طلاق ازمهم‌ترین پدیده‌های حیات انسانی به شمار می‌آید که نه تنها تعادل روانی دو انسان، بلکه تعادل روانی فرزندان، بستگان و دوستان را نیز به هم می‌ریزد در این میان یکی از قربانیان اصلی پیامدهای ناشی از طلاقِ والدین، فرزندان هستند.
به گزارش خبرگزاری دانا،طلاق در سال‌های اخیر به افزایش تعداد فرزندان طلاق انجامیده است. فرزندانی که مسائل و مشکلاتشان از دید بسیاری پنهان مانده است. جدایی والدین بی‌شک برای اکثر فرزندان، اتفاقی سخت و سهمگین به شمار می‌آید. تحقیقات صورت گرفته در این مورد نشان می‌دهد که فرزندان در طول زندگی خود با آسیب‌های روانی و اجتماعی فراوانی مواجهند.
وضعیت مغشوش خانواده، ستیز و اختلاف بین پدر و مادر و رفتار خشونت‌آمیز والدین، از علل مهمی است که جوانان را دچار نگرانی و ناامنی می کند و آنان را در خود فرو می‌برد و به کناره‌گیری از دیگران به‌ویژه پدر و مادر می‌کشاند.
ایرنا در گفت و گویی با دکتر اعظم موحدی ، روانشناس و مدرس دانشگاه ، به مسئله طلاق از منظر دیگری پرداخته و به سؤالاتی با این رویکرد که به منظور افزایش آگاهی فرزندان در جهت کاهش اختلافات والدین چه راهکارهایی وجوددارد ؟ و فرزندان چگونه می توانند مانع طلاق والدین شوند؟ پاسخ داده است .
متن این پرسش و پاسخ به شرح زیر است :
س : برخی روانشناسان معتقدند فرزندان می توانند علت بروز پرخاشگری در روابط والدین را درک و باعث کاهش فضای پرتنش در روابط آنان و یا به عبارتی مانع طلاق والدین شوند . شما دراین خصوص چه نظری دارید ؟
- باورمن هم بر این است که فرزندان می توانند با به کارگیری برخی مهارت ها سبب کاهش فضای پرتنش در روابط والدین شوند ، این مهارت ها به این ترتیب است : فرزندان لزوما از شیوه نصیحت استفاده نکنند به ویژه زمانی که والدین از نظر ذهنی آشفته اند نصحیت نه تنها کارایی ندارد بلکه آنان را عصبی تر می کند و دیگرآن که در بسیاری از مشاجرات افراد «میل خود» را «حق خود» می دانند از این رو نباید خیلی راحت در برابر آنان حق را به دیگری داده شود .
همچنین ضروری است از شیوه های کاهش اصطکاک استفاده شود از پدر در خواست شود برای خرید به بیرون از منزل رود یا از فردی که والدین با او مشکل ندارند دعوت شود تا فضای آرام به خانه باز گردد ، در حقیقت هیچ فردی به اندازه فرزندان آگاه نیستند که چه زمان تنش ها شدید و یا کم می شود و لازم است فهرستی از این موقعیت ها تهیه و برای کاهش تنش به کار گرفته شود.
هر اختلافی علل ظاهری ، پنهانی ، معنوی و متافیزیکی می تواند داشته باشد لذا ضروری است در کشف علل دقت شود زیرا گاهی به دلایل خودخواهی، مداخله دیگران ، بی توجهی به حقوق یکدیگر و... فضای پرتنشی ایجاد می شود ، لازم به ذکر است که برای هر علتی درمان خاصی وجود دارد.
نکته ی مهم دیگرآن است که فرزندان هرگز به اختلافات والدین بی تفاوت نباشند زیرا بنابر دستور قرآن و ائمه آشتی دادن مؤمنان وظیفه دینی است. در حقیقت لازم است همه اعضای خانواده در حفظ آرامش و نشاط جمع تلاش کنند . البته بی تفاوت نبودن به معنی این نیست که بدون توجه به مهارت های روان شناختی برای آرام کردن شرایط با هیجان منفی به حل اختلافات پرداخته شود.
فرزندان باید به سلامت جسم و روان خود توجه بیشتری داشته باشند و از اضطراب و تشویش اجتناب ورزند تا بتوانند به والدین خود کمک کنند، بنابراین ورزش، تغذیه مناسب، تفریح، همنشینی با دوستان معنوی و همدل، دیدن فیلم های طنز و کمدی و.... می تواند سبب نشاط شود البته هر چه قدر والدین را در این برنامه های نشاط بخش همراه کنند فضای خانواده آرام تر خواهد شد .
حضور اعضای خانواده به خصوص والدین در مشاوره بسیار ضروری است اگر به هر دلیلی این نوع مشاوره را قبول نکردند از سوی فرزندان تشویق شوند به صورت انفرادی از مشاوره کتبی یا آنلاین یا از طریق تلفن با شماره های 096400 و09650کمک بگیرند ، همچنین می توان از اورژانس اجتماعی با شماره تلفن 123 برای حل بحران کمک گرفت .
**س : به منظور افزایش آگاهی فرزندان در جهت کاهش اختلافات والدین چه راهکارهایی را پیشنهاد می کنید ؟
- راهکار اول این است که فرزندان خودشان مستقیم دخالت کنند، در این روش فرزندان باید توجه داشته باشند که پدر و مادرشان در چه موقعیت سنی و فرهنگی اند که با برخورد صحیح بتوانند نتیجه درستی بگیرند؛ زیرا پدر و مادر هر قدر سنشان بالاتر می رود از انتقاد فرزندان خود زودتر رنجیده می شوند؛ لذا باید دقت لازم را بکار برد تا برخورد فرزند منجر به رنجش خاطر پدر یا مادر نشود.
راهکار دوم به جایگاه فرزند در نزد والدین مربوط می شود که مؤلفه ی بسیار مهمی است؛ یعنی فرزند باید موقعیت خود را هم در نظر بگیرد که اگر پا پیش گذارد و نصیحت کند، آیا از او می پذیرند یا اوضاع از آنچه که هست بدتر خواهد شد؟ به عنوان مثال اگر در خانه ای چهار فرزند وجود دارد، باید در نظر گرفت که کدام یک از فرزندان پیش پدر و مادر محبوبیت بیشتری دارد تا او اقدام کند و راهکارهای لازم را بیان کند؛ زیرا احتمال تأثیر گذاری او از فرزندان دیگر به مراتب بیشتر است ، همچنین در این راهکار تفاوتی بین دختر یا پسر نیست، حتی این که فرد تأثیرگذار کوچک تر از دیگرفرزندان باشد.
راهکار سوم آن است که از فردی که والدین از او حرف شنوی دارند درخواست شود که ریش سفیدی کند و مشکل را حل کند . ممکن است آن شخص از بستگان نزدیک مانند پدر بزرگ یا مادر بزرگ ، عمو یا دائی و یا از دوستان نزدیک پدر و مادر باشد، به هر حال فرزندان از فرد مورد نظر بخواهند که مداخله و مصلحت اندیشی کند.
راهکار چهارم مطالعه است ، در این روش اگر پدر و مادر اهل مطالعه هستند کتاب های تربیتی و دینی که آنان را تحت تأثیر قرار می دهد در اختیار آنان بگذارند، تا مطالعه کنند و یا خود فرزندان با مطالعه آن کتب می توانند راه و روش صحیح برخورد با والدین را در این گونه موارد پیدا کنند.
راهکار پنجم آن است که با ترغیب پدر و مادر به گوش دادن لوح های فشرده علوم تربیتی علما و یا کارشناسان این علم بتوانند مشکل خود را برطرف کنند و هم اینکه فرزندان می توانند با تهیۀ این لوح های فشرده گوش دادن به آن ها راه حل مناسب را برای حل مشکل بیابند .
کلام آخرآن است که فرزندان می توانند با مصلحت اندیشی و بررسی مشکل پدر و مادر با توجه به راهکارهای ارائه شده در نهایت ادب و احترام در اختلاف پدر و مادر مداخله نمایند و به اختلاف آنان پایان دهند.
وضعیت مغشوش خانواده، ستیز و اختلاف بین پدر و مادر و رفتار خشونت‌آمیز والدین، از علل مهمی است که جوانان را دچار نگرانی و ناامنی می کند و آنان را در خود فرو می‌برد و به کناره‌گیری از دیگران به‌ویژه پدر و مادر می‌کشاند.
ایرنا در گفت و گویی با دکتر اعظم موحدی ، روانشناس و مدرس دانشگاه ، به مسئله طلاق از منظر دیگری پرداخته و به سؤالاتی با این رویکرد که به منظور افزایش آگاهی فرزندان در جهت کاهش اختلافات والدین چه راهکارهایی وجوددارد ؟ و فرزندان چگونه می توانند مانع طلاق والدین شوند؟ پاسخ داده است .
متن این پرسش و پاسخ به شرح زیر است :
س : برخی روانشناسان معتقدند فرزندان می توانند علت بروز پرخاشگری در روابط والدین را درک و باعث کاهش فضای پرتنش در روابط آنان و یا به عبارتی مانع طلاق والدین شوند . شما دراین خصوص چه نظری دارید ؟
- باورمن هم بر این است که فرزندان می توانند با به کارگیری برخی مهارت ها سبب کاهش فضای پرتنش در روابط والدین شوند ، این مهارت ها به این ترتیب است : فرزندان لزوما از شیوه نصیحت استفاده نکنند به ویژه زمانی که والدین از نظر ذهنی آشفته اند نصحیت نه تنها کارایی ندارد بلکه آنان را عصبی تر می کند و دیگرآن که در بسیاری از مشاجرات افراد «میل خود» را «حق خود» می دانند از این رو نباید خیلی راحت در برابر آنان حق را به دیگری داده شود .
همچنین ضروری است از شیوه های کاهش اصطکاک استفاده شود از پدر در خواست شود برای خرید به بیرون از منزل رود یا از فردی که والدین با او مشکل ندارند دعوت شود تا فضای آرام به خانه باز گردد ، در حقیقت هیچ فردی به اندازه فرزندان آگاه نیستند که چه زمان تنش ها شدید و یا کم می شود و لازم است فهرستی از این موقعیت ها تهیه و برای کاهش تنش به کار گرفته شود.
هر اختلافی علل ظاهری ، پنهانی ، معنوی و متافیزیکی می تواند داشته باشد لذا ضروری است در کشف علل دقت شود زیرا گاهی به دلایل خودخواهی، مداخله دیگران ، بی توجهی به حقوق یکدیگر و... فضای پرتنشی ایجاد می شود ، لازم به ذکر است که برای هر علتی درمان خاصی وجود دارد.
نکته ی مهم دیگرآن است که فرزندان هرگز به اختلافات والدین بی تفاوت نباشند زیرا بنابر دستور قرآن و ائمه آشتی دادن مؤمنان وظیفه دینی است. در حقیقت لازم است همه اعضای خانواده در حفظ آرامش و نشاط جمع تلاش کنند . البته بی تفاوت نبودن به معنی این نیست که بدون توجه به مهارت های روان شناختی برای آرام کردن شرایط با هیجان منفی به حل اختلافات پرداخته شود.
فرزندان باید به سلامت جسم و روان خود توجه بیشتری داشته باشند و از اضطراب و تشویش اجتناب ورزند تا بتوانند به والدین خود کمک کنند، بنابراین ورزش، تغذیه مناسب، تفریح، همنشینی با دوستان معنوی و همدل، دیدن فیلم های طنز و کمدی و.... می تواند سبب نشاط شود البته هر چه قدر والدین را در این برنامه های نشاط بخش همراه کنند فضای خانواده آرام تر خواهد شد .
حضور اعضای خانواده به خصوص والدین در مشاوره بسیار ضروری است اگر به هر دلیلی این نوع مشاوره را قبول نکردند از سوی فرزندان تشویق شوند به صورت انفرادی از مشاوره کتبی یا آنلاین یا از طریق تلفن با شماره های 096400 و09650کمک بگیرند ، همچنین می توان از اورژانس اجتماعی با شماره تلفن 123 برای حل بحران کمک گرفت .
**س : به منظور افزایش آگاهی فرزندان در جهت کاهش اختلافات والدین چه راهکارهایی را پیشنهاد می کنید ؟
- راهکار اول این است که فرزندان خودشان مستقیم دخالت کنند، در این روش فرزندان باید توجه داشته باشند که پدر و مادرشان در چه موقعیت سنی و فرهنگی اند که با برخورد صحیح بتوانند نتیجه درستی بگیرند؛ زیرا پدر و مادر هر قدر سنشان بالاتر می رود از انتقاد فرزندان خود زودتر رنجیده می شوند؛ لذا باید دقت لازم را بکار برد تا برخورد فرزند منجر به رنجش خاطر پدر یا مادر نشود.
راهکار دوم به جایگاه فرزند در نزد والدین مربوط می شود که مؤلفه ی بسیار مهمی است؛ یعنی فرزند باید موقعیت خود را هم در نظر بگیرد که اگر پا پیش گذارد و نصیحت کند، آیا از او می پذیرند یا اوضاع از آنچه که هست بدتر خواهد شد؟ به عنوان مثال اگر در خانه ای چهار فرزند وجود دارد، باید در نظر گرفت که کدام یک از فرزندان پیش پدر و مادر محبوبیت بیشتری دارد تا او اقدام کند و راهکارهای لازم را بیان کند؛ زیرا احتمال تأثیر گذاری او از فرزندان دیگر به مراتب بیشتر است ، همچنین در این راهکار تفاوتی بین دختر یا پسر نیست، حتی این که فرد تأثیرگذار کوچک تر از دیگرفرزندان باشد.
راهکار سوم آن است که از فردی که والدین از او حرف شنوی دارند درخواست شود که ریش سفیدی کند و مشکل را حل کند . ممکن است آن شخص از بستگان نزدیک مانند پدر بزرگ یا مادر بزرگ ، عمو یا دائی و یا از دوستان نزدیک پدر و مادر باشد، به هر حال فرزندان از فرد مورد نظر بخواهند که مداخله و مصلحت اندیشی کند.
راهکار چهارم مطالعه است ، در این روش اگر پدر و مادر اهل مطالعه هستند کتاب های تربیتی و دینی که آنان را تحت تأثیر قرار می دهد در اختیار آنان بگذارند، تا مطالعه کنند و یا خود فرزندان با مطالعه آن کتب می توانند راه و روش صحیح برخورد با والدین را در این گونه موارد پیدا کنند.
راهکار پنجم آن است که با ترغیب پدر و مادر به گوش دادن لوح های فشرده علوم تربیتی علما و یا کارشناسان این علم بتوانند مشکل خود را برطرف کنند و هم اینکه فرزندان می توانند با تهیۀ این لوح های فشرده گوش دادن به آن ها راه حل مناسب را برای حل مشکل بیابند .
کلام آخرآن است که فرزندان می توانند با مصلحت اندیشی و بررسی مشکل پدر و مادر با توجه به راهکارهای ارائه شده در نهایت ادب و احترام در اختلاف پدر و مادر مداخله نمایند و به اختلاف آنان پایان دهند.
