که در فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی کمی جدی‌تر شوند تا بتوان برق را به قیمت واقعی نزدیک
کرد.
