به گزارش پایگاه خبری دانا، رهبر انقلاب در دیدار اخیر خود با دانش آموزان بر نکات کلیدی تاکید داشتند که افزایش قدرت تحلیل دانش آموزان درباره مسائل مختلف انقلاب اسلامی از جمله این نکات بود.
ایشان با بیان اینکه صرف احساسات کافی نیست و جوان امروز باید درباره مسائل مختلف انقلاب تحلیل داشته باشد، خاطر نشان کردند «باید درباره اصل انقلاب، دفاع مقدس، مسائل گوناگون دهه ۶۰، واگراییهای دهه ۷۰ و حوادث گوناگون دهه ۸۰ و ۹۰ تحلیل و ارزیابی صحیح داشت».
شاید بتوان گفت مسیر اصلی آموزش این قدرت تحلیل به دانش آموزان آن هم درباره مسائل مختلف دهه ۶۰ به بعد از آموزش و پرورش میگذرد؛ وزارتخانهای که توقع میرود در زمان فارغ التحصیلی دانش آموزان پس از ۱۲ سال درس خواندن، جوانانی با قدرت تحلیل بالا درباره مسائل روز جامعه تحویل کشور دهد.
تحلیل یک مساله ما را به شناخت میرساند
در همین راستا کیومرث امجدیان، پژوهشگر، مدرس دانشگاه و از مدیران اسبق وزارت آموزش و پرورش در گفتوگو با ایسنا، درباره اینکه چطور می توان دانش آموزان را تحلیلگر پرورش داد؟، اظهار کرد: وقتی بخواهیم به شناخت درباره یک پدیده یا رویداد برسیم باید اجزا و عناصر آن را به درستی بشناسیم. اینکه چطور این عناصر از هم تاثیر میگیرند و بر هم تاثیر میگذارند و اینکه اساسا چه عواملی منجر به بروز این رویداد یا واقعیت میشود نیز ما را به شناخت می رساند.
وی معتقد است که بستر اصلی تفکر انسان، رسیدن به شناخت است و تحلیل یک مساله ما را به شناخت میرساند.
دانشآموزان را برای تحلیل مسائل تربیت نکردیم
این فعال فرهنگی با طرح این پرسش که چرا توانایی تحلیل دانش آموزان و نوجوانان ما ضعیف است؟، توضیح داد: ما دانش آموزان را به گونهای تربیت نکردیم که پدیدهها و رویدادها را تحلیل کنند. از این رو چون دانش آموزان نمیتوانند رویدادها را تحلیل کنند، بر اساس احساسات و ذهنیت خود با پدیدهها مواجه می شوند که این امر بدترین مواجهه با پدیدههاست. اگر پیامی را در فضای مجازی میبینند یا میشوند استنباط و مواجهه سطحی دارند و تحلیل نمیکنند؛ به دلایل رخ دادن پدیده و یا منبع پیامهای ارسالی توجه نمیکنند و این از ضعف نظام آموزشی ما نشات میگیرد چراکه نظام آموزشی قدرت تحلیل دانشآموزان ما را قوی نکرده است.
نیاز به تبیین مسائل و نه القای آنها داریم
امجدیان با تاکید بر اینکه نیاز به تبیین مسائل و نه القای مسائل به دانش آموزان داریم، تصریح کرد: رهبری فرمودند نیاز به تبیین مسائل داریم اما آموزش و پرورش ما به اشتباه استنباط کرد که باید مسائل را القاء کند، درحالی که این دو با هم متفاوت هستند. در تبیین خردمندی، دانایی و اختیار در پذیرش یک اندیشه و فکر وجود دارد. در تبیین، افکار مطرح و دلایل گفته میشود و مخاطب باید بر اساس اندیشه خود به تصمیم برسد و نهایتا انتخاب کند؛ ذات و نتیجه تبیین، انتخابگری است.
تمام وقایع بعد از انقلاب را برای دانش آموزان تبیین کنیم
این مدرس دانشگاه تبیین مسائل بعد از انقلاب اسلامی برای دانش آموزان را لازمه پرورش دانش آموزان تحلیلگر دانست و ادامه داد: باید تمام وقایع و رویدادهای بعد از انقلاب را برای دانش آموزان مورد تحلیل قرار دهیم. این امر نیازمند توانمندی و ملزوماتی است.
لازمه تحلیل درست آزادی در بیان و نظر و عقیده است
وی عنوان کرد: لازمه تحلیل درست آزادی در بیان و نظر و عقیده است چراکه اگر فرد آزادی بیان نداشته باشد، افکار او پرورش پیدا نمیکند و نمیتواند در باره مسائل تحلیلی کند. لازمه دیگر تحلیل این است که این تحلیل بر اساس خردمندی باشد. باید به خردمندی دانش آموزان باور داشته باشیم و آنها را خردمند بار آوریم. از دیگر ملزومات تحلیل، دست یابی به اطلاعات درست است که اگر اطلاعات ما نادرست باشد دانش آموزان به اغوا کشانده و گمراه میشوند.
چطور دانشآموزان را تحلیلگر بار آوریم؟
امجدیان در پاسخ به اینکه چطور دانشآموزان را تحلیلگر بار آوریم؟، گفت: این تکلیف وزارت آموزش و پرورش و دولت است. در این راستا باید مدیریت ارکان مختلف وزارت آموزش و پرورش در سطوح مختلف به نخبگان و نه، نابخردان سپرده شود. برنامه درسی کشور ما در حال حاضر متمرکز و موضوع محور است و این به آن معناست که دانشآموزان دروس مختلف را مجزا از هم میآموزند و نمیتوانند ارتباط این دروس را به یکدیگر وصل کنند از همین رو نیز مواجهه دانش آموز با پدیدهها سطحی است و از یک دریچه و نه از زوایای مختلف به موضوعات نگاه میکند این درحالی است که برای تحلیل یک موضوع باید فرد از زوایای مختلف به موضوع نگاه کند. از این رو نیاز به برنامه درسی تلفیقی داریم تا دانش آموز از زوایای مختلف بتواند پدیدههای مختلف را مورد تحلیل قرار دهد و به یک اندیشمند و متفکر تبدیل شود؛ چنین فردی برای دنیای آینده کارآمد است.
معلم حرفهای و بانگیزه؛ دانش آموز خردمند و تحلیلگر
این فعال فرهنگی توجه به شان و منزلت معلم به عنوان مهمترین رکن نظام تعلیم و تربیتی را از دیگر مولفههای مهم در پرورش دانش آموزان تحلیلگر عنوان کرد و توضیح داد: اگر معلمان حرفهای و با انگیزه و با علاقه داشته باشیم میتوانیم دانش آموزان را تحلیلگر بلکه خردمند و نخبه و توانمند برای آینده کشور تربیت کنیم اما لازمه آن این است که در ابتدا معلم را دریابیم و در این رابطه برای معلمان دورههایی برگزار کنیم تا آموزش حرفهای ببینند. باید برای دانشافزایی معلمان هزینه کرد تا بتوانند دانشآموزان تحلیلگر تربیت کنند.
لزوم فرصت آزادی بیان برای دانشآموزان به منظور بیان نظرات و عقاید خود در مدارس
وی همچنین درباره لزوم فرصت آزادی بیان برای دانشآموزان به منظور بیان نظرات و عقاید خود در مدارس نیز اشاره کرد و افزود: باید فضا به منظور فکر کردن و اندیشیدن برای دانشآموزان با دانش آموزان و دانشآموزان با معلمان در مدرسه فراهم شود تا قدرت تحلیل پیدا کنند. نمیشود خودسانسوری اتفاق افتد و توقع داشته باشیم دانشآموزان تحلیلگر بار بیایند. نکته مهم این است که تحلیل ما را به باور نسبت به یک موضوع میرساند و برای رسیدن به این امر باید فرصت آزادی بیان وجود داشته باشد. وقتی دانشآموزی به درستی بتواند وقایع را تحیلل کند دیگر به سادگی هر پیام دشمن این دانشآموز را به سمتی که نباید، نمی برد. ما باید قوی باشیم تا بتوانیم در مقابل دشمن به درستی بایستیم.
این فعال فرهنگی با بیان اینکه تحلیل رویدادها و وقایع پس از انقلاب اسلامی در همه دههها، یک ضرورت برای نسل جدید است، تاکید کرد: در حال حاضر شاهد تفاوت نسلی نیستیم بلکه شاهد تفاوت دههای با نوجوانان و جوانان هستیم چراکه سرعت تحولات دنیا به قدری بالا رفته است که به جای تفاوت نسلی باید گفت تفاوت دههای داریم. باید متناسب با دهه تولد دانشآموزان به این تفاوتها توجه داشته باشیم لذا تحلیل ما از انقلاب و تمام وقایع آن یک ضرورت است تا دانشآموزان همه مسائل را بشناسند؛ در این رابطه نباید اقوا و انحراف صورت گیرد که اگر اینگونه شود نوجوانان و جوانان از انقلاب و نظام جمهوری اسلامی دور میشوند و باورهایشان زیر سوال میرود؛ از این رو نیاز به تحلیل روشنگرانه با روش تبیین داریم.
امجدیان در پایان سخنان خود خاطر نشان کرد: گاهی به دلیل عدم فهم صحیح از سخنان رهبری دچار انحراف جهتی در عملکرد میشویم چراکه درک درستی از موضوع نداریم، تحلیل نداریم و استنباط خود از موضوع را عملیاتی می کنیم. بر اساس ذهنیت خود عمل کرده و دچار انحراف میشویم. گاهی نیز نگاه سطحی به این سخنان داریم و این درشرایطی است که سخنان مقام معظم رهبری بسیار عمیق است برای مثال پس از این سخنان همایشها و گردهماییها و مسابقات در آموزش و پرورش برگزار میشود. همچنین توجه به این سخنان رهبری نباید به برگزاری همایش و نصب بیلبورد خلاصه شود.