فاطمه سادات زاهدی ، کارشناس ارشد مشاوره ، پایگاه خبری دانا ، گروه سلامت و سبک زندگی؛ این هفته در در بخش معرفی کتاب به معرفی کتاب به معرفی کتاب " انسان در جستجوی معنا" پرداخته است .
کتاب انسان در جستجوی معنا نوشته‌ی ویکتور فرانکل، روانپزشک و عصب‌شناس اتریشی، یکی از تأثیرگذارترین آثار روانشناسی و فلسفه‌ی زندگی است. این کتاب که نخستین بار در سال 1946 منتشر شد، روایت تجربه‌ی فرانکل از زندگی در اردوگاه‌های کار اجباری نازی‌ها و شرح نظریه‌ی او درباره‌ی معنا و لوگوتراپی است. فرانکل در طول دوران اسارت، همسر، والدین و بسیاری از عزیزان خود را از دست داد، اما در دل رنج و عذاب، کشفی عمیق درباره‌ی معنای زندگی انجام داد. او دریافت که انسان حتی در سخت‌ترین شرایط، اگر معنایی برای زندگی خود بیابد، قادر به تحمل رنج و ادامه‌ی مسیر خواهد بود.
در بخش اول کتاب، فرانکل شرایط غیرانسانی اردوگاه‌های کار اجباری را توصیف می‌کند. زندانیان نه‌تنها با گرسنگی و سرما، بلکه با تحقیر، بیگاری و مرگ دوستانشان روبه‌رو بودند. او از لحظه‌هایی سخن می‌گوید که امید در بسیاری از زندانیان از بین می‌رفت و این از بین رفتن امید، اغلب باعث مرگشان می‌شد. اما در این میان، او مشاهده کرد که افرادی که دلیلی برای زنده ماندن داشتند، مقاوم‌تر بودند. کسانی که امید داشتند روزی عزیزان خود را ببینند یا کاری ناتمام برای انجام دادن داشتند، بیشتر از دیگران تحمل سختی‌ها را داشتند. این مشاهده، پایه‌ی نظریه‌ی معنا‌درمانی او شد.
در بخش دوم، فرانکل نظریه‌ی خود را توضیح می‌دهد. او معتقد است که انگیزه‌ی اصلی انسان نه لذت‌جویی (مانند نظریه‌ی فروید) و نه میل به قدرت (مانند نظریه‌ی آدلر)، بلکه جستجوی معنا در زندگی است. او تأکید می‌کند که معنا از سه راه به دست می‌آید: نخست، از طریق خلق یک اثر یا انجام یک کار ارزشمند؛ دوم، از طریق تجربه‌ی عشق و ارتباط با دیگران؛ و سوم، از طریق پذیرش رنج و مواجهه‌ی شجاعانه با آن. به نظر فرانکل، حتی در سخت‌ترین شرایط، انسان آزادی دارد که نگرش خود را انتخاب کند. این آزادی درونی، بزرگ‌ترین قدرت انسان است.
یکی از مهم‌ترین مفاهیم این کتاب، این است که رنج زمانی غیرقابل‌تحمل می‌شود که بی‌معنا باشد. اما اگر فرد بتواند در رنج خود معنا پیدا کند، می‌تواند آن را تاب بیاورد. فرانکل از تجربیات خود مثال‌هایی می‌آورد که نشان می‌دهد چگونه زندانیانی که معنایی در زندگی خود یافته بودند، حتی در بدترین شرایط نیز امید خود را از دست نمی‌دادند. او در ادامه توضیح می‌دهد که معنا باید توسط خود فرد کشف شود؛ کسی نمی‌تواند آن را به دیگری تحمیل کند.
انسان در جستجوی معنا کتابی است که نه‌تنها روایتگر یک دوره‌ی تاریک از تاریخ بشری است، بلکه راهنمایی برای یافتن معنا در زندگی شخصی هر فرد محسوب می‌شود. این کتاب، مخصوصاً برای کسانی که با بحران‌های وجودی، اضطراب یا احساس پوچی روبه‌رو هستند، الهام‌بخش است. پیام اصلی فرانکل این است که انسان می‌تواند در هر شرایطی، حتی در میان رنج و فقدان، معنایی بیابد که او را به ادامه‌ی زندگی ترغیب کند.
