به نقل از پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران، در سامانة ملی ثبت پایاننامه، رساله، و پیشنهاده (SABT.IRANDOC.AC.IR)؛ یکی از پرسشهایی که هنگام ثبت این مدارک از دانشآموختگان تحصیلات تکمیلی میشود، قلمرو جغرافیایی آنهاست. بر پایة دادههایی که در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۴۰۱ در این سامانه وارد شدهاند، از ۷۶ هزار و ۱۳۹ پایاننامه و رساله (پارسا) ثبت شده، ۱۱ هزار و ۷۲۹ پارسا (۴۰/۱۵ درصد) دارای قلمروِ فرامرزی، ملی، استانی، یا شهری بودهاند.
به عنوان نمونه، مدارکی مانند «فراتحلیل مطالعات اوقات فراغت با تأکید بر فعالیت بدنی و ورزش» قلمرو جغرافیایی ندارند و مدارکی مانند «بررسی رابطة مدیریت دانش و مدیریت تغییر در بانکهای شهر کازرون» دارای قلمرو جغرافیایی هستند. در این میان، مدارکی مانند «بررسی نقش سیاسی شیعیان عراق در نظام سیاسی عراق نوین» دارای قلمرو «برونمرزی»؛ «بررسی وضعیت آب و هوایی در فلات ایران» دارای قلمرو «ملی»؛ «پتانسیلسنجی ژئوتوریسم و ژئوپارک در استان کرمانشاه» دارای قلمرو «استانی»؛ و «تحلیل جغرافیایی مسکن در شهر کاشان» دارای قلمرو «شهری» هستند. افزون بر این، اگر یک مدرک، چند استان را در بر داشته باشد، دارای قلمرو «ملی» به شمار میرود. اگر مدرکی، چند شهر را در بر داشته باشد، دارای قلمرو «استانی» است. اگر یک مدرک، منطقهای کوچکتر از شهر (مانند یک یا چند روستا) را در بر داشته باشد، استان و شهر همسان با آن به کار میرود. اگر مدرکی، به یک پدیدة طبیعی (مانند کوه، دریا، دریاچه، خلیج، آتشفشان، بیابان، تنگه، جزیره، جنگل، آبشار، چشمه، خور، دره، دماغه، و...) در یک شهر یا استان پرداخته باشد، قلمرو «استانیِ» آن به کار میرود. اگر یک مدرک، به یک پدیدة طبیعی در چند استان پرداخته باشد، دارای قلمرو «ملی» است. جدولهای پیوست، ریز اطلاعات این مدارک را نشان میدهند.
شمار پارساهای ثبت شده با قلمرو جغرافیایی در سال تحصیلی 1400-1401
شماره |
قلمرو جغرافیایی |
شمار پارساها با قلمرو جغرافیایی |
درصد نسبی پارساها با قلمرو جغرافیایی |
1 |
برونمرزی |
472 |
02/4 |
2 |
ملی |
1.613 |
75/13 |
3 |
استانی |
3.746 |
94/31 |
4 |
شهری |
5.898 |
29/50 |
جمع |
11.729 |
100 |
در سال تحصیلی 1400-1401، 472 پارسا با قلمرو برونمرزی، 1.613 پارسا با قلمرو ملی، 3.746 پارسا با قلمرو استانی و 5.898 پارسا با قلمرو شهری در سامانة ملی ثبت پایاننامه، رساله، و پیشنهاده، وارد شدهاند.
شمار پارساهای ثبت شده با قلمرو استانی یا شهری در مناطق آمایش آموزش عالی در سال تحصیلی 1400-1401
منطقه |
پارساها در قلمرو منطقه |
منطقه |
پارساها در قلمرو منطقه |
منطقه |
پارساها در قلمرو منطقه |
|||
شمار |
درصد نسبی |
شمار |
درصد نسبی |
شمار |
درصد نسبی |
|||
یک |
1.448 |
01/15 |
شش |
1.051 |
90/10 |
چهار |
509 |
28/5 |
نُه |
1.375 |
26/14 |
هشت |
876 |
08/9 |
ده |
420 |
36/4 |
دو |
1.271 |
18/13 |
پنج |
857 |
89/8 |
جمع |
9.644 |
100 |
سه |
1.082 |
22/11 |
هفت |
755 |
83/7 |
در سال تحصیلی 1400-1401، 9.644 پارسا با قلمرو استانی یا شهری در مناطق آمایش آموزش عالی ثبت شده که 1.448 پارسا در منطقه یک آمایش آموزش عالی بوده است.
شمار پارساهای ثبت شده با قلمرو استانی در سال تحصیلی 1400-1401
ش. |
استان |
شمار پارساها |
درصد نسبی |
ش. |
استان |
شمار پارساها |
درصد نسبی |
ش. |
استان |
شمار پارساها |
درصد نسبی |
1 |
تهران |
451 |
04/12 |
12 |
آذربایجان غربی |
123 |
28/3 |
23 |
سمنان |
65 |
74/1 |
2 |
گیلان |
265 |
07/7 |
13 |
گلستان |
100 |
67/2 |
24 |
البرز |
64 |
71/1 |
3 |
اصفهان |
258 |
89/6 |
14 |
هرمزگان |
100 |
67/2 |
25 |
چهارمحال و بختیاری |
58 |
55/1 |
4 |
مازندران |
244 |
51/6 |
15 |
کرمان |
99 |
64/2 |
26 |
خراسان جنوبی |
57 |
52/1 |
5 |
خراسان رضوی |
194 |
18/5 |
16 |
لرستان |
98 |
62/2 |
27 |
قزوین |
55 |
47/1 |
6 |
فارس |
174 |
64/4 |
17 |
اردبیل |
96 |
56/2 |
28 |
ایلام |
54 |
44/1 |
7 |
آذربایجان شرقی |
157 |
19/4 |
18 |
کردستان |
86 |
30/2 |
29 |
زنجان |
54 |
44/1 |
8 |
خوزستان |
153 |
08/4 |
19 |
بوشهر |
81 |
16/2 |
30 |
مرکزی |
38 |
01/1 |
9 |
یزد |
131 |
50/3 |
20 |
قم |
74 |
98/1 |
31 |
کهگیلویه و بویراحمد |
29 |
77/0 |
10 |
کرمانشاه |
124 |
31/3 |
21 |
همدان |
72 |
92/1 |
جمع |
3.746 |
100 |
|
11 |
سیستان و بلوچستان |
124 |
31/3 |
22 |
خراسان شمالی |
68 |
82/1 |
همچنین در این بازه زمانی، 3.746 پارسا با قلمرو استانی ثبت شده که استان تهران با 451 پارسا پیشتاز است.
شمار پارساهای ثبت شده با قلمرو شهری برای 50 شهر نخست در سال تحصیلی 1400-1401
شماره |
قلمرو |
شمار پارساها |
شماره |
قلمرو |
شمار پارساها |
||
استان |
شهر |
استان |
شهر |
||||
1 |
تهران |
تهران |
745 |
26 |
سیستان و بلوچستان |
چابهار |
43 |
2 |
خراسان رضوی |
مشهد |
493 |
27 |
کرمان |
جیرفت |
41 |
3 |
فارس |
شیراز |
251 |
28 |
خراسان رضوی |
نیشابور |
37 |
4 |
اصفهان |
اصفهان |
190 |
29 |
سمنان |
سمنان |
37 |
5 |
آذربایجان شرقی |
تبریز |
189 |
30 |
خراسان شمالی |
بجنورد |
36 |
6 |
گیلان |
رشت |
157 |
31 |
سمنان |
شاهرود |
36 |
7 |
یزد |
یزد |
125 |
32 |
بوشهر |
بوشهر |
35 |
8 |
آذربایجان غربی |
ارومیه |
113 |
33 |
قزوین |
قزوین |
35 |
9 |
خوزستان |
اهواز |
101 |
34 |
خراسان رضوی |
سبزوار |
34 |
10 |
کرمانشاه |
کرمانشاه |
101 |
35 |
خراسان جنوبی |
بیرجند |
33 |
11 |
هرمزگان |
بندرعباس |
90 |
36 |
مازندران |
قائمشهر |
32 |
12 |
کرمان |
کرمان |
79 |
37 |
مازندران |
آمل |
30 |
13 |
اردبیل |
اردبیل |
68 |
38 |
زنجان |
زنجان |
29 |
14 |
لرستان |
خرمآباد |
62 |
39 |
سیستان و بلوچستان |
زابل |
28 |
15 |
مازندران |
ساری |
61 |
40 |
چهارمحال و بختیاری |
شهرکرد |
21 |
16 |
اصفهان |
کاشان |
59 |
41 |
خراسان رضوی |
بردسکن |
21 |
17 |
البرز |
کرج |
56 |
42 |
گیلان |
بندر انزلی |
21 |
18 |
مازندران |
بابل |
55 |
43 |
خوزستان |
دزفول |
19 |
19 |
کردستان |
سنندج |
53 |
44 |
مازندران |
بابلسر |
18 |
20 |
ایلام |
ایلام |
53 |
45 |
هرمزگان |
قشم |
18 |
21 |
سیستان و بلوچستان |
زاهدان |
52 |
46 |
خراسان رضوی |
گناباد |
17 |
22 |
قم |
قم |
52 |
47 |
کردستان |
سقز |
17 |
23 |
مرکزی |
اراک |
47 |
48 |
هرمزگان |
بندرلنگه |
17 |
24 |
همدان |
همدان |
47 |
49 |
خراسان رضوی |
کاشمر |
16 |
25 |
گلستان |
گرگان |
45 |
50 |
آذربایجان غربی |
مهاباد |
16 |
گفتنی است شمار پارساهای ثبت شده با قلمرو شهری برای 50 شهر نخست در سال تحصیلی 1400-1401، نشان میدهد که شهر تهران با 745 پارسا شهر نخست درقلمرو جغرافیایی پایاننامهها است.