در عصر دانایی با دانا خبر      دانایی؛ توانایی است      دانا خبر گزارشگر هر تحول علمی در ایران و جهان      دانایی کلید موفقیت در هزاره سوم      
کد خبر: ۱۳۰۶۱۸۴
تاریخ انتشار: ۱۰ آذر ۱۴۰۱ - ۱۰:۴۰
محققان می گویند چاقی در دوران کودکی احتمال ابتلا به افسردگی، دیابت نوع ۲ و بیماری قلبی را افزایش می دهد. آیا می دانید چگونه می توانید ابتلای فرزند خود به اضافه وزن و چاقی را تشخیص دهید؟ آیا با عوارض چاقی در این دوران آشنا هستید؟

نگار خلیلی، پایگاه خبری دانا، سرویس سلامت و سبک زندگی؛ امروزه چاقی دوران کودکی به یک چالش در سطح جهان تبدیل شده است. آمارها نشان می دهد که از سال ۱۹۷۰ تا کنون تعداد کودکان و نوجوانان مبتلا به چاقی ۳ برابر شده است. در ایالات متحده از هر ۵ کودکی که به مدرسه می روند ۱ نفر چاق است. به همین علت توصیه می شود والدین با بررسی عادات غذایی و میزان فعالیت بدنی فرزند خود از افزایش وزن بی رویه و بروز عوارض چاقی پیشگیری کنند.

BMI از تقسیم وزن (بر حسب کیلوگرم) بر مجذور قد (بر حسب متر) به دست می آید. از آنجاکه کودکان و نوجوانان در حال رشد هستند باید BMI آن ها با استفاده از نمودارهای رشد تفسیر شود. در این نمودارها BMI کودک یا نوجوان با سایر افراد هم سن مقایسه می شود.
 
در کودکانی که کم وزن هستند BMI کمتر از صدک ۵ است. اگر BMI بین صدک ۵ تا ۸۵ باشد نشان دهنده مناسب بودن وزن می باشد. BMI بین صدک ۸۵ تا ۹۵> نشان دهنده ابتلا به اضافه وزن و BMI ≥ ۹۵ بیانگر ابتلا به چاقی است.
 
کودکان چاق کودکانی هستند که BMI آن ها بالاتر از صدک ۹۵ است. به عبارت دیگر، این کودکان از ۹۵ درصد کودکان هم سن خود چاق تر هستند.
 

چاقی در کودکان و نوجوانان

علت بروز چاقی در کودکان و نوجوانان چیست؟

عوامل مختلفی می توانند سبب افزایش وزن کودکان و نوجوانان شوند. این عوامل عبارتند از: سابقه خانوادگی ابتلا به چاقی، مشکلات روحی و روانی و سبک زندگی. برخی از این عوامل قابل کنترل و برخی دیگر غیرقابل کنترل هستند.
 
اگر سایر اعضای خانواده چاق باشند احتمال ابتلای کودک به چاقی افزایش می یابد. زیرا ژنتیک در بروز چاقی نقش دارد. خواب ناکافی عامل دیگری است که می تواند بر وزن کودک تاثیر داشته باشد. عادات غذایی نادرست و کم تحرکی نیز احتمال بروز اضافه وزن و چاقی را در این گروه سنی افزایش می دهد.
 
شما ممکن است در طی روز مقدار زیادی فست فود، غذاهای فرآوری شده، نوشابه، شکلات و نان بدون سبوس به فرزند خود بدهید. اما باید همیشه این نکته را در ذهن داشته باشید که این انتخاب های غذایی می تواند منجر به افزایش وزن بی رویه شود. مصرف زیاد غذاهای پرچرب و شیرین یکی از علل مهم ابتلا به چاقی است.
 
به گفته محققان اگر بیش از یک بار در هفته از غذاهای رستورانی یا فست فود استفاده شود و به مقدار کافی میوه و سبزی مصرف نشود احتمال بروز اضافه وزن در بین افراد خانواده افزایش می یابد.
 
فعالیت بدنی عامل مهمی است که می تواند از بروز اضافه وزن و چاقی جلوگیری کند. این در حالی است که شواهد نشان می دهد امروزه کودکان و نوجوانان ساعات زیادی از روز را به استفاده از تلویزیون، تبلت و … پرداخته و کمتر از مقادیر توصیه شده ورزش می کنند.
 

عوارض چاقی در کودکان و نوجوانان:

ذائقه انسان در دوران کودکی شکل می گیرد. به همین علت اگر فرد در سنین پایین به عادات غذایی سالم و همچنین ورزش کردن عادت کند بهتر است. چاقی دوران کودکی می تواند زمینه ساز بروز بیماری های مختلف باشد. علائم برخی از این بیماری ها در دوران کودکی و نوجوانی و برخی دیگر در دوران بزرگسالی ظاهر می شوند. احتمال بروز چاقی در دوران بزرگسالی در کودکی که BMI آن ها بالاتر از صدک ۹۵ است، بیشتر است.
 

عوارض چاقی که در سنین پایین و در کودکان ظاهر می شوند عبارتند از:

• پردیابت (پیش دیابت) و دیابت نوع ۲:

عادات غذایی نادرست و چاقی می تواند حتی در سنین پایین سبب بروز پردیابت و دیابت نوع ۲ شود. شواهد نشان می دهد که چاقی شیوع دیابت نوع ۲ را در دوران کودکی ۴۰ درصد افزایش داده است.
 

• آپنه خواب

آپنه خواب یکی از شایع ترین عوارض چاقی است. آپنه خواب سبب توقف تنفس به صورت موقت در هنگام خواب و در نتیجه اختلال خواب می شود. عدم درمان چاقی و آپنه خواب می تواند با گذشت زمان به قلب و ریه ها آسیب وارد کند.
 

• آسم

یکی از عوارض چاقی افزایش احتمال ابتلا به بیماری های تنفسی است. کودکان مبتلا به اضافه وزن و چاقی بیش از سایر کودکان در معرض ابتلا به آسم قرار دارند.
 

عوارض چاقی که در سال های بعدی زندگی و در نوجوانان ظاهر می شوند عبارتند از:

• افزایش فشارخون و کلسترول

افزایش فشارخون و کلسترول می تواند به بیماری قلبی منجر شود. چاقی در دوران کودکی احتمال بروز مشکلات قلبی را در سال های بعدی زندگی افزایش می دهد.
 

• کبد چرب

چاقی و تجمع چربی در کبد می تواند به تدریج سبب آسیب کبد شود. اگر کبد چرب درمان نشود به تدریج فرد به سیروز کبدی و سرطان کبد مبتلا می شود.
 

• سرطان

افزایش وزن و مصرف ناکافی مواد غذایی سالم و مغذی احتمال ابتلا به سرطان را افزایش می دهد.
 

• آرتریت

ابتلا به اضافه وزن و چاقی فشار زیادی را بر روی مفاصل وارد کرده و احتمال ابتلا به استئوآرتریت (آرتروز) را افزایش می دهد.
 
علاوه بر مشکلات جسمی کودکان مبتلا به اضافه وزن و چاقی بیش از سایرین در معرض ابتلا به مشکلات روحی و روانی مانند افسردگی و اضطراب قرار دارند.

کاهش سلامت مغز کودکان با چاقی

کودکانی که دارای اضافه وزن یا چاق هستند، اغلب با تکالیف مدرسه دست و پنجه نرم می کنند، و اکنون تحقیقات جدید سرنخ هایی در مورد اینکه چگونه وزن اضافی ممکن است به مغز در حال رشد آسیب برساند، ارائه می دهد.

سیمون کالتنهاوزر نویسنده این مطالعه، می گوید: «راهکار اصلی افزایش آگاهی در مورد پیامدهای چاقی برای سلامت مغز علاوه بر پیامدهای سلامت جسمی است، به ویژه از آنجایی که نرخ چاقی بسیار بالا است و همچنان در حال افزایش است.

به گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های ایالات متحده، در حال حاضر از هر پنج کودک آمریکایی یک نفر چاق است.

برای این مطالعه، محققان چندین نوع اسکن مغزی را در بیش از 5 هزار کودک 9 تا 10 ساله که در مطالعه در حال انجام رشد شناختی مغز نوجوانان (ABCD) شرکت کردند، بررسی کردند. از این تعداد 21 درصد اضافه وزن و 17.6 درصد چاق بودند.

اختلالات ساختاری و عملکردی مغز در بچه‌هایی که اضافه وزن یا چاق داشتند در مقایسه با بچه‌هایی که نداشتند، وجود داشت و این تغییرات می‌تواند به عملکرد ضعیف تحصیلی دامن بزند.

به طور خاص، کودکانی که دارای اضافه وزن یا چاق بودند، نازک شدن خارجی ترین لایه مغزشان را نشان دادند و این با اختلال در مهارت های عملکرد اجرایی مانند برنامه ریزی و انجام کارهای متعدد مرتبط است. علاوه بر این، یکپارچگی ماده سفید مغز در جسمی ای که دو نیمکره مغز را به هم متصل می کند و در مسیرهای درون نیمکره های مغز که لوب های مغز را در کودکان دارای اضافه وزن یا چاق به هم متصل می کند، مختل شد.

علاوه بر این، شبکه‌های مغزی درگیر در تصمیم‌گیری مبتنی بر پاداش و کنترل رفتارها، کاهش ارتباط را در کودکان دارای اضافه وزن یا چاق نشان دادند.

این مطالعه نشان داد که این الگوها طی دو سال ادامه یافته است.

کالتنهاوزر گفت: «یافته‌های ما توضیح مهمی در مورد سایر مطالعات ارائه می‌دهد که نشان می‌دهند شاخص توده بدنی بالاتر (BMI) در کودکان با عملکرد شناختی ضعیف و پیشرفت تحصیلی مرتبط است. (BMI اندازه گیری چربی بدن است که قد و وزن را در نظر می گیرد.)

او خاطرنشان کرد: هنوز خیلی زود است که بگوییم کاهش وزن و افزایش فعالیت بدنی می تواند برخی از این تغییرات مغزی را جبران کند یا خیر، اما این امکان وجود دارد.

کالتنهاوزر می گوید: انعطاف پذیری مغز یا توانایی سازماندهی مجدد مسیرهای عصبی کودکان بسیار بالا است و شواهدی در ادبیات وجود دارد که نشان می دهد عملکرد شناختی ممکن است پس از مداخلات کاهش وزن افزایش یابد. "مطالعه ABCD در حال انجام، داده هایی را از شرکت کنندگان خود برای چندین سال دیگر جمع آوری می کند، که به ما امکان می دهد این تغییرات را در طول زمان بیشتر پیگیری کنیم."

ارسال نظر