محمد شیرزاده، پایگاه خبری دانا، سرویس سبک زندگی؛ متخصصان حوزه تربیت معتقدند خانوادهای خانواده سالم و پویا نامیده می شود که بین اعضای آن خانواده (بین پدر ومادر و بین پدر و فرزندان و بین مادر و فرزندان) ارتباطات سالم و سازنده برقرار باشد.
پدر و مادرهای توانا کسانی هستند که علاوه برداشتن دانش و اطلاعات در حوزه کودک و نوجوان، مهارت استفاده از این دانش را هم بلدند که چگونه باید از این دانش و اطلاعات شان استفاده کنند. ما در بیشتر موارد یا نسبت به بچه ها عشق داریم یا قدرت. در حالی که اصل مهم تربیتی می گوید شما باید عشق توام با اقتدار داشته باشید یعنی در عین مهربان بودن و صمیمیت و پذیرا بودن مقتدر هم باشید، جاهایی هم لازم است شما اقتدار و قانون را داشته باشید.
والـدین بایـد از شـیوه هـا و راهکارهـای مناسـب در برقراری ارتباط با فرزنـدان آگـاهی داشـته باشـند. بـرای مثـال در دوران کـودکی بـا محبت کردن، بازی کردن و... می توان به کـودک شخصـیت داد و بـا ایجـاد امنیـت روحی و روانی ارتباط مؤثری با او برقرار کرد، در حالیکه در دوران نوجوانی وضع به گونه ای دیگر است و با ایجاد عزت نفس، تقویـت اعتمـاد بـه نفـس و ... مـی تـوان زمینه های رشد و کمال نوجوان را فراهم نمود و راه ارتباط با او را فراهم کرد.
ارتباط موثر یکی از نیازهای اساسی یک نوجوان
اگر شما هم فرزند نوجوانی در خانه داشته باشید احتمالاً چالشهای مختلفی را با او تجربه خواهید کرد. کودکی که تا دیروز دائماً به حرفهای شما گوش میکرد و تابع دستورات شما بود اکنون استقلال بیشتری از خود نشان میدهد و خواستههای متفاوتی پیدا میکند. کنار آمدن با این تغییرات رفتاری اغلب برای والدین دشوار است. برخی از آنها ناخودآگاه در برابر استقلال خواهی و سایر تغییرات نوجوان مقاومت میکنند و گویی دنبال همان کودک قبلی میگردند.
باید دقت کنید که نوجوان به رشد خود ادامه میدهد و همان طور که ظاهرش رفته رفته به یک بزرگسال تبدیل میشود، از لحاظ رفتاری نیز از کودکی فاصله گرفته و تلاش میکند تا به هویت یک بزرگسال دست پیدا کند. او برای رسیدن به این مقصود ممکن است راههای مختلفی را امتحان کند تا در نهایت بتواند خود مورد علاقهاش را بیابد.
اگر شما به عنوان والدین از نیازهای اساسی فرزندتان در این دوران آگاهی کافی داشته باشید میتوانید به او کمک کنید تا بتواند با سهولت بیشتری این مسیر را طی کند. یکی از اساسی ترین نیازها هر نوجوان برای طی کردن این دوره حساس ارتباط موثر با پدر و مادر و هم سن و سالهای خود است.
یک ارتباط موثر دارای چه ویژگی هایی است؟
شما و فرزندتان در صورتی میتوانید ارتباط موثر و مفیدی با یکدیگر برقرار کنید که بتوانید آزادانه و به راحتی در مورد احساسات خود در هر زمینهای با یکدیگر صحبت کنید و بدانید که حتما درک خواهید شد. همچنین به راحتی می توانید در مورد امور کوچک با یکدیگر صحبت و مشورت کنید و مطمئن باشید که در صورت نیاز و بروز مشکلات سخت نیز میتوانید روی همفکری یکدیگر حساب کنید.
نکته مهم بعدی اینکه عاشق یکدیگر باشید. در این صورت به راحتی میتوانید افکار و عقاید خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارید و مطمئن باشید که طرف مقابل شما را مورد قضاوت قرار نمیدهد. همچنین لازم است بودن در کنار یکدیگر را با بودن با دیگران ترجیح بدهید و در کنار هم لذت ببرید.
دنیا را از دید نوجوان ببینید و بفهمید که چرا این دوست ها را انتخاب کرده است. هنگام صحبت و تعامل با نوجوان سعی کنید به معنی واقعی نوجوان را درک کنید. گاهی ما وقتی حرفی رو از نوجوان (و اصلا از هر کس دیگه ای) می شنویم برحسب تجربیاتمان یا طوری که خودمان عمل می کنیم، سریعا کار او را ارزیابی یا بازجویی می کنیم، سریعا پند و اندرزها را تحمیل می کنیم یا رفتار او را تعبیر و تفسیر می کنیم. بدون اینکه اول از همه برای ایجاد تفاهم واقعا تلاش کرده باشیم.
نوجوانتان را بر اساس ویژگی هایی که دارد بپذیرید
مهمترین مسئله این است که فرزند نوجوان شما بداند شما او را همانطوری که هست پذیرفته اید. نوجوانان خیلی وقت ها فکر می کنند پذیرش ما نسبت به آنها کم شده است و این هم به دلیل مستقل شدن آنهاست؛ یعنی آنها بزرگ شدهاند. چون به بلوغ رسیده اند. چون بعضی از کارهایی انجام می دهند که نشانه بلوغ آنهاست و مستقل شدنشان.
خلاصه چون بعضی از رفتارهایی که انجام می دهند، پذیرش ما نسبت به آنها کم شده است. بنابراین در آن شرایط ما باید به آنها حس محترمانه بودن بدهیم و به آنها بگوییم آنها قابل احترامند و به آنها بگوییم ما هم سن و سال شما بودیم این شرایط را درک کردیم.
دومین چیزی که وجود دارد شخصیت اوست و بداند که برای ما قابل احترام است اگر از قبل به او آقا و خانم خطاب نمیکردیم. از این پس او را خانم یا آقا صدا کنیم و دلیل این را هم بگوییم تو دیگه برای خودت مردی شدی. تو دیگه برای خودت خانمی شدی و حق و حقوقش را به او بگوییم
. به او بگوییم تو می توانی اظهارنظر کنی. تو اگر مخالف نظری هستی، می توانی بگویی. از این به بعد اصول ارتباط درست را به او یاد می دهیم. تو می توانی در مورد خواسته ات صحبت کنی. تو می توانی نیازت را بیان کنی. یا تو می توانی در مورد احساست صحبت کنی. دوباره در مورد نیازهایت صحبت می کنیم و او را همانطور که هست پذیرش بپذیریم.
ارتباط موثر با فرزند نوجوان چه تاثیراتی در زندگی دارد؟
اگر شما بتوانید رابطه موثر با فرزند نوجوان خود داشته باشید، مطمئن باشید که زندگی بدون مشکل و تنشی خواهید داشت و حتی اگر مشکلی هم پیش بیاید، به راحتی خواهید توانست آن را حل کنید.
با فرزندان خود مانند یک دوست رفتار کنید تا به شما اعتماد و تکیه کند و شما را به دوستانش ترجیح بدهد.