نگار خلیلی، پایگاه خبری دانا، سرویس سلامت و سبک زندگی؛ سرطان دومین عامل مرگ و میر در ایران است که با افزایش امید به زندگی و افزایش درصد سالمندی، انتظار می رود موارد بروز آن در یک دهه آینده به شدت افزایش یابد. سرطانها، گروهی از بیماریها هستند که با رشد بی رویه و خارج از کنترل تعدادی از سلولها ایجاد میشوند و ورزش منظم از جمله پیادهروی تند پنج روز در هفته و در هر نوبت حداقل ۳۰ دقیقه، رعایت رژیم غذایی، کاهش مصرف چربی های اشباع موجود در گوشت و لبنیات پرچرب،کاهش مصرف گوشت قرمز به کمتر از سه بار در هفته، افزایش مصرف روزانه میوه ها و سبزی ها، و کاهش مصرف موادغذایی سرخشده، از نکات مهم در پیشگیری از ابتلا به سرطان است.
متاسفانه چندی پیش کامران قدس رییس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان سمنان گفته بود: شیوع سرطان در جمعیت تحت پوشش دانشگاه علومپزشکی استان نگران کننده است و باید ۲ مولفه ورزش و زندگی سالم به منظور پیشگیری جدی گرفته شود.
وی ادامه داد: محیط و ژنتیک ۲ عامل اصلی ابتلا به سرطان است و شهروندان با ورزش و عادت غذایی مناسب میتوانند به سلامت خود کمک کنند.
شایعترین سرطانها در استان سمنان سرطان پستان، پروستات، روده بزرگ (کولورکتال)، پوست و معده است که انجام آزمایشهای غربالگری و درمان به موقع در پیشگیری از پیشرفت بیماری موثر است.رییس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان سمنان تاکید کرد: عوامل شیمیایی و پرتوهای رادیو اکتیو و مصرف فست فودها از عوامل تحریک کننده بروز سرطان است.
به باور متخصصان، رژیم غذایی پُرچرب، کم فیبر و مصرف کم میوه و سبزی، رابطه مستقیم در ابتلا به بیماریها از جمله سرطان دارد و رشد سرطانها ممکن است سالها به طول بینجامد، اما تشخیص به موقع آن، شانس بهبودی را به طور چشمگیری افزایش میدهد؛ از این رو، انجام آزمایشهای دورهای توصیه میشود.
برپایه گزارشها، شایعترین سرطانها در استان سمنان سرطان پستان، پروستات، روده بزرگ (کولورکتال)، پوست و معده است که انجام آزمایشهای غربالگری و درمان به موقع در پیشگیری از پیشرفت بیماری موثر است.
سرطان پستان چگونه تشخیص داده میشود؟
سرطان پستان از شایعترین سرطان بین زنان است و با وجود افزایش روند شیوع آن در صورت تشخیص زودرس درمان پذیر است.
سرطان پستان با غربالگری و تشخیص زودرس، در مراحل اولیه قابل درمان است و این غربالگری ابتدا توسط فرد از ۲۰ سالگی به صورت ماهانه صورت می گیرد و «ماموگرافی» مفیدترین وسیله تشخیصی برای تشخیص سرطان پستان در مراحل اولیه است.
انجام معاینه بالینی به وسیله پزشک یا مامای دورهدیده از سن ۳۰ تا ۴۰ سالگی هر ۲ سال یکبار و در سنین بالای ۴۰ سال معاینه به صورت سالانه و همچنین در زنان دارای سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان پستان، معاینات هر ۶ ماه یکبار، نقشی مهم در کنترل و درمان دارد.
شایع ترین علایم سرطان پستان لمس توده بدون درد، تغییر در اندازه یا شکل پستان و یا بهم خوردن تقارن پستانها و ترشح غیرطبیعی از نوک پستان است و فرورفتگی پوست، قرمزی و زخم شدن نوک پستان، و تغییر شکل پوست آن از سایر نشانه های این بیماری است.
غربالگری در پیشگیری از سرطان پروستات جدی گرفته شود
به اعتقاد متخصصان، سرطان پروستات در مراحل اولیه هیچ علامتی ندارد و مردان از ۵۰ سالگی به بعد برای تشخیص به موقع سرطان، هر ۲ سال یکبار باید آزمایش پروستات انجام دهند.
با توجه به اینکه ۶۰ درصد جمعیت مردان کم تحرک هستند و ۶۰ درصد نیز اضافه وزن دارند، سرطان پروستات روند افزایشی به خود گرفته و در رده نخست سرطانهای شایع مردان قرار دارد.
طبق گزارشها، سالانه به ازای هر ۱۰۰ هزار مرد ایرانی، ۲۰ نفر در کشور به سرطان پروستات مبتلا میشوند و در استان سمنان نیز شیوع این بیماری در مرحله زنگ خطر است و باید هوشیارانه با انجام آزمایشهای غربالگری مسیر پیشرفت بیماری را خنثی کرد.
احتمال بروز این سرطان با افزایش سن بعد از ۵۰ سالگی زیاد میشود، ولی بیشتر آنها در طول عمر از نظر بالینی بدون علامت باقی میمانند و تا آخر عمر هیچ مشکلی برای شخص مبتلا ایجاد نمیکنند.
مردانمی توانند با استفاده از رژیم غذایی سرشار از میوه و سبزی، ورزش و فعالیت بدنی و کنترل وزن، از بروز این بیماری جلوگیری کنند.
به گفته پزشکان، سرطان پروستات در مراحل اولیه هیچ علامتی ایجاد نمیکند و در مراحل پیشرفته با علایمی از جمله مشاهده خون در ادرار یا مدفوع، تکرر ادرار در روز و شب، دردهای استخوانی، کمخونی و کاهش وزن شدید بروز مییابد که باید به پزشک مراجعه و آزمایشهای مربوطه را برای تشخیص زودهنگام سرطان انجام داد.
آیا میتوان با غربالگری سرطان روده بزرگ را مهار کرد؟
به گفته متخصصان، سرطان روده بزرگ بیماری پنهان کار و از جمله بیماریهای شایع در استان سمنان محسوب میشود که در صورت تشخیص دیرهنگام باعث فوت بیمار میشود و غربالگری سرطان روده بزرگ ضمن تشخیص بیماری از وقوع آن نیز پیشگیری خواهد کرد.
سرطان روده بزرگ بیشتر در افراد بالای ۵۰ سال بروز میکند و تمام کسانی که عضوی از خانواده آنها، سرطان روده بزرگ داشته است، ۲ تا سه برابر سایرین در معرض خطر ابتلا به این نوع سرطان هستند و انجام غربالگیری در این افراد مهمترین راهکار پیشگیری و تشخیص است.
عوامل متعددی از جمله نداشتن تحرک، مصرف سیگار و مصرف بیش از اندازه گوشت قرمز، در افزایش احتمال بروز سرطان روده بزرگ(کولورکتال) نقش دارد و افرادی که در طرح غربالگری، خون مخفی در مدفوع داشته و مثبت تشخیص داده شوند، برای انجام بررسیهای بیشتر تشخیصی، به متخصص گوارش ارجاع داده میشوند تا از درمان مناسب و به موقع بهره مند شوند.
بایدها و نبایدهای سرطان پوست از شایعترین سرطانها در استان سمنان
سرطان پوست،شایع ترین سرطان در بین مردان از جمله کشاورزان به شمار می رود؛ چرا که حضور طولانی آنها زیر نور خورشید و اشعه ماورای بنفش زمینه بروز این سرطان را فراهم می کند.
پوست خارجیترین پوشش بدن است که ما را در برابر گرما، نور، صدمه و عفونت حفظ کرده و دمای بدن را متعادل، آب، چربی و ویتامین دی را ذخیره میکند و وسیعترین عضو بدن است و وجود یک بیماری در گروهی از سلول های بدن را سرطان می گویند و در این نوع بیماری سلولهای طبیعی با سرعت زیادی تقسیم شده و بدون هیچ قانونی رشد میکنند؛ در نتیجه بافت زیادی تولید شده و تومورها شکل میگیرند.
استفاده از لباسهای پوشیده، کلاههای آفتابی، عینکهای آفتابی مناسب، دستکش و لوسیون های ضدآفتاب در هنگام مواجهه با نور خورشید و همچنین استفاده از محافظ در روزهای ابری به عنوان پیشگیری از ابتلا به سرطان توصیه میشود.
ایجاد تغییر بر روی پوست، ایجاد زخم یا زایده جدید که بهبود نمییابد و خال های غیرمعمول از نشانهها سرطان پوست است.
سرطان پوست بیشتر در قسمت هایی از بدن که در معرض نور خورشید است دیده می شود و برای درمان سرطان پوست می توان انواع جراحی، پیوند، پرتودرمانی و شیمی درمانی موضعی انجام داد.
سرطان معده سرطانی که با تشخیص در مراحل اولیه قابل درمان است
سرطان معده یکی از شایع ترین سرطان های دستگاه گوارش است که در صورت تشخیص در مراحل اولیه قابل درمان است، اما در مراحل پیشرفته سرانجام مناسبی ندارد و میزان پاسخگویی به درمان بسیار کاهش می یابد و دلایل متعددی شامل عادات بدغذایی از جمله مصرف زیاد فست فودها و غذاهای مانده، کشیدن سیگار و ابتلا به میکروب هلیکوباکتر پیلوری از عوامل ابتلا به بیماری سرطان معده است.
میکروب هلیکوباکتر پیلوری از جمله عامل ابتلا به سرطان معده است که در برخی از افراد ابتلا به عفونت مزمن، این میکروب منجر به سرطان معده می شود، این میکروب در سنین کودکی و به دلیل زندگی در مکان های پر ازدحام و رعایت نکردن بهداشت فردی وارد بدن فرد می شود.
بی اشتهایی، کاهش وزن، احساس درد در قسمت فوقانی شکم و استفراغ خونی، از جمله این علایم است اما معمولا بیماریای است که در مراحل اولیه علامت خاصی نشان نمی دهد.
انتظار میرود مراکز بهداشت و مروجان سلامت با دغدغهمندی بیش از پیش در زمینه آموزش و اطلاعرسانی از راهکارهای پیشگیری از سرطان در جامعه همراه دولتمردان در ارتقای سلامت جامعه باشند.
استان سمنان که به دارالمرحمه معروف است با مساحت نزدیک به ۹۷ هزار و ۵۰۰ کیلومتر مربع یکی از پهناورترین استانهای کشور ایران است که با پنج و ۹ دهم درصد مساحت کل کشور، از این نظر هفتمین استان ایران محسوب میشود.
بر پایه سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵ کشور، از مجموع جمعیت بیش از ۷۰۲ هزار نفری استان سمنان ۴۵ هزار و ۸۱۶ خانوار روستایی در ۵۴۹ روستا و آبادی استان زندگی می کنند.