فاطمه سادات زاهدی ، کارشناس ارشد مشاوره ، پایگاه خبری دانا ، گروه سلامت و سبک زندگی ؛ اگر فکر میکنید خانهتکانی و حتی فراتر از آن خانهداری یک کار سنتی و بدون اصول و قاعده است، سخت در اشتباهید.
امروز قصد داریم به شما بگوییم چطور با یک مدیریت استراتژیک و ضمن رعایت نکات ساده، اما علمی میتوانید مثل یک کارشناس خانهتکانی کنید و از بازدهی کارتان لذت ببرید. شک نداشته باشید که خانهتکانی علمی، بهمراتب سادهتر از خانهتکانیهای سنتی است و وقت کمتری از شما میگیرد. به احتساب این برنامهریزی علمی امسال میتوانید ۲ روزه خانهتکانی کنید! امتحانش مجانی است.
1.زمانتان را مدیریت کنید
فرهنگ، پدیده پویایی است متشکل از خرده فرهنگهای متعدد و در حال تغییر، همگام با شرایط روز، بنابراین همانطور که شرایط زندگی ما تغییر میکند خانهداری هم بهعنوان بخشی از خرده فرهنگها همگام با شرایط روز جامعه باید تغییر کند. در غیر این صورت باید همچنان هر سال روزها و هفتههای پایانی سال را به جبران اشتباهاتی اختصاص دهیم که از قضا هر سال هم تکرار میشود.
یک نگاه مدیریتی و دقیق بر امور خانه و یک برنامهریزی مرتب، منسجم و مستمر، تمام اعضای خانه را از داستان تکراری و پردردسر خانهتکانیهای چندروزه پایان سال خلاص میکند. در قدم اول به آشنایی با مفهوم مدیریت زمان نیاز داریم. برای آشنایی با این مفهوم باید با اصول صحیح برنامهریزی و اجرای درست آن آشنا شویم.
۲. قدم اول برای مدیریت زمان
قدم اول در مدیریت، برنامه برای زمان است، اما برنامهریزیای کاملا متفاوت با آنچه تاکنون بهعنوان برنامهریزی در ذهنتان داشتید. با شنیدن عنوان برنامهریزی، همه فکر میکنیم کافی است بدانیم در ساعتها یا روزهای آتی چهکاری قرار است انجام دهیم؛ حال آنکه مشکل اصلی در اجرایی نشدن برنامهها هم همین جاست! برنامهریزی برای رسیدن به نتیجه درست نیاز به یکسری مهارتها دارد و کلیدیترین بخش آن هم فکر کردن است؛ فکر کردن به کاری که قصد داریم برای آن برنامهریزی کنیم. باید به تمام جزئیات فکر کنیم و البته احتمالات را درنظر بگیریم. از دراختیار داشتن قلم و کاغذ برای نوشتن ریز برنامه تا خرید وسایل موردنیاز مثلا نردبان برای دسترسی به وسایلی که در ارتفاع قرار دارند.
۳. ۸۰ درصد فکر، ۲۰ درصد اجرا!
در انجام هر کار، از امور خانهداری گرفته تا خانهتکانی، اگر قرار است کاری درست و با مدیریت زمان انجام شود، باید ۸۰ درصد از زمان آن را به برنامهریزی اختصاص دهید. فکر کردن به جزئیات و درنظر گرفتن احتمالات، همه شامل همین زمان ۸۰ درصدی میشود. دقت کنید که ۸۰ درصد از کل روند موردنیاز برای انجام یک کار؛ یعنی اگر قرار است کاری را در یک روز انجام دهید، باید ۸۰ درصد از یک روز و اگر یک برنامه ۱۰ روزه درپیش دارید، ۸ روز از آن را به برنامهریزی و فکر کردن اختصاص بدهید.
۴. چرا ۲ روزه میتوانیم؟!
عجله نکنید. تصور اینکه ۸ روز از ۱۰ روزتان را به فکر کردن اختصاص دهید و فقط در ۲ روز همه کارها را انجام بدهید، اصلا ساده نیست. اما عملی است مشروط بر اینکه یک برنامهریزی اصولی داشته باشید. باید در ۸ روز گامبهگام کارها را تعریف کنید و درمورد تکتک آنها فکر کنید؛ حتی به احتمالات!
۵. برنامهریزی برای پاک کردن شیشهها
حق با شماست. در شیوههای معمول برنامهریزی، نیازی به فکر کردن با این دقت نیست؛ چون مثلا برای تمیز کردن شیشه کافی است با یک سطل آب و دستمال، شروع کنید به تمیز کردن پنجره. اما در نگاه مدیریتی و گام به گام موردنظر ما، همین شیشه پاککردن ساده از این قرار است: ابتدا باید به چهارپایه فکر کنید. چهارپایهای که با ارتفاع پنجره شما هماهنگ باشد، به ماده شیشهشویی که برای پاککردن نیاز دارید، اینکه چه مقدار و چطور باشد. به دستمال خیس و حتی یک دستمال خشک برای پاککردن نهایی و... گام بعدی هم درنظر گرفتن احتمالهاست. احتمال اینکه زمان باز کردن پرده ممکن است با مشکل کنده شدن گیره مواجه شوید یا حتی پاره شدن احتمالی پردهای که بر اثر تابش مستقیم آفتاب نخنما شده است. با درنظر گرفتن همه این موارد و احتمالات، در زمان اجرا همه چیز طبق برنامه پیش میرود؛ دقیق و حساب شده. مثلا کوتاه بودن چهارپایه برنامه شما را به تعویق نمیاندازد یا حتی کنده شدن گیره شما را دچار مشکل نمیکند، چون شما از پیش به تمام این موارد فکر کردهاید.
۶. گام دوم برنامهریزی
قدم بعدی، نوشتن نکته به نکته کارهایی است که به آنها فکر کردهاید و باید آنها را اجرا کنید. نوشتن مرحله مهمی است که ما بیشتر از آن غافل میشویم. بدون نوشتن همیشه فکر میکنیم کاری نداریم! باید لوستر را تمیز کنیم، پرده را بشوییم، پنجره را پاک کنیم، جارو و تی بکشیم. یعنی روی هم رفته باید ۴ یا ۵ مورد فعالیت انجام بدهیم که به سادگی از پس آنها بر میآییم! اما اشتباه همینجاست، چون وقتی وارد فضای کار میشوید، تازه میبینید کارهایی که باید انجام بدهید، خیلی بیشتر از اینهاست، اما، چون ننوشته و جزء به جزء نکرده بودید، به مرحله اجرا که میرسید با مشکل روبهرو میشوید! شیوه درست این است که هر کاری را قبل از انجام در مرحله فکر کردن (همان ۸۰ درصد اولیه) یکبار تمام و کمال در ذهنتان انجام دهید و جزء به جزء را در مرحله بعدی یادداشت کنید.
۷. دقت در نوشتن
دقت در نوشتن جزئیات به اندازه خود مرحله نوشتن مهم است. دقت یعنی اینکه باید بدانید مثلا برای انجام کاری مثل شستوشوی فرش یا کابینت، به کمک چند نفر نیاز دارید. آیا نیروی کمکی میتواند فرزندتان باشد یا به نیروی همسرتان نیاز دارید؟! به طور کلی یک بخش از این جزئیات شامل این میشود که بدانید در انجام یک کار بهخصوص، به چه ابزاری و چه نیروهایی نیاز دارید. بخش دیگر هم اینکه فردی که قرار است به شما کمک کند، باید چه توانمندیهایی داشته باشد.
۸. نتیجه یک انتخاب حساب نشده!
یکی از مواردی که در خانهتکانی از توجه دور میماند، این نکته است که چه کسی و کجا باید به ما کمک کند. از آنجا که ما معمولا به این موضوع فکر نمیکنیم اغلب از کسی کمک میگیریم که یا توانش را ندارد یا وقتش را. دست آخر خودمان میمانیم و خودمان! نتیجه این انتخاب غلط هم کمردرد و زانودرد است و البته زمینهسازی برای بسیاری از مشاجرهها آن هم در آستانه سال نو. این مشکلات یک دلیل ساده دارد آن هم اینکه شما از کسی کمک خواستهایدکه نه زمانش را دارد و نه آمادگی، پس طبیعی است که انتظارتان را بیپاسخ بگذارد!
این مطلب ادامه دارد ....