یادداشت
مجموعه مشکلاتی که یک فرد به دنبال خوردن غذا پیدا می‌کند، سوهاضمه نامیده می شود که معمولا اطلاع درستی درباره چرایی و درمان آن وجود ندارد.
گروه سلامت خبرگزاری دانا (داناخبر) - دکتر رضا کریمی*: سوهاضمه بیماری بسیار شایع و آزاردهنده‌ای است که تعداد زیادی از افراد جامعه را مبتلا ساخته و گرچه بیماری بدخیمی نیست، ولی شناخت ماهیت آن و راه‌های درمان برای عموم بسیار مهم است. تعریف این بیماری که اصطلاح پزشکی آن دیس‌پپسی است، این است: مجموعه مشکلاتی که یک فرد به دنبال خوردن غذا پیدا می‌کند. این مشکلات شامل درد شکم، احساس پری زیاد، احساس نفخ و زیادی گاز در شکم می‌شود.
واضح است که هر فردی وقتی پرخوری می‌کند، این علایم را پیدا می‌کند و در این حالت به آن بیماری سو هاضمه اطلاق نمی‌شود.
به این ترتیب مواردی که با خوردن یک غذای عادی فرد علایم پیدا می‌کند، باید مورد بررسی و درمان قرار داد.
علت‌های اصلی این بیماری شامل زخم معده و اثنی‌عشر، فلج معده و کولیت عصبی هستند که در ادامه توضیح داده می‌شود.
زخم معده که بیماری شناخته شده تمام جوامع است، به دلیل اثر تخریبی اسید معده روی لایه داخلی معده و اثنی‌عشر ایجاد می‌شود.
مهم‌ترین علامت این بیماری دردهای شکمی به دنبال غذا یا ساعاتی بعد از غذاست؛ زخم‌های دوازده که شایع‌تر است، معمولا دردهایشان دو ساعت بعد غذا شروع می‌شود و گاهی با غذا خوردن تسکین پیدا می‌کند.
عارضه مهم این بیماری خونریزی معده است. در آلودگی معده به میکروب هلیکوباکتر علت اصلی این بیماری است و درمان اصلی از بین بردن این میکروب است.
در کنار این درمان با انواع داروهای خنثی‌کننده اسید معده نیز در کنترل بیماری اهمیت دارند.
روده تحریک‌پذیر که به آن کولیت عصبی نیز گفته می‌شود یکی دیگر از بیماری‌های شایع است. در این بیماری روده‌ها از نظر ساختمانی مشکلی ندارد.
علامت اصلی این بیماری درد شکم، بخصوص قسمت زیر ناف است که به‌طور متناوب (مثلا سه روز در طول یک ماه) ایجاد می‌شود و همزمان علایم زیر نیز وجود دارند:
1 ـ درد معمولا با اجابت مزاج بهتر می‌شود.
2 ـ شروع دردها با تغییر اجابت مزاج (اسهال یا یبوست) همراه است.
3 ـ قوام مدفوع معمولا متغیر است.
در این بیماری غذا مدت خیلی طولانی در معده باقی می‌ماند و فرد دچار احساس سیری و پری معده می‌کند.
این احساس ناخوشایند را همه ما در زمان بیماری‌های ویروسی سخت تجربه کرده‌ایم که در بسیاری اوقات همراه با تهوع و استفراغ بوده است.
فلج معده چه موقتی و به دنبال بیماری‌های ویروسی شایع یا داروها رخ دهد و چه این که به دنبال بیماری مزمن و دائمی مثل دیابت بروز پیدا کند باید درمان شود.
خوردن غذاهایی با حجم کم، خوردن غذاهای آبکی و نرم و پرهیز از خوردن غذاهای چرب که مدت بیشتری در معده باقی می‌مانند باعث بهبودی نسبی می‌شود.
همچنین بهتر است از خوردن غذاهای دیرهضم و سنگین مثل آنها که دارای حبوبات هستند، پرهیز کرد.
تحرک بدنی و پرهیز از نشستن و بویژه دراز کشیدن یا خوابیدن بعد از غذا باعث بهتر شدن این عارضه می‌شود.
*فوق تخصص بیماری غدد
