در عصر دانایی با دانا خبر      دانایی؛ توانایی است      دانا خبر گزارشگر هر تحول علمی در ایران و جهان      دانایی کلید موفقیت در هزاره سوم      
کد خبر: ۱۳۰۳۴۶۷
تاریخ انتشار: ۱۲ مهر ۱۴۰۱ - ۱۰:۰۵
این روزها خوردن فست‌ فودها و خرید غذاهای بیرون‌بر به بخشی از عادت غذایی ما تبدیل شده است. بسیاری از ما بخش زیادی از پول‌مان را صرف خرید فست فودها می‌کنیم. کمتر کسی هست که خوردن زیاد فست فود را تأیید کند. بااینکه مصرف دیربه‌دیر فست فود ضرر چندانی ندارد اما مصرف مداوم این غذاها مضرات بسیاری برای سلامت ما دارد.

نگار خلیلی، پایگاه خبری دانا، سرویس سلامت؛ فست فودها شامل چیپس، نوشابه، کلوچه، آب نبات، غلات صبحانه، سیب زمینی سرخ کرده، همبرگر، پیتزا، محصولات پخته شده با آرد سفید و سایر غذاهای پرکالری و کم مغذی هستند که بسیاری از مردم بصورت روزانه و در چند نوبت از آن استفاده می کنند. غذاهایی فرآوری شده که برای بسیاری از افراد منبع اصلی کالری محسوب می شوند.

این فست فودها ویژگی های خاصی دارند: به راحتی و به سرعت می توان به آنها دسترسی داشت. نیازی به آماده شدن ندارند؛ از یک کیسه یا جعبه بیرون می آیند و به راحتی آماده می شوند تا مستقیماً وارد بدن و گوارش فرد شوند. فست فودها معمولاً حاوی چندین ماده شیمیایی و ترکیبات مصنوعی هستند.

آنها از نظر کالری متراکم، بسیار طعم دار و از نظر تغذیه ای بی ثمر هستند. فست فودها معمولاً حاوی شربت ذرت اضافی، شکر، شیرین کننده های مصنوعی، نمک، مواد رنگی و سایر مواد شیمیایی بالقوه محرک بیماری هستند و هنگامی که کالری ها به سرعت در جریان خون جاری می شوند، اثرات بیولوژیکی چشمگیری دارند.

تجربه نشان داده که هرچه رژیم غذایی شما متراکم تر از مواد مغذی و فیبر باشد، میل شما به پرخوری کمتر می شود.چراکه وقتی ریزمغذی‌ها و فیبر کافی در رژیم غذایی خود دارید، پرخوری نمی کنید. اما وقتی ریزمغذی‌ها و فیبر کافی در رژیم غذایی خود نداشته باشید، تبدیل به دستگاهی می‌شوید که میل به غذا و پرخوری را افزایش می دهد.

 غذاهایی که سرخ می شوند مانند یک رستوران فست فود معمولاً در روغنی که چندین بار استفاده شده پخته می شود. یک وعده سیب زمینی سرخ کرده یا مرغ سرخ شده که در یک رستوران فست فود طبخ می شود، 100 برابر سطح آلدئیدهایی دارد که توسط سازمان بهداشت جهانی به عنوان ایمن تعیین شده است. حتی بخارات آن چنان سمی هستند که خطر ابتلا به سرطان را افزایش می دهند. افرادی که در رستوران‌هایی کار می‌کنند که غذا را سرخ می‌کنند، یا کسانی که در سینما مشغول تهیه پاپ کورن هستند، حتی اگر هیچ یک از غذاهای سرخ‌شده را نخورند، در معرض خطر ابتلا به سرطان‌های ریه و سایر سرطان‌ها هستند.

اختلالاتی در دستگاه گوارش و سیستم قلبی‌عروقی

بسیاری از فست فودها ازجمله نوشیدنی‌ها و مخلفات آن سرشار از کربوهیدرات‌ها هستند و درعوض فاقد فیبرند. وقتی دستگاه گوارش‌ این غذاها را به‌اصطلاح بشکند، گلوکز یا قند حاصل وارد جریان خون‌ می‌شود و درنتیجه قند خون‌ افزایش می‌یابد. پاسخ لوزالمعده‌ به این افزایش قندها آزادکردن انسولین است. وظیفه‌ی انسولین رساندن قند به سلول‌هایی است که برای تأمین انرژی به آن نیاز دارند. با مصرف یا ذخیره‌ی قندها توسط سلول‌ها، قند خون‌ به حالت طبیعی بازمی‌گردد.

تا وقتی سالم هستید، فرایند بالا به‌دقت توسط بدن‌تان تنظیم می‌شود و اندام‌ها به‌خوبی این جهش‌های ناگهانی قند خون را کنترل می‌کنند. اما مصرف مداوم غذاهای سرشار از کربوهیدرات‌ موجب تکرار جهش‌های ناگهانی قند خون می‌شود. به‌مرور زمان جهش‌های ناگهانی انسولین می‌تواند واکنش طبیعی بدن‌تان به انسولین را تضعیف کند. این امر احتمال اضافه‌وزن، مقاومت به انسولین و دیابت نوع ۲ را افزایش می‌دهد.

قندها و چربی‌ها

میزان بالای قندها از مضرات فست فود است.

به بسیاری از فست فودها شکر می‌زنند. این امر بدون افزایش ارزش غذایی، تنها باعث افزایش کالری غذا می‌شود. انجمن قلب امریکا دریافتِ روزانه ۱۰۰ تا ۱۵۰ کالری از طریق شکر را توصیه می‌کند. این مقدار تقریبا معادل ۶ تا ۹ قاشق چای‌خوری شکر است. بسیاری از ما همراه با فست فودها یک قوطی نوشابه‌ گازدار هم می‌خوریم. یک قوطی نوشابه‌ی گازدار به‌تنهایی محتوی ۳۹ گرم یا ۸ قاشق چای‌خوری شکر است. کالری دریافتی از شکرِ موجود در یک قوطی نوشابه به‌تنهایی ۱۳۰ کالری است.

چربی‌های ترانس در طول فراوری بعضی غذاها به‌وجود می‌آیند و معمولا در غذاهای زیر یافت می‌شوند:

  • کیک‌های طبخ‌شده در روغن؛
  • شیرینی‌ها؛
  • خمیر پیتزا؛
  • کراکرها:
  • کوکی‌ها.

هیچ مقداری از چربی‌های ترانس برای سلامت توصیه نمی‌شود. مصرف غذاهای محتوی چربی‌های ترانس باعث افزایش کلسترول بد خون (LDL)، کاهش کلسترول خوب خون (HDL) و افزایش خطر دیابت نوع ۲ و بیماری‌های قلبی می‌شود.

ترکیبات موجود در غذاهای رستورانی ممکن است باعث اشتباهاتی در کالری‌شماری شود. در پژوهشی ثابت شد که کسانی که در رستوران‌هایی تحت عنوان «سالم» غذا می‌خورند، باز هم کالری مصرفی‌شان را ۲۰درصد کمتر از مقدار واقعی حساب می‌کنند.

سدیم

ترکیب چربی، شکر و مقدار زیادی نمک باعث می‌شود فست فودها برای بسیاری خوش‌مزه‌تر به‌نظر برسند، اما مقدار زیاد سدیم موجود در این غذاها موجب احتباس (جمع‌شدن) آب می‌شود. به همین دلیل ممکن است پس از مصرف فست فودها احساس ورم یا نفخ بکنید.

رژیم غذاییِ سرشار از سدیم برای افرادی با فشار خون بالا خطرناک است. سدیم، قند خون را هم بالا می‌برد و قلب و سیستم قلبی‌عروقی‌تان را با تنش روبه‌رو می‌کند. براساس پژوهشی ثابت شد ۹۰درصد بزرگ‌سالان مقدار سدیم موجود در فست فودها را دست‌کم می‌گیرند. در این پژوهش از ۹۹۳ نفر نظرسنجی به‌عمل آمد و نتایج نشان داد میزان سدیم موجود در فست فودها ۶ برابرِ حدس افراد بوده است. سدیم موجود در غذای آنها به‌طور تقریبی ۱۲۹۲ میلی‌گرم بود و این یعنی اختلافی نزدیک به ۱۰۰۰ میلی‌گرم در برآورد کسانی که در این پژوهش شرکت کرده بودند.

انجمن قلب امریکا توصیه می‌کند بزرگ‌سالان کمتر از ۲۳۰۰ میلی‌گرم سدیم در روز مصرف کنند. بااین‌حساب، یک وعده فست فود به‌تنهایی بیش از نیمی از سدیم مجاز روزتان را وارد بدن‌تان می‌کند.

دستگاه تنفسی

کالری اضافه‌ی حاصل از فست فودها موجب اضافه‌وزن و درنتیجه چاقی می‌شود. چاقی خطر اختلالات تنفسی مانند آسم و تنگی نفس را افزایش می‌دهد. اضافه‌وزن بر قلب و ریه فشار وارد می‌کند و موجب می‌شود با کمترین تنش، فرد به‌سختی بیفتد. به‌این‌ترتیب ممکن است تنفس‌تان در هنگام راه‌رفتن، بالارفتن از پله‌ها یا ورزش با سختی همراه شود. تأثیر فست فودها در افزایش خطر بیماری‌های تنفسی در کودکان نیز به‌اثبات رسیده است. براساس برخی پژوهش‌ها کودکانی که ۳ بار در هفته فست فود می‌خورند، بیش از دیگران در خطر ابتلا به آسم قرار دارند.

دستگاه عصبی مرکزی

افزایش احتمال بروز افسردگی از مضرات فست فود است.

شاید فست فودها در مدت کمی گرسنگی‌تان را برطرف کنند، ولی در درازمدت اثرات بدی از خود برجای می‌گذارند. احتمال بروز افسردگی در افرادی که زیاد فست فود و شیرینی‌های فراوری‌شده می‌خورند، ۵۱درصد بیشتر است از کسانی که مقدار بسیار کمی از این‌گونه مواد غذایی را مصرف می‌کنند.

دستگاه تناسلی

ترکیبات موجود در فست‌فودها و هله‌هوله‌ها همچنین می‌توانند قدرت باروری‌تان را متأثر کنند. پژوهشی نشان داد که غذاهای فراوری‌شده محتوی فتالات هستند. فتالات‌ها ترکیباتی شیمیایی‌اند که می‌توانند عملکرد هورمون‌ها را در بدن با اختلال مواجه کنند. قرارگرفتن بدن در معرض مقادیر بالای این ترکیبات ممکن است موجب بروز مشکلات تولیدمثلی مانند نقص تولد شود.

دستگاه پوششی (پوست، مو و ناخن)

غذایی که می‌خورید، بر ظاهر پوست‌تان اثر می‌گذارد. در گذشته تصور بر این بود که شکلات و غذاهای چرب مانند پیتزا باعث بروز جوش‌های پوستی می‌شوند، اما براساس اعلام مایو کلینیک (یکی از مراکز و دانشگاه‌های بسیار معتبرِ علوم‌پزشکی در جهان) عامل این جوش‌ها کربوهیدرات‌ها هستند. غذاهای سرشار از کربوهیدرات موجب جهش ناگهانی قند خون می‌شوند و این افزایش ناگهانی قند خون عاملی می‌شود برای به‌وجودآمدن جوش‌ها.

براساس یکی از پژوهش‌های صورت‌گرفته در این رابطه، احتمال بروز اگزما در کودکان و نوجوانانی که حداقل ۳ بار در هفته فست فود می‌خورند، بیشتر از هم‌سالان‌شان است. اگزما نوعی بیماری پوستی است که می‌تواند موجب خارش، قرمزی و تورم پوست شود.

دستگاه اسکلتی بدن (استخوان‌ها)

کربوهیدرات موجود در فست فودها و غذاهای فراوری‌شده می‌تواند باعث افزایش اسید در دهان‌تان شود. افزایش اسیدِ دهان نیز موجب تجزیه‌ی مینای دندان می‌شود. با نابودی مینای دندان فرصت برای باکتری‌ها فراهم می‌شود که کنترل را به‌دست بگیرند و حفره‌هایی در دندان ایجاد کنند. همچنین چاقی می‌تواند بر تراکم استخوان و توده‌ی عضلات نیز اثری منفی بگذارد. احتمال شکستگی‌های استخوان در افراد چاق بیشتر است. انجام تمرینات ورزشی به‌منظور عضله‌سازی و کمک به استخوان‌ها ضروری است. همچنین باید رژیم غذایی به‌شکلی باشد که تاحدامکان موجب کاهش تراکم استخوان نشود.

اثرات اجتماعی

افزایش آمار چاقی در جامعه از مضرات فست فود است.

امروزه ۲ نفر از هر ۳ بزرگ‌سال مشکل چاقی یا اضافه‌وزن دارند و نیز بیش از یک‌سوم کودکان ۶ تا ۱۹ساله چاق یا دارای اضافه‌وزن محسوب می‌شوند. به‌نظر می‌رسد افزایش مصرف فست فودها به‌نوعی با افزایش چاقی همراه شده است. ائتلاف «اقدام علیه چاقی» گزارش داده است شمار فروشگاه‌های فست فود در امریکا از سال ۱۹۷۰ دو برابر شده است. جالب اینکه تعداد امریکاییان چاق نیز در این فاصله دو برابر شده است. علی‌رغم تلاش‌های گسترده برای آگاهی عموم از مضرات کالری اضافی و چربی و سدیم موجود در فست‌ فودها، هنوز تغییری در میزان مصرف آنها ایجاد نشده است. با افزایش مشغله‌ی امریکایی‌ها و افزایش مصرف فست فود، باید شاهد اثرات منفی بیشتری بر افراد و سیستم سلامت این کشور باشیم.

رژیم غذایی که ۹ روزه ضریب هوشی را ۲۰ درصد کاهش می‌دهد

رژیم غذایی که ۹ روزه ضریب هوشی را ۲۰ درصد کاهش می‌دهد

عملکرد شناختی پس از مصرف رژیم غذایی پرچرب در مدت کمی بیش از یک هفته ۲۰ درصد کاهش می‌یابد. در این مطالعه که بر روی موش‌ها انجام شده رژیم غذایی، مشابه با غذاهای ناسالم انسانی بوده است. پس از ۹ روز، نه تنها عملکرد شناختی موش‌ها تحت تأثیر قرار گرفت بلکه عملکرد فیزیکی آنها نیز ۵۰ درصد کاهش یافت.

به گفته محققان، اثرات کوتاه‌مدت رژیم غذایی پرچرب شگفت‌آور است. نتایج مطالعه قبلی نشان داده است که رژیم غذایی پرچرب می‌تواند عملکرد شناختی انسان را نیز کاهش دهد.

دکتر اندرو موری، محقق این تحقیق گفت: ما متوجه شدیم که موش‌ها، زمانی که از غذای کم‌چرب استاندارد خود به رژیم غذایی پرچرب روی آوردند، عملکرد بدنی آنها به طرز شگفت‌آوری کاهش یافت. تنها پس از ۹ روز، آنها فقط توانستند ۵۰ درصد نسبت به موش‌ها با رژیم غذایی استاندارد کم چرب روی تردمیل بدوند.

نتایج حاصل از مطالعه روی موش‌هایی است که در ابتدا با یک رژیم غذایی استاندارد کم چرب تغذیه شده بودند سپس نیمی از آنها به رژیم غذایی پرچرب روی آوردند.

دکتر اندرو موری توضیح داد که چگونه این رژیم‌ها  را می‌توان به غذای مصرفی انسان تعمیم داد.  

با غذای استاندارد، ۷.۵ درصد کالری از چربی حاصل می‌شود اما با رژیم غذایی پرچرب ۵۵ درصد کالری از چربی تامین می‌شود، به نظر زیاد می‌رسد اما در واقع از نظر استانداردهای بشری فوق‌العاده بالا نیست.

نتایج نشان داد که پس از ۹ روز، موش‌هایی که از رژیم غذایی پرچرب تغذیه می‌کردند، ۲۰ درصد خطاهای بیشتری هنگام یادگیری مسیریابی در پیچ و خم مرتکب شدند. آنها همچنین ۵۰ درصد کمتر در حال دویدن بودند.

محققان همچنین دریافتند که قلب موش‌ها با افزایش تلاش پمپاژ خون در اطراف بدنشان بزرگ شده است.

پروفسور کایران کلارک، یکی از محققان گفت: اینها نتایج شگفت انگیزی هستند که نشان می‌دهند تغذیه با چربی بالا حتی در دوره‌های زمانی کوتاه می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی بر بیان ژن، متابولیسم و ‌عملکرد فیزیکی تأثیر گذارد.

پروفسور جرمی پیرسون، دیگر محقق این تحقیق گفت: در کمتر از یک هفته، به نظر می‌رسد تغییر در رژیم غذایی باعث می‌شود که قلب موش‌ها کارآمدتر شود.

وی افزود: ما مشتاقانه منتظر نتایج مطالعات مشابه بر روی داوطلبان انسانی هستیم که باید در مورد اثرات کوتاه‌مدت غذاهای پرچرب بر قلب ما اطلاعات بیشتری ارائه دهد. البته ما از قبل می‌دانیم که برای محافظت از سلامت قلب خود در درازمدت، باید مصرف غذاهای حاوی چربی اشباع شده را کاهش دهیم.

انتهای پیام

 

ارسال نظر