فاطمه زمانی ، خبرگزاری دانا ، گروه سبک زندگی ؛ اختلال پردازش حسی یک عارضه ی عصبی است و زمانی رخ می دهد که سیگنال های حسی به صورت مؤثر پاسخ ایجاد نمی کنند . افرادی که اختلال پردازش حسی دارند ، در تفسیر و درک اطلاعات ورودی حسی که از محیط دریافت می کنند ، دچار مشکل میشوند. این بدان معناست که آن ها ممکن است اطلاعات حسی را شدیدتر یا ضعیف تر از آنچه هست ، پردازش کنند و در هماهنگی با محیط های مختلف و انجام امور روزمره مشکل پیدا کنند.
اگرچه این اختلال بیشتر در دوران کودکی تشخیص داده میشود ، اما ممکن است مردان و زنان را در بزرگسالی تحت تاثیر قرار دهد.
علل اختلال پردازش حسی
تاکنون علت اصلی این اختلال کشف نشده است. اما نتایج تحقیقات نشان می دهد که اختلال ژنتیکی و عوامل بیرونی می تواند کودکان را در معرض این اختلال قرار دهد.
محرومیت از مادر ، زایمان زودرس ، سوء تغذیه قبل از تولد ، حضور در مرکز نگهداری از کودکان مانند پرورشگاه از سن پایین ، تحمل برقرار نکردن با کودک ، عفونت های مکرر گوش قبل از تولد و محرومیت از شیر مادر از جمله عواملی هستند که می توانند کودک را در معرض این اختلال قرار دهند.
ویژگی عمومی این اختلال چیست ؟
عمده ترین نشانه های کودکانی که دچار اختلال پردازش حسی هستند شامل موارد زیر میشود:
واکنش بیش از حدّ به صدا ، تماس و تحرک نشان میدهد.
به برخی از محرک ها و حواس (به خصوص صدا کردن نام شان ، لمس شدن و درد) حساسیت دارند.
عدم توجه و حواس پرتی زیادی دارند؛ به طوری که در دنیای خودشان سیر می کنند.
در پاسخ های رفتاری و احساسی خود مشکل دارند؛ زودرنج هستند، پاسخ های بسیار احساسی به مسائل می دهند ، ثبات رفتاری ندارند و نمی توانند به راحتی روی یک مسأله تمرکز کنند.
مهارت های حرکتی ضعیفی دارند؛ نامرتب اند ، به برنامه ریزی ها عمل نمی کنند و در مهارت های نوشتاری ضعیف اند.
اختلال خواب دارند.
از فعالیت های شدید لذت میبرند تا انرژی تخلیه نشده خودرا آزاد کنند.
پیدا کردن دوست و ایجاد روابط دوستانه برای آن ها بسیار سخت است.
در یادگیری مهارت های اجتماعی و ارتباطی تأخیر دارند و وارد شدن به گفت و گوهای دونفره برای آن ها بسیار سخت است.
ترجیح میدهند با خودشان بازی کنند و یادگیری بازی های گروهی برای آن ها بسیار سخت است.
در ماهیچه های خود احساس ضعف می کنند و نسبت به هم سن و سالان خود ممکن است کمی ضعیف تر به نظر بیایند.
تغییر در کارهای روزانه را به سختی می پذیرند و مایل اند هر روز طبق یک الگوی خاص کارهایشان را انجام دهند.
در حین مراقبت های بهداشتی مثل حمام کردن ، سشوار کشیدن ، شستن دست ، شانه کردن مو و..دچار استرس میشوند.
از استفاده از وسایل متحرک مثل تاب یا چرخ فلک خودداری می کنند
درمان اختلال پردازش حسی
بیشتر افراد مبتلا به این اختلال با مراجعه به کار درمانگر فعالیت هایی را انجام می دهند که به باز آموزی حواس کمک می کنند. برخی از این تکنیک ها عبارتند از :
رویکرد یکپارچگی حسی
در این روش ، حواس فرد بدون ایجاد احساس شکست در او ، به چالش کشیده می شود. هدف این است که با گذشت زمان آموزش های داده شده به فرد در دنیای خارج از کلینیک نیز به کار گرفته شوند.
رژیم حسی
در این روش فعالیت ها به شیوه ای ملایم و سرگرم کننده معرفی میشوند تا تجربه ی طیف وسیعی از احساسات را برای بیمار راحت کنند. این رویکرد زمانی بهترین کارایی را دارد که بیماران این فعالیت هارا در خانه و با خانواده خود انجام می دهند.
شنیدار درمانی
این تکنیک شامل گوش دادن به انواع فرکانس ها و الگوهای صدا برای تحریک مغز است.
کار درمانی
گاهی برای درمان کودک از کار درمانی استفاده میشود. این روش درمانی می تواند مهارت های حرکتی ضعیف مانند دستخط و استفاده از قیچی و مهارت های حرکتی بزرگتر مانند بالارفتن از پله ها و پرتاب توپ را بهبود بخشد. هم چنین کودک مهارت های روزمره مانند لباس پوشیدن و نحوه استفاده از ظروف را می آموزد.
