فرار دختران و پسران از خانه پدری شان یکی از مشکلات نوجوانان است که بیشتر پدر و مادرها نگران ان هستند. در این مقاله به علت فرار دختران از خانه و راه های پیشگیری از ان پرداخته ایم.
چرا دختران و پسران از خانه فرار می کنند؟
فرار از منزل، اتفاقی است که تقریبا همه ما درباره آن زیاد شنیده ایم و شاید در نزدیکی خود نیز خانواده هایی را مشاهده کرده ایم که با این آسیب اجتماعی مواجه شده اند. به تازگی مدیرکل دفتر امور آسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور درباره آمار دختران فراری تاکید کرده است: «بین دو هزار و 500 تا سه هزار دختر فراری در کشور وجود دارند. همچنین ۱۰۰ پسر در شش ماه نخست سال ۹۶ از خانه فرار کرده‌اند که نسبت به تعداد دختران ناچیز است.» البته که این پدیده ابعاد زیادی دارد و نمی توان در یک نوشته، تمام آن ها را برشمرد اما تلاش می شود در ادامه به بیان اصلی ترین دلایل بروز این پدیده بپردازیم و چند راهکار اولیه برای پیشگیری از این اتفاق را بیان کنیم.
فرار پسران از خانه را هم باید جدی گرفت
نکته مهم قبل از بیان هر چیزی، این است که فرار از منزل هم در دختران اتفاق می افتد، هم در پسران. به عبارت دیگر بر خلاف باور عموم افراد که تصور می کنند فرار از خانه فقط در دختران اتفاق می افتد، در بین پسران هم شاهد این مسئله هستیم. منتها هم تعدادش کمتر است و هم پیامدهای منفی این اتفاق برای دختران بیشتر به نظر می رسد. هرچند که از پیامدهای منفی این مسئله برای پسران نیز نمی توان غافل شد. با وجود این، آمارها نشان می دهد فرار از خانه در دختران بیشتر از پسران رخ می دهد که البته تفاوت فاحشی با یکدیگر دارند.
اصلی ترین دلایل فرار از خانه
می توان گفت اصلی ترین دلیل برای بروز این پدیده، رها شدن از یک محیط آزاردهنده و پناه بردن به یک محیط امن جایگزین است. به عبارت دیگر، نوجوانی که در محیط خانه انواع فشارها و استرس ها را تجربه می کند، برای رها شدن از این محیط، به دنبال موقعیتی می گردد تا این استرس ها را نداشته باشد. فارغ از این که تا چه اندازه تحلیل ها و قضاوت های نوجوان از شرایط زندگی اش می تواند صحیح باشد یا نباشد، باید این نکته را مدنظر داشت که نوجوان (به ویژه یک نوجوان دختر) هر چه را در خانه پیدا نکند، در بیرون از خانه جست و جو می کند؛ به خصوص اگر آن گمشده مرتبط با نیازهای عاطفی اش باشد.
به طور کلی، عواملی مانند خشونت والدین، مشکلات والدین با یکدیگر، منع شدن از برخی خواسته های معقول، سوء استفاده های جسمی و جنسی، تحقیر و طرد شدن و ایجاد یک شرایط تحمیلی برای نوجوان می تواند زمینه ساز فرار از خانه باشد.
با توجه به دلایل اصلی مطرح شده، نقش خانواده ها در کاهش این آسیب بسیار پررنگ به نظر می رسد. در ادامه توصیه هایی برای والدین داریم.
توصیه هایی به والدین برای پیشگیری
ارتباط خود با نوجوانتان را بهبود بخشید
در تمامی متون روان شناسی خانواده و نظرات تربیتی بر این موضوع تأکید می شود که اصولا نحوه رفتار با فرزند نوجوان باید کاملا متفاوت با یک کودک باشد. به عبارت دیگر، آن طور که ما با یک کودک رفتار می کنیم و محدودیت هایی را برایش اعمال می کنیم، قاعدتاً برای یک نوجوان نمی توانیم چنین سیاست هایی را داشته باشیم. این به معنای دادن آزادی بیش از حد به نوجوان نیست بلکه باید بدانیم که یک نوجوان، چه خواسته های معقولی را به اقتضای شرایط سنی و رشدی خود دارد تا متناسب با شرایط فعلی برای برآورده کردن آن ها اقدام کنیم. کلید این مهم، داشتن مهارت ارتباط مؤثر با فرزند نوجوان است. هر چه بتوانید ارتباط خود با نوجوانتان را بهبود ببخشید، می توانید بیشتر به او نزدیک و از درونیات او آگاه تر شوید.
به وضعیت روانی فرزند خود دقت کنید
از آن جا که دوره نوجوانی با طغیان شدید هیجانات و میل به استقلال طلبی شناخته می شود، باید دقت کرد که یک نوجوان، بسیاری از تصمیم های خود را بر مبنای شرایط روانی اش می گیرد. اثبات شده بخش عمده ای از انگیزه فرار از خانه، مرتبط با شرایط فشار و استرس هایی است که نوجوان در خانه تحمل می کند و راهی برای آن پیدا نمی کند. متأسفانه برخی والدین شرایط روحی نوجوانشان را جدی نمی گیرند و حتی گاهی آن را به تمسخر می گیرند و انکار می کنند.
هرگونه تهدید مبنی بر ترک خانه را جدی بگیرید
یک نوجوان زمانی تهدید به ترک خانه می کند که به این نتیجه می رسد، تلاش هایش برای تغییر شرایط از مسیر گفت و گوی دو طرفه با والدین نتیجه ای ندارد. اگرچه بخشی از فرارها با هدف کسب امتیازات نامعقول از والدین انجام می شود اما بازهم جدی نگرفتن این تهدیدها، ممکن است عوارض بیشتری داشته باشد. با درنظر گرفتن آسیب هایی که در نتیجه فرار از خانه در انتظار یک نوجوان (به خصوص یک دختر نوجوان) است، مانند سوءاستفاده، اعتیاد، بزهکاری و مواردی از این دست، می توان نتیجه گرفت بررسی مستقیم و دوطرفه خواسته های نوجوان به مراتب کم هزینه تر از بی توجهی به تهدیدها و در نهایت مواجه شدن با فرار فرزندمان از خانه است. منظور من این نیست که خواسته های نوجوانتان را به هر شکلی که شده، برآورده کنید بلکه اگر می توانید خودتان و اگر به مرحله ای رسیده اید که کاری از دست شما به عنوان والدین بر نمی آید، با کمک گرفتن از یک روان شناس و مشاور متخصص، ضمن شنیدن خواسته های فرزندتان، به او در تصمیم گیری کمک کنید.
صحبتی با نوجوان عزیز
من هم مانند شما دوره نوجوانی را گذرانده ام. والدین شما هم زمانی نوجوان بوده اند. با وجود تغییرات زیادی که در سبک زندگی و امکانات دوره کنونی نسبت به زمان گذشته ایجاد شده است، بازهم من و والدین شما در دوره نوجوانی خواسته ها و توقعاتی داشتیم که برای والدین مان عجیب و غیرقابل قبول بود. می خواهم بگویم در تمام دوره ها، چالش هایی بین والدین و نوجوانان بوده است. همواره نوجوانان خواسته هایی داشته اند که والدین با آن ها مخالفت می کردند. پس اگر شرایطی را تجربه می کنید که والدین تان با خواسته های شما مخالفت می کنند، این موقعیت را محدود به خودتان و این زمان ندانید. همان طور که والدین باید تلاش کنند تا ارتباط مؤثر با شما را بیاموزند تا بتوانند شما را بهتر درک کنند، شما نیز باید متقابلا تلاش کنید تا روابط خود با والدین تان را بهبود ببخشید و توانایی حل مسئله را در خودتان ارتقا دهید. گزینه هایی مانند قهر کردن با والدین، پرخاشگری و حتی فرار از خانه، نمی توانند برای شما مناسب باشند چراکه نه تنها موقعیت شما را در خانواده بهتر نمی کنند، بلکه به از دست رفتن ذهنیت مثبت والدین تان درباره شما و حتی تغییر نگاه اطرافیانتان به شما منجر می شود. بهتر است برای بهبود شرایطتان ابتدا توانمندی هایتان را افزایش دهید سپس با والدین تان مستقیم صحبت کنید.
منبع : khorasannews.com
فرار از منزل، اتفاقی است که تقریبا همه ما درباره آن زیاد شنیده ایم و شاید در نزدیکی خود نیز خانواده هایی را مشاهده کرده ایم که با این آسیب اجتماعی مواجه شده اند. به تازگی مدیرکل دفتر امور آسیب دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور درباره آمار دختران فراری تاکید کرده است: «بین دو هزار و 500 تا سه هزار دختر فراری در کشور وجود دارند. همچنین ۱۰۰ پسر در شش ماه نخست سال ۹۶ از خانه فرار کرده‌اند که نسبت به تعداد دختران ناچیز است.» البته که این پدیده ابعاد زیادی دارد و نمی توان در یک نوشته، تمام آن ها را برشمرد اما تلاش می شود در ادامه به بیان اصلی ترین دلایل بروز این پدیده بپردازیم و چند راهکار اولیه برای پیشگیری از این اتفاق را بیان کنیم.
فرار پسران از خانه را هم باید جدی گرفت
نکته مهم قبل از بیان هر چیزی، این است که فرار از منزل هم در دختران اتفاق می افتد، هم در پسران. به عبارت دیگر بر خلاف باور عموم افراد که تصور می کنند فرار از خانه فقط در دختران اتفاق می افتد، در بین پسران هم شاهد این مسئله هستیم. منتها هم تعدادش کمتر است و هم پیامدهای منفی این اتفاق برای دختران بیشتر به نظر می رسد. هرچند که از پیامدهای منفی این مسئله برای پسران نیز نمی توان غافل شد. با وجود این، آمارها نشان می دهد فرار از خانه در دختران بیشتر از پسران رخ می دهد که البته تفاوت فاحشی با یکدیگر دارند.
اصلی ترین دلایل فرار از خانه
می توان گفت اصلی ترین دلیل برای بروز این پدیده، رها شدن از یک محیط آزاردهنده و پناه بردن به یک محیط امن جایگزین است. به عبارت دیگر، نوجوانی که در محیط خانه انواع فشارها و استرس ها را تجربه می کند، برای رها شدن از این محیط، به دنبال موقعیتی می گردد تا این استرس ها را نداشته باشد. فارغ از این که تا چه اندازه تحلیل ها و قضاوت های نوجوان از شرایط زندگی اش می تواند صحیح باشد یا نباشد، باید این نکته را مدنظر داشت که نوجوان (به ویژه یک نوجوان دختر) هر چه را در خانه پیدا نکند، در بیرون از خانه جست و جو می کند؛ به خصوص اگر آن گمشده مرتبط با نیازهای عاطفی اش باشد.
به طور کلی، عواملی مانند خشونت والدین، مشکلات والدین با یکدیگر، منع شدن از برخی خواسته های معقول، سوء استفاده های جسمی و جنسی، تحقیر و طرد شدن و ایجاد یک شرایط تحمیلی برای نوجوان می تواند زمینه ساز فرار از خانه باشد.
با توجه به دلایل اصلی مطرح شده، نقش خانواده ها در کاهش این آسیب بسیار پررنگ به نظر می رسد. در ادامه توصیه هایی برای والدین داریم.
توصیه هایی به والدین برای پیشگیری
ارتباط خود با نوجوانتان را بهبود بخشید
در تمامی متون روان شناسی خانواده و نظرات تربیتی بر این موضوع تأکید می شود که اصولا نحوه رفتار با فرزند نوجوان باید کاملا متفاوت با یک کودک باشد. به عبارت دیگر، آن طور که ما با یک کودک رفتار می کنیم و محدودیت هایی را برایش اعمال می کنیم، قاعدتاً برای یک نوجوان نمی توانیم چنین سیاست هایی را داشته باشیم. این به معنای دادن آزادی بیش از حد به نوجوان نیست بلکه باید بدانیم که یک نوجوان، چه خواسته های معقولی را به اقتضای شرایط سنی و رشدی خود دارد تا متناسب با شرایط فعلی برای برآورده کردن آن ها اقدام کنیم. کلید این مهم، داشتن مهارت ارتباط مؤثر با فرزند نوجوان است. هر چه بتوانید ارتباط خود با نوجوانتان را بهبود ببخشید، می توانید بیشتر به او نزدیک و از درونیات او آگاه تر شوید.
به وضعیت روانی فرزند خود دقت کنید
از آن جا که دوره نوجوانی با طغیان شدید هیجانات و میل به استقلال طلبی شناخته می شود، باید دقت کرد که یک نوجوان، بسیاری از تصمیم های خود را بر مبنای شرایط روانی اش می گیرد. اثبات شده بخش عمده ای از انگیزه فرار از خانه، مرتبط با شرایط فشار و استرس هایی است که نوجوان در خانه تحمل می کند و راهی برای آن پیدا نمی کند. متأسفانه برخی والدین شرایط روحی نوجوانشان را جدی نمی گیرند و حتی گاهی آن را به تمسخر می گیرند و انکار می کنند.
هرگونه تهدید مبنی بر ترک خانه را جدی بگیرید
یک نوجوان زمانی تهدید به ترک خانه می کند که به این نتیجه می رسد، تلاش هایش برای تغییر شرایط از مسیر گفت و گوی دو طرفه با والدین نتیجه ای ندارد. اگرچه بخشی از فرارها با هدف کسب امتیازات نامعقول از والدین انجام می شود اما بازهم جدی نگرفتن این تهدیدها، ممکن است عوارض بیشتری داشته باشد. با درنظر گرفتن آسیب هایی که در نتیجه فرار از خانه در انتظار یک نوجوان (به خصوص یک دختر نوجوان) است، مانند سوءاستفاده، اعتیاد، بزهکاری و مواردی از این دست، می توان نتیجه گرفت بررسی مستقیم و دوطرفه خواسته های نوجوان به مراتب کم هزینه تر از بی توجهی به تهدیدها و در نهایت مواجه شدن با فرار فرزندمان از خانه است. منظور من این نیست که خواسته های نوجوانتان را به هر شکلی که شده، برآورده کنید بلکه اگر می توانید خودتان و اگر به مرحله ای رسیده اید که کاری از دست شما به عنوان والدین بر نمی آید، با کمک گرفتن از یک روان شناس و مشاور متخصص، ضمن شنیدن خواسته های فرزندتان، به او در تصمیم گیری کمک کنید.
صحبتی با نوجوان عزیز
من هم مانند شما دوره نوجوانی را گذرانده ام. والدین شما هم زمانی نوجوان بوده اند. با وجود تغییرات زیادی که در سبک زندگی و امکانات دوره کنونی نسبت به زمان گذشته ایجاد شده است، بازهم من و والدین شما در دوره نوجوانی خواسته ها و توقعاتی داشتیم که برای والدین مان عجیب و غیرقابل قبول بود. می خواهم بگویم در تمام دوره ها، چالش هایی بین والدین و نوجوانان بوده است. همواره نوجوانان خواسته هایی داشته اند که والدین با آن ها مخالفت می کردند. پس اگر شرایطی را تجربه می کنید که والدین تان با خواسته های شما مخالفت می کنند، این موقعیت را محدود به خودتان و این زمان ندانید. همان طور که والدین باید تلاش کنند تا ارتباط مؤثر با شما را بیاموزند تا بتوانند شما را بهتر درک کنند، شما نیز باید متقابلا تلاش کنید تا روابط خود با والدین تان را بهبود ببخشید و توانایی حل مسئله را در خودتان ارتقا دهید. گزینه هایی مانند قهر کردن با والدین، پرخاشگری و حتی فرار از خانه، نمی توانند برای شما مناسب باشند چراکه نه تنها موقعیت شما را در خانواده بهتر نمی کنند، بلکه به از دست رفتن ذهنیت مثبت والدین تان درباره شما و حتی تغییر نگاه اطرافیانتان به شما منجر می شود. بهتر است برای بهبود شرایطتان ابتدا توانمندی هایتان را افزایش دهید سپس با والدین تان مستقیم صحبت کنید.
منبع : khorasannews.com
