ارتباط مکرر با شبکه‌های اجتماعی چه تاثیری بر رشد مغزی نوجوانان دارد؟

تقی حسن زاده، پایگاه خبری دانا، سرویس دانش و فناوری؛ 

نتایج سه سال تحقیق روی ۱۹۰ نوجوان که به طور افراطی از رسانه‌های اجتماعی استفاده می‌کردند، نشان داد که استفاده از این رسانه‌ها می‌تواند بر روی مغز افراد اثرگذار باشند.

تحلیل سی تی اسکن‌های مغزی ثابت کرد که این نوجوانان در برابر برخی مسائل از خود حساسیت و زودرنجی بیشتری نشان می‌دادند.

به دنبال انتشار این تحقیقات، مسئولان ده‌ها دبیرستان در شهر سیاتل آمریکا با طرح شکایتی علیه شرکت‌های فناوری اطلاعات، گفتند به علت افسردگی، استرس، اضطراب و دیگر مشکلات روانی نوجوانان، مدارس نمی‌توانند رسالت آموزشی خود را انجام دهند.

در متن این شکوائیه که در دادگاه فدرال سیاتل طرح شده است، مسئولان بیش از ۱۰۰ دبیرستان با ۵۰ هزار دانش آموز، گفته‌اند اکثر دانش آموزان از بحران روحی روانی رنج می‌برند که ریشه آن را باید در اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی جستجو کرد.

این اولین بار است که یکچنین تعداد از دبیرستان‌های آمریکا علیه شرکت‌های بزرگ رسانه‌های اجتماعی به خاطر رعایت نکردن مسئولیت اجتماعی خود شکایت می‌کنند.

این ایده که شرکت‌های رسانه‌های اجتماعی باید مسئولیت آسیب احتمالی محصولاتشان به نوجوانان را بر عهده بگیرند، اواخر سال ۲۰۲۱ و در زمانی مطرح شد که «فرانسیس هاگن» کارمند سابق شرکت «متا» اسنادی را در مورد عملیات داخلی خود فاش کرد.

از جمله اتهامات هاگن این ادعا بود که شرکت «متا» آگاهانه نوجوانان آسیب پذیر را برای افزایش سود شکار می‌کند.

علاوه بر شرکت متا، شرکت‌های مالک رسانه‌های اجتماعی تیک تاک و اسنپ چت تا این لحظه در مورد شکایت مذکور اظهار نظر نکرده‌اند.

در پژوهشی دیگر یک متخصص آمریکایی رشد عصبی نوجوانان را در رابطه با استفاده از فناوری در یک دوره سه ساله مورد بررسی قرار داد تا بتواند ارتباطات را با بررسی رفتار معمولی شناسایی کند.

محققان ۱۶۹ شرکت‌کننده با میانگین سنی ۱۲.۹ سال را انتخاب کردند. در شروع مطالعه، دانش‌آموزان کلاس ششم و هفتم نظرسنجی را در مورد این که چند بار پلتفرم رسانه‌های اجتماعی محبوب خود را بررسی می‌کنند، تکمیل کردند. به دنبال آن، فعالیت مغزی آنان در حین پیش‌بینی بازخورد اجتماعی از همسالان، اندازه‌گیری و تحت بررسی قرار گرفت.

نتایج مطالعات قبلی نشان داده است که ۷۸ درصد از افراد ۱۳ تا ۱۷ ساله دستگاه‌های تلفن همراه خود را حداقل هر ساعت چک می‌کنند و ۳۵ درصد از نوجوانان گزارش می‌دهند که تقریباً به‌طور مداوم از حداقل یکی از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند.

در مطالعه حاضر، تعداد دفعاتی که شرکت‌کنندگان، رسانه‌های اجتماعی خود را بررسی کردند، بین کمتر از یک بار تا بیش از ۲۰ بار در روز متغیر بود.

یافته‌های تحقیق که در نشریه JAMA منتشر شده است، نشان داد که نوجوانان ۱۲ تا ۱۳ ساله که رسانه‌های اجتماعی خود را بیشتر (بیش از ۱۵ بار در روز) چک می‌کردند، الگو‌های متفاوتی از رشد عصبی در برخی از نواحی مغزی نسبت به افرادی که کمتر رسانه‌های اجتماعی را چک می‌کردند، داشتند. در دوره سه ساله، شرکت‌کنندگانی که بیشتر شبکه اجتماعی را چک می‌کردند، نسبت به بازخورد اجتماعی به شکل پاداش و تنبیه حساس‌تر شدند.

نویسندگان پیشنهاد می‌کنند که تحقیقات بیشتری در مورد ارتباط طولانی‌مدت بین استفاده از رسانه‌های اجتماعی، رشد عصبی نوجوانان و سازگاری روان‌شناختی به منظور درک تاثیرات بر رشد نوجوانان امروزی مورد نیاز است.

میچ پرینشتاین، یکی از نویسندگان این مقاله گفت: اکثر نوجوانان در یکی از مهم‌ترین دوره‌های رشد مغز در طول زندگی از فناوری و رسانه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند.

نتایج تحقیق نشان می‌دهد که بررسی رفتار‌ها در رسانه‌های اجتماعی می‌تواند پیامد‌های طولانی‌مدت و مهمی برای رشد عصبی نوجوانان داشته باشد که برای والدین و سیاست‌گذاران برای درک مزایا و مضرات بالقوه مرتبط با استفاده از فناوری نوجوانان بسیار مهم است.