به گزارش گروه سلامت خبرگزاری دانا (داناخبر)، در این مطلب با روش های تسکین علایم تبخال و چگونگی جلوگیری از بروز آن بیشتر آشنا می شویم:
چگونگی ایجاد تبخال
این قبیل زخم های سرد، با سرماخوردگی بروز نمی کنند بلکه عامل اصلی این ضایعه تاول دار ویروسی به نام «هرپس» است که از طریق تماس با پوست آلوده، به بدن منتقل می شود و اگر ویروس وارد بدن شود تا پایان عمر همراه شخص خواهد ماند و در هنگام ضعف دفاعی بدن بروز می کند. ویروس هرپس در دو نوع 1 و 2 وجود دارد و معمولا تبخال هایی که در اطراف لب ایجاد می شوند، از نوع 1 این ویروس هستند. باید گفت که تبخال، نشان دهنده عفونت هرپسی جدید نیست بلکه فعالیت دوباره ویروسی است که از پیش در بدن وجود داشته و مجدد بروز پیدا کرده است.
چه کسانی به تبخال مبتلا می شوند
زمانی که یک بار به تبخال مبتلا می شوید، ویروس در سلول های عصبی پوست شما نهفته باقی می ماند و ممکن است که دوباره به صورت عفونتی فعال در همان محل اول یا نزدیک به آن ظاهر شود. معمولا تبخال در صورت تماس (روبوسی) با فردی که دارای ضایعه فعال است و یا استفاده مشترک از ظروف غذا، تیغ و حوله فرد آلوده می تواند سرایت کند.
استرس می تواند موجب برانگیخته شدن تبخال شود
ویروس تبخال معمولا به صورت مخفی و غیر فعال در اعصاب به سر می برد. موارد بسیاری وجود دارند که می توانند باعث تحریک و سر بر آوردن این ویروس نهفته شوند که از همه شایع تر عبارتند از نورآفتاب، تب، استرس و عادت ماهیانه.
آفت دهان با تبخال تفاوت دارد
تب خال معمولا در لب ها و یا اطراف دهان رخ می دهد در حالی که آفت تنها در داخل دهان مشاهده می شود. آفت به دلیل ویروس تب خال نبوده و مسری هم نیست و علت بروز آن هنوز نامعلوم است. معمولا پیش از بروز تب خال علایم هشداردهنده به صورت قرمزی و تحریک پوست مشاهده می شود. سپس تاول های کوچک رخ داده که این تاول ها در ابتدا پاره می شوند و پس از برفک زدن، در نهایت خوب می شوند.
چه زمانی تبخال مسری است؟
تب خال به دلیل تکثیر ویروس در داخل سلول های آلوده و در نتیجه آسیب رسیدن به پوست رخ می دهد. از زمانی که پوست قرمز و خارش دار می شود، ویروس در محل وجود داشته و قادر به پخش شدن است. در فاصله زمانی که تاول رخ می دهد و بلافاصله پس از پاره شدن آن، حداکثر مسری بودن بیماری وجود دارد. مسری بودن تب خال تا زمانی که پوست کاملا خوب شده و ظاهر طبیعی پیدا کند، ادامه دارد. البته برخی افراد ناقل ویروس هستنند و آن را همیشه در بزاق خود حمل می کنند و هیچ وقت هم ضایعات تب خال در آنها مشاهده نشده است.
کاهش درد و سوزش تب خال
حمله اولیه تب خال تا دو هفته طول می کشد ولی حملات بعدی معمولا حدود یک هفته به طول می انجامند. کمپرس سرد یا گرم می تواند مفید باشد. اگر چه درمان قطعی برای تب خال وجود ندارد ولی کرم و ژل هایی برای رفع درد و سوزش تب خال موجود هستند که موثر هستند.
استفاده از کرم های ضدویروس
استفاده از کرم های آنتی ویرال در هنگام شروع علایم تبخال می تواند موجب بهبودی هر چه سریع تر تب خال شوند.این کرم ها عبارتند از کرم آسیکلوپر (زویراکس) و کرم پن سیکلویر (دناویر). این کرم ها فقط باید با نسخه پزشک مصرف شوند.
انواع تب خال
تب خال می تواند در قسمت های دیگر صورت غیر از لب مانند چانه، گونه ها و بینی نیز رخ دهد. هر چند وقوع این مطلب شایع نیست. در اکثریت موارد ضایعات تب خال همیشه در یک مکان رخ می دهد.
تب خال چشم
ویروس تب خال می تواند در انگشتان دست و پا و چشم ها نیز مشاهده شود. تب خال چشمی به دلیل ورود ویروس تب خال به قرنیه رخ داده و یکی از شایع ترین علل کوری به دلیل عفونت است. درمان سریع تب خال چشمی می تواند جلوی آسیب چشم و بروز کوری را بگیرد. تب خال انگشتان دست و پا دردناک بوده و وقوع آن در کودکان به دلیل مکیدن انگشت در هنگام بروز ضایع تب خال در دهان است.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
زمانی که ضایعات تب خال بسیار شدید بوده و یا مکررا دچار تب خال می شوید باید به پزشک مراجعه کنید.
چگونگی جلوگیری از بروز تب خال
جلوگیری از بروز تب خال به صورت کامل غیر ممکن است ولی شناخت و پیشگیری عوامل برانگیزنده تب خال مفید است. اما با پرهیز از آفتاب و استفاده از فرآورده های ضدآفتاب، کنترل استرس، تقویت سیستم ایمنی با خواب، استراحت کافی و ورزش روزانه می توان از ایجاد تب خال جلوگیری کرد.